De bouwkolom kantelt

Artikel delen

We praten er al lang over, maar het gebeurt nu. Net als een topzwaar wiel moesten we even in beweging komen. In het begin merk je het nog niet zo, maar eenmaal vertrokken treedt er een versnelling op.
 

Ik ben zelf nauw betrokken bij veranderingsprocessen bij enkele professionele uitvragers als corporaties en zorginstellingen en de bewustwording over kansen op basis van een andere benadering neemt nu zienderogen toe. De aanbodwereld kan de borst nat maken. Het gebouw is geen doel op zich meer. Klanten vragen om oplossingen voor problemen. Het gaat steeds meer om het faciliteren van voortdurend veranderende gebruikers en functies, niet om ‘het ding’ zelf.
Veel aanbieders zouden het liefst doorgaan met zoals ze het al jaren doen. Kleinere bouwers en onderaannemers zijn goed met hun handen. Het zijn meestal geen praters en al helemaal geen schrijvers. Bedrijfsstrategie is voor deze ondernemers niet de focus. Het zijn jobbers die voor hun eerlijk stukje werk gehonoreerd willen worden en trots willen kunnen zijn op wat ze achter laten. Afgezien van de conjuncturele golfbeweging zal het werk niet snel opdrogen, maar het verschuift wel. De industrie komt met vraag-gestuurde concepten voor bouwdelen, badkamerunits, soms complete woningen zoals de mantelzorg units die je voor opa of oma in een keer over het dak kunt hijsen en in de tuin kunt plaatsen. Steeds meer zijn prefab eenheden kant en klaar en behoeven deze geen afwerking meer. Het volume wordt dus wel gerealiseerd, alleen het komt anders en met andere partijen tot stand.
Die ontwikkeling is onvermijdelijk omdat de vraagzijde dit ook graag wil. Sneller en vaak concurrerend gerealiseerd, minder risico en een hoge kwaliteit.  Dat laatste wordt vaak door de vakman betwist, maar opdrachtgevers zijn doorgaans zeer positief, ook op termijn, en dat is toch wat maatgevend is.
Het antwoord is tweeledig. De eerste is specialiseren. Dus niet: Aannemersbedrijf X voor al uw bouwproblemen, maar eerder het vijfdagen plan voor woninguitbreidingen. Een tweede optie is om het huidige bouwproces veel beter te stroomlijnen. Het Slimbouwen volgend en wellicht gebaseerd op ‘lean’ beginselen en het werken met vaste partners. Zie daarvoor ook mijn artikel over ‘Lean samenwerken’ op deze pagina’s.

Prof. Dr. Ir. Jos Lichtenberg,
hoogleraar productontwikkeling aan de TU/e,
consultant bij organisaties met een innovatieambitie,
voorzitter van de stichting Slimbouwen.