Innovatieve nieuwbouw Zone.college

Artikel delen

Op de Dag van de Bouw openden 140 bouwlocaties op zaterdag 15 juni de bouwhekken voor een bezoek. Vijf bijzondere bouwprojecten waren door Bouwend Nederland uitverkoren om de Dag van de Bouw officieel te openen. BouwTotaal bezocht één van deze vijf bouwprojecten: de nieuwbouw van het Zone.college in Doetinchem. Niet alleen bijzonder door de duurzaamheid en circulaire ambities, maar ook door een Energievolumegarantie van tien jaar, vijftien jaar onderhoudsverplichting en de inzet van ‘slimme technieken’ tijdens de bouw en straks in het gebruik.

Tekst en beeld (tenzij anders vermeld): ing. Frank de Groot

Luchtopname juni 2019 van de nieuwbouw, die direct grenst aan de later nog te slopen bestaande bouw (met grijs plat dak, bovenin de foto). Foto: BINX Smartility.

De opvallende nieuwbouw van het Zone.college, verrijst pal naast de bestaande bouw, die uiteindelijk gesloopt zal worden. Zone.college is een vmbo- en mbo-school met innovatief groen en duurzaam onderwijs. Het nieuwbouwproject omvat de nieuwbouw van 6.910 m2, terreininrichting, dierenverblijf, kapschuur, kas en gymzaal. Het doel van de nieuwbouw is het realiseren van een gezonde en inspirerende omgeving waarbij het gebouw is aan te passen aan veranderingen van de organisatie.
Voor de nieuwbouw worden zoveel mogelijk circulaire materialen gebruikt. Een belangrijk aandachtspunt is de toepassing van een duurzame en circulaire energie- en waterhuishouding, dat onderdeel is van een lokaal ecosysteem. Het gebouw heeft geen gasaansluiting en valt straks onder de Frisse School Klasse B (goed). Een frisse school is een schoolgebouw (basis- of voortgezet onderwijs) met een laag energiegebruik en een gezond binnenmilieu als het gaat om luchtkwaliteit, temperatuur, comfort, licht en geluid. Op het ronde dak staan drie units met lucht-water warmtepompen.

Jordy Knippenborg van het integrale bouw- en installatiebedrijf BINX Smartility bij de BINX-Kiosk: “Als iemand op de werkvloer een vraag heeft, kan hij hiermee snel in het BIM-model kijken of even contact leggen met de werkvoorbereiding op kantoor.”

Er resteert nog circa één meter ruimte tussen de cirkelvormige bovenbouw en de bestaande bouw. Door het terrein eerst met een drone in te meten en het ontwerp hier in te passen, konden verrassingen worden voorkomen.

Slim bouwen

Bij aankomst valt direct op dat er tussen de cirkelvormige bovenbouw en de bestaande bouw slechts nog circa één meter resteert. Passen en meten dus? Jordy Knippenborg, werkvoorbereider en BIM-coördinator bij het integrale bouw- en installatiebedrijf BINX Smartility staat me deze ochtend te woord: “We hebben het terrein eerst met een drone nauwkeurig ingemeten. Daarna hebben we het ontwerp in het terrein geprojecteerd. Daaruit bleek dat de nieuwbouw inpasbaar was. We hebben wel eerst onder meer de gymzaal moeten slopen, maar de rest van de school is nog gewoon in gebruik.”

Achter Jordy heb ik zicht op een BINX-Kiosk: een houten kast op wielen met daarin een groot beeldscherm. Hierop zijn BIM-modellen van het gebouw te zien. “Heel handig voor de mensen op de bouwplaats die een vraag hebben. Normaal bellen je ze op met de vraag over bijvoorbeeld ‘die rode leiding op de tweede verdieping, achter die wand, bij die installatie. Wat is nu exact de positie?’ Nu klikken ze het aan op het scherm en weet de werkvoorbereider op kantoor direct wat ze bedoelen. Heel handig dus voor de communicatie met de bouwplaats. Ook kan men op de bouwplaats nog eens goed kijken hoe een detail eruit ziet. Dat voorkomt het ‘brandjes blussen’; we zijn goed voorbereid.”

Plaatsing van de houten spanten. Foto: BINX Smartility.

Ook na deze voorbeelden volgen nog veel smart solutions. “Bij BINX Smartility zijn installaties en bouw geïntegreerd. Bouw en installatie zijn traditioneel gezien altijd losse schakels in een keten geweest. Onze visie is dat je alleen de beste prestaties kunt leveren als je échte integratie toepast in het traject van ontwerp, realisatie en onderhoud. Wij werken dan ook veel met geïntegreerde contracten zoals de UAV-gc, waarbij we tevens het onderhoud aanpakken. Bij dit project zijn we verantwoordelijk voor het ontwerp, uitvoering en onderhoud gedurende vijftien jaar. Én geven we een Energieprestatievolumegarantie af van tien jaar, waarbij we garanderen dat de gebouwgebonden installaties niet meer dan een bepaalde hoeveelheid energie verbruiken. Het is daarbij belangrijk dat je een gebouw al voor de bouw helemaal hebt uitgedacht. We hebben het gebouw daarom eerst op 21 november 2018 feestelijk virtueel opgeleverd en zijn toen pas gestart met de realisatie buiten.”

Zicht op de dakkoepel met luchtkussenfolie.

Ook de logistiek is slim ingericht. Zo is besloten om de aan- en afvoer van bouwmateriaal niet vanaf de schoolzijde te laten plaatsvinden, in verband met de vele fietsende scholieren. In overleg met de gemeente is een tijdelijke op- en afrit gemaakt naar de tweebaans Bedrijvenweg aan de andere zijde. “Omdat de school gewoon in gebruik is, moesten we ook rekening houden met de examenperioden. In die twee weken hebben we de bouwradio’s uitgezet en werkzaamheden die veel lawaai met zich meebrengen uitgesteld.’

De trap in de open vide is bekleed met 10 mm dik rond gewalst blauwstaal.

Slim onderhoud

BINX Smartility is, zoals opgemerkt, vijftien jaar verantwoordelijk voor het onderhoud. Knippenborg merkt op: “Iedere installatie in het gebouw is gecodeerd en kan worden aangeklikt. Daarbij treft de gebruiker alle informatie aan van de installatie, garantiecertificaten en een link naar de leverancier. Handig in de gebruiksfase als er een storing optreedt. Ook zijn alle LED-lampen in het gebouw voorzien van sensoren. Deze registeren beweging en laten zien of bijvoorbeeld een ruimte een dag of langer niet gebruikt is. Dan hoeft deze ruimte dus ook niet te worden schoongemaakt.”

Circulariteit

De blik richt zich vervolgens op de betonvloer, waarop we staan. “Hierin is betongranulaat verwerkt door Rouwmaat. Dit bedrijf verricht onder meer sloopwerk, maar produceert ook beton. Als straks de bestaande bouw wordt gesloopt door Rouwmaat, dan gebruiken ze het betonpuin ook weer voor de productie van betonmortel.”

Verder kent het gebouw een hoge mate aan prefabricage en veel gebruik van hout, staal en plaatmaterialen, die later weer eenvoudig te demonteren / scheiden zijn. De niet-dragende binnenwanden zijn allemaal verplaatsbare Sepawanden, die een flexibele inrichting mogelijk maken. Op de vloeren komt een Loose Lay PVC Designvloer, die bestaat uit losgelegde vloerdelen. Deze zijn bij beschadiging eenvoudig te vervangen of later bij sloop te demonteren.

Daarnaast zijn er 25 meter lange gelamineerde houten dakspanten gebruikt voor het ronde dak en de grote lichtkoepel. De gevels bestaan ook uit prefab elementen, inclusief kozijnen en beglazing voor de open delen. “De dichte delen van de gevel en vloer- en dakrand zijn gekromd, maar de beglazing is recht. Het is te duur om gekromde isolerende beglazing toe te passen. Als alternatief is de beglazing wat terug geplaatst, waardoor de kromming in de dak- en vloerrand gewoon door kan lopen”, legt Knippenborg uit.

Boven ons valt rijkelijk daglicht naar binnen via de koepel. Tussen de gebogen spanten bevinden zich luchtkussens. Deze bestaan uit vier lagen folie met drie compartimenten, die met lucht zijn gevuld. De werkvoorbereider over deze keuze: “Voordeel van deze oplossing is dat je optimaal profiteert van de daglichttoetreding, doordat er geen raamprofielen in het zicht komen. En het is ook een zeer lichte constructie.”
Wie vanuit het ronde bouwdeel op de eerste verdieping naar buiten kijkt, ziet de groene, platte daken van de uitstekende bouwdelen. Deze zijn voorzien van een mos-sedumdak. Binnen vallen straks ongetwijfeld het rendiermos op, waarmee de borstwering voor de verdiepingsvloer rond de centrale open vide wordt bekleed. Knippenborg: “Het betreft snelgroeiend rendiermos uit Noorwegen. Hier gebruiken we echter geen levend rendienrenmos. Het wordt namelijk in een zoutbad gelegd, waardoor het niet vergaat. We hebben testen laten uitvoeren, waaruit blijkt dat de akoestiek sterk zal verbeteren.”

Naar verwachting wordt het gebouw november 2019 opgeleverd en kan er verhuisd worden. De sloop van de bestaande school en de bouw van de bijgebouwen en het terrein volgen dan in december 2019. De officiële opening vindt plaats in oktober 2020.