Brandwerende staalcoating beschermt tot 120 minuten

Tekst en beeld: ing. Frank de Groot

Het is even zoeken op het enorme terrein van het Radboudumc en de Radboud Universiteit. Maar uiteindelijk treffen we Frank Hendrikse, Manager Fire Safety van tremco illbruck, en twee applicateurs van WCC Brandbescherming aan. Gezamenlijk dalen we af naar de fietskelder van facilitair gebouw ‘de Refter’. Bouwbedrijf Giesbers is hier verantwoordelijk voor de metamorfose van het voormalige restaurant op de begane grond. Naast deze metamorfose werkt het bouwbedrijf onder meer aan een ondergrondse fietsenkelder, een nieuwe hoofdentree, de aanleg van nieuwe ventilatiekanalen en een terras, nieuwe technische ruimtes, het Radboud in’to Languages en het verplaatsen van de vluchttrap.

De bestaande fietsenkelder is uitgebreid, waarbij het dak het nieuwe dakterras vormt voor het nieuwe restaurant. “Het dakterras moet bij brand natuurlijk zijn beschermd tegen instorting. Vandaar dat de stalen liggers een brandwerendheid moeten hebben van minimaal 60 minuten. De stalen kokerkolommen zijn gevuld met gewapend beton, dus die hoeven niet aanvullend beschermd te worden”, legt Hendrikse uit.

De twee componenten van de Nullifire SC902 Brandwerende Staalcoating moeten goed worden gemengd.

De coating heeft nu een egale offwhite kleur en is gereed voor gebruik.

Brandwerend staalcoating

Waarom de keuze voor een brandwerende staalcoating? “Het aanbrengen van een coating gaat snel. Daarnaast heeft de nieuwe fietskelder via onder meer de entree en trappen een open verbinding met de buitenlucht. Deze staalcoating degradeert in deze omstandigheden niet tijdens de levensduur van een gebouw.”
Ik vraag me af of een brandwerende coating dan niet gevoelig is voor vocht. Hendrikse legt uit: “Een watergedragen coating is dat wel, maar we gebruiken hier de SC902 Brandwerende Staalcoating van Nullifire. De SC902 is een coating op hybride basis, die na één uur regenbestendig is. Je kunt hem zelfs aanbrengen op staal met een temperatuur van 0°C. Ideaal, want komende nacht kan het licht gaan vriezen, maar daar heeft de coating dan geen last van.”

Wat is verder het risico bij beschadigingen van de coating door werkzaamheden of calamiteiten? Hendrikse: “Ik maak zelfs mee dat ze de staalconstructie doorboren om er voorwerpen aan op te hangen. Dat geeft al het belang aan van regelmatige inspectie. Gelukkig kunnen onze applicateurs de schade herstellen met speciale reparatiesets.”

Specialisme

Volgens Hendrikse is de coating zelfs direct aan te brengen op licht roestend staal, tot twee weken na het stralen. “Maar dan praten we wel over binnentoepassingen. Voor buitentoepassingen is altijd een primer nodig. We denken daarbij in systemen, waarbij de primer moet zijn afgestemd op de coating. Datzelfde geldt voor de toplaag, waarmee de coating is over te schilderen in iedere gewenste kleur.”

De Manager Fire Safety benadrukt dat tremco illbruck voor het aanbrengen van de primer, brandwerende coating en topcoating alleen werkt met applicateurs die daarvoor zijn getraind, zoals WCC. “Zij werken hier met ervaren mensen, die precies aanvoelen hoe ze de juiste laagdikte van bijvoorbeeld minimaal 0,7 mm moeten opspuiten. Dat vereist veel ervaring. Je kunt er wel twee keer zoveel opspuiten, maar dat kost ook twee keer zoveel materiaal. Na de droging meet WCC de laagdikte. Deze wordt vastgelegd in een opleveringsprotocol, die samen met een testrapport van de gekozen oplossing, ter beschikking van de brandweer en opdrachtgever worden gesteld. Zo weet de brandweer en bouw- en woningtoezicht precies welke brandwerende maatregelen er zijn genomen.”

Applicatie

De twee applicateurs van WCC hebben gewacht tot ik de applicatie kan bijwonen, want het is precies werk dat niet even onderbroken kan worden. Na het openen van de emmer met SC902, zien we bovenin een blik met harder. Na het verwijderen van een folie, verschijnt de witte component. Deze wordt met een spindel goed geroerd, waarna de harder wordt toegevoegd. Deze is zwart, waardoor de menging goed is te controleren. Uiteindelijk moet een offwhite coating resteren, waarin geen zwarte sporen meer aanwezig zijn. Vervolgens wordt de emmer onder de pomp geplaatst en zorgt de applicateur ervoor dat alle lucht uit de leidingen is, alvorens er wordt begonnen met spuiten. Met een open tijd van 45 minuten tot één uur is er genoeg tijd om de coating aan te brengen.

De emmer met coating wordt bij de pompinstallatie geplaatst. Door de grote lengte van de slang, kan de applicateur in een groot gebied werken, zonder de pompinstallatie te hoeven verplaatsen.

Kwaliteitsborging

Wanneer Nullifire SC902 op de juiste wijze is aangebracht resulteert deze in een bescherming van de staalconstructie tegen brand van maar liefst 120 minuten. “Dat komt omdat het product in Engeland wordt gemaakt en daar wordt vaak 120 minuten geëist.” De brandwerende bescherming wordt bereikt door het opzwellen van de laag bij temperaturen vanaf circa 275°C. De laag gaat dan fungeren als isolerende schuimlaag. De vloeigrens van staal ligt bij ongeveer 500°C. “Het is opvallend dat producenten en verwerkers rekenen met een kritieke staaltemperatuur van 750°C. Ja, dan is er minder coating nodig, maar dan wordt geen correcte bescherming geboden. Ik zou niet rustig kunnen slapen als we daarmee gaan marchanderen.”
Van belang is verder de geometrie van de staalconstructie: wat is de wanddikte en betreft het een stalen koker of bijvoorbeeld HEA-ligger? “Bij een kokerprofiel kun je alleen de buitenzijde van het staal beschermen, maar bij een IPE of HEA kun je het staal geheel behandelen.” Andere parameters voor de brandveiligheid van een gebouw zijn bijvoorbeeld de te verwachten vuurlast, milieu, vluchttijden en hoogte van het gebouw. “Dat geeft het belang aan dat we vroegtijdig met de architect, opdrachtgever en aannemer om tafel moeten zitten om tot de juiste brandwerende oplossingen en een daarbij horend testrapport te komen”, zegt Hendrikse.

Hendrikse verwondert zich over het lage prestatieniveau van Bouwbesluit 2012: “Het is echt een minimumniveau, wat vaak als leidend wordt genomen in ontwerpen. In het buitenland wordt er gestuurd op aansprakelijkheid en verzekerbaarheid: daar liggen de eisen dan ook veel hoger. En waarom krijgt de architect zijn leidende rol niet terug, zoals in Duitsland? Een betere aanpak zou zijn dat alle betrokken partijen in een vroeg stadium de te nemen bouwkundige maatregelen bespreken. Brandveilig bouwen vraagt immers een integrale aanpak, waarbij alle disciplines hun kennis tijdig in kunnen brengen.”