Is de hemelwaterafvoer nu lek of het stucwerk niet goed?

Door: Ing. Sjang den Ouden
Bureau voor Bouwpathologie BB
www.bouwpathologie.nl

Al een klein jaar na de oplevering van de uitbouw is de bewoners een verkleuring van het gevelstucwerk onder de hemelwaterafvoer opgevallen. Dit trok in droge perioden vrijwel helemaal weer weg. Toch maar aan de aannemer gemeld. Deze speelt het door aan de loodgieter en die komt kijken. De loodgieter geeft aan dat een lekje overal kan zitten in dakbedekking. Door het afschot in het dak zou het lekwater dan naar de hemelwaterafvoer lopen en daar naar buiten komen. Het hele dak wordt geïnspecteerd, daktrimmen afgekit en schijnbaar loszittende naden extra afgekit.

Loodgieter weg, de aftekening in de gevel bleef echter en het werd erger. Na de vierde melding aan de aannemer komt opnieuw de loodgieter langs die aangeeft het niet meer te weten, maar toch maar weer even gaat kijken. Bij terugkomst van het dak weet hij het: water loopt van de dakrand op de uitloop van de hemelwaterafvoer. Vervolgens loopt het water achter het gevelstucwerk, daar waar de uitloop door de gevel steekt. Het ligt dus aan de stukadoor. De stukadoor komt kijken en zegt dat de lekkage ontstaat doordat de aansluiting van de uitloop van het dak op de hemelwaterafvoer lek is. Het probleem ligt toch bij de loodgieter. Hij zal dit zelf melden aan de aannemer. De aannemer belt de bewoners op dat hij zijn best heeft gedaan en het aan de loodgieter en de stukadoor overlaat, het is tenslotte geen gebrek aan zijn werk. De stukadoor stelt voor om op basis van ongelijk een onafhankelijke in te schakelen. De loodgieter laat niets meer van zich horen. De schade aan het stukwerk is inmiddels groot, er vallen hele stukken van de muur en ook op andere plaatse ontstaat schade.

Onderzoek

Ter plaatse wordt geconstateerd met behulp van vochtmetingen in het stukwerk dat de gevel over een groter oppervlak vochtig is en schade vertoont. Er is ook vocht in het stukwerk aanwezig onder de glazen bouwstenen in de zijgevel, onder de open stootvoegen en net boven het maaiveld. Ter plaatse van de grootste schade lijkt het vocht achter het stucwerk te zijn gekomen ter plaatse van de uitloop van het dak. Hoger is nauwelijks vocht in het stucwerk meetbaar en is geen schade meer zichtbaar.

De hemelwaterafvoer wordt gedemonteerd van de uitloop van het dak. De uitloop van het dak wordt aan de buitenzijde dicht gezet en vanaf de dakzijde wordt hierin water gegoten totdat een plas water op de dakbedekking blijft staan. Na circa 30 minuten nog steeds geen lekkage. De hemelwaterafvoer wordt weer gemonteerd. Nu wordt via het dak water afgevoerd door de uitloop om te zien hoe dit functioneert. Vrijwel meteen loopt water langs de aansluiting van de uitloop op de hemelwaterafvoer langs de gevel maar ook in het stucwerk. Na opnieuw demonteren en meten blijkt dat de uitloop te lang is en de hemelwaterafvoer in de aansluiting voor meer dan de helft afsluit. De uitloop is voor het aangesloten dakvlak te klein van afmeting. Bij afvoer vult deze zich waardoor te weinig beluchting van de hemelwaterafvoer plaatsvindt en dit de toch al kleine doorlaat op de aansluiting afsluit. Hierdoor loopt water moeilijk weg en stroomt tussen de aansluiting van de uitloop op de hemelwaterafvoer tegen de gevel en bij de doorvoer in de gevel.

Oorzaken

De uitloop is te klein van afmeting, steekt te lang door in de aansluiting van de hemelwaterafvoer en de hemelwaterafvoer is aan de bovenzijde niet belucht. Dit alles is het werk van de loodgieter geweest. Daarbij is gemeten dat het stukwerk ter plaatse van alle doorbrekingen, niet alleen bij de hemelwaterafvoer maar ook bij de glazen bouwstenen en open stootvoegen, nat wordt door inwatering op de aansluiting. Hier ontstaat plaatselijk ook al schade. Ook is het gevelstukwerk doorgezet tot in het maaiveld waar er vocht in optrekt. Ook hierdoor ontstaat schade. Dit is alles het werk van de stukadoor geweest. De aannemer was hoofdaannemer en de stukadoor en loodgieter onderaannemers.

Herstel

Herstel zal moeten bestaan uit een beter beluchting van de hemelwaterafvoer door de diameter van de uitloop te vergroten, deze in te korten en de aansluiting aan de bovenzijde te beluchten. Het stukwerk zal geheel vrij van het maaiveld moeten worden gemaakt. Na droging kan dit weer worden aangeheeld en afgewerkt. De aansluiting van doorbrekingen op het stukwerk zal waterdicht moeten worden uitgevoerd om daar inwateren en dus schade aan het stukwerk te voorkomen.

Afmetingen uitloop

Aansluitingen uitloopnop hemelwaterafvoer