Klimaatverandering: de impact van regenwater op burger, bedrijfsleven en beleid

Klimaatverandering beïnvloedt neerslagpatronen, wereldwijd en dus ook in Nederland. Regenbuien en overstromingen komen steeds vaker voor en nemen in hevigheid toe. Zware onweersbuien en regenval, overstromingen en schade in steden lijken inmiddels de normaalste zaak van de wereld. Tegelijkertijd nemen stedelijke gebieden in omvang toe en worden ze steeds dichter bebouwd, maar laten deze gebieden minder water door. Daardoor neemt de gevoeligheid voor economische en sociale schade drastisch toe. Met grote gevolgen voor burgers, het bedrijfsleven én het beleid. Wat voor impact heeft regenwater precies op deze drie partijen? En welke oplossingen zijn er?

Zichtbare gevolgen

De meest voor de hand liggende gevolgen van wateroverlast zijn onbegaanbare straten en stroomuitval. In het ergste geval komt het openbaar vervoer hierdoor stil te liggen en moeten bedrijven hun deuren tijdelijk sluiten. Overstromingen in steden als gevolg van hevige regenval kunnen snel uitgroeien tot een complete stedelijke crisis.

Milieu-impact

Daarnaast zijn er verdergaande gevolgen, bijvoorbeeld voor het milieu. Door obstakels als wegen, opritten, parkeerplaatsen en daken kan regenwater niet altijd door de bodem worden opgenomen. In dit geval zal het afstromende water eerst terechtkomen in het afvoersysteem (riool). Na verloop van tijd kan het riool de hoeveelheid water niet aan en zal het de straten overspoelen en gebouwen en huizen binnenstromen. Daarnaast zorgt het ook voor andere problemen. Water dat wegstroomt naar lokale beken, rivieren en meren kan bijvoorbeeld leiden tot erosie. En regenwater voert verontreiniging mee die zich op bestrate oppervlakten bevindt, zoals olie, vetten, sedimenten, bacteriën en pesticiden. Dat kan grote gevolgen hebben voor onze gezondheid en het milieu.

Economische schade

De kosten die regenwater brengt door schade aan gebouwen, voertuigen, meubilair, infrastructuur en winstderving, lopen steeds verder op. Een hevige regenbui kan zomaar 20 miljoen euro kosten, zo blijkt uit een ‘ruwe schatting’ van het Verbond van Verzekeraars. En dit betreft alleen nog maar de schade van particulieren; bedrijven en de landbouw zijn niet meegerekend. Schade door overstromingen kost Europa ongeveer 4,9 miljard euro per jaar. En dit loopt steeds verder op: naar verwachting zal dit bedrag nog met 400 procent toenemen tot 23,5 miljard euro in 2050. Het Europees Milieuagentschap (EEA) stelt zelfs dat de ‘jaarlijkse schade door overstromingen tot 2050 zal vervijfvoudigen en tot 2080 verzeventienvoudigen’.

Best Management Practices

Best Management Practices (BMP’s) kunnen problemen omtrent de waterkwaliteit, watervoorraden en overstromingen aanpakken. Stedenbouwkundigen zoeken de laatste jaren naar passende maatregelen en kijken daarbij verder dan afstromings- en inundatiedoelstellingen. Ook nemen zij klimaatbestendigheid en duurzaamheid daarbij in acht, aangezien deze twee factoren elkaar in toenemende mate beïnvloeden. In plaats van tegen het regenwater te strijden, wordt steeds vaker gekeken hoe er mét de natuur kan worden samengewerkt voor een langetermijnoplossing. Dit zijn bijvoorbeeld groendaken, doorlatende bestrating, infiltratiesleuven, bioretentievoorzieningen, retentievijvers en duurzame buffer- en infiltratiekratten. Meer weten over deze BMP’s, of de oorzaken, uitdagingen en kansen voor regenwater? Lees het whitepaper van Wavin.