Goed beschermd werken in de zon

  
De afgelopen tien jaar is het aantal gevallen van huidkanker gestegen van 15.000 naar 40.000 per jaar. Dat blijkt uit cijfers van KWF Kankerbestrijding. Voor de ruim half miljoen mensen die beroepsmatig buiten werken in Nederland, zijn de risico’s navenant hoog. Vooral mensen met huidtype 1 of 2 lopen risico’s in de zon. Nu de lente en zomer weer naderen is het weer tijd voor extra aandacht voor bescherming tegen uv-straling.

In de praktijk blijkt dat werkgevers en werknemers nog redelijk laconiek reageren op de risico’s als gevolg van langdurige blootstelling aan uv-straling. Huidkanker is echter een beroepsziekte en dus een risico waarvoor een werkgever de nodige maatregelen moet nemen (zorgplicht) om bescherming te bieden. Met de juiste maatregelen kan het risico op verbranding of zelfs huidkanker worden beperkt.

Aansprakelijkheid werkgever

De Arbowet spreekt over een beroepsziekte als een ziekte of aandoening in hoofdzaak het gevolg is van arbeid of arbeidsomstandigheden. In het Burgerlijk Wetboek (art. 7:658) is de zorgplicht van de werkgever opgenomen. In geval van een claim zal de werkgever moeten aantonen dat al het mogelijke is ondernomen om de werknemer te wijzen op de mogelijke gevolgen van ‘foutief’ gedrag. Zoals het instrueren hoe schade voor de gezondheid te voorkomen, het verstrekken van de juiste beschermingsmiddelen en informatie hoe met deze middelen dient te worden omgegaan. En voorts wat de gevolgen zullen zijn wanneer de werknemer zich niet houdt aan deze instructies. Denk hierbij aan beschermende kleding, een goede zonnebril en uv-werende smeermiddelen.
Laat de werkgever één of meerdere van deze verplichtingen na, dan is hij aansprakelijk voor de mogelijk schadelijke gevolgen bij de werknemer die ontstaan tijdens het werk of door risicovolle arbeidsomstandigheden. De werkgever moet bewijzen dat hij aan zijn verregaande zorgplicht heeft voldaan. Blijft de werkgever in gebreke dan kan het gevolg zijn dat de werknemer die door of in verband met het werk arbeidsongeschikt is geworden, twee jaar lang moet worden doorbetaald.

Maatregelen

De schadelijke gevolgen van uv-straling op de werkplek kunnen relatief gemakkelijk worden beperkt:
1.    Probeer de zon tussen 12 en 3 te vermijden door een andere werkplanning.
2.    Zorg voor afscherming van de zon.
3.    Draag speciale uv-beschermende kleding.
4.    Draag een pet of helm met een nekflap.
5.    Smeer je om de twee uur in met een anti-zonnebrandmiddel van minimaal   factor 30 en doe dit vaker als je veel zweet.
6.    Draag een zonnebril met een uv-filter.
7.    Ga naar de dokter als een moedervlek verandert of een zweertje niet overgaat.
8.    Ga uit de zon als uw huid vreemd reageert met bijvoorbeeld uitslag, jeuk, erg snelle verbranding en raadpleeg een arts.

Stappenplan op basis van RI&E

Door het Centrum Gezondheidsbevordering op de werkplek is een vierstappenplan opgesteld om buitenwerkers tegen uv-straling te beschermen:
1. Werkplanning. De werkplanning zo organiseren dat het werken in de zon tussen 12.00 en 15.00 uur wordt vermeden.
2. Afschermingen. Het aanbrengen van dekzeilen of andere schermen boven de plek waar wordt gewerkt.
3. Persoonlijke beschermingsmiddelen. Het ter beschikking stellen van persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm’s) met duidelijke gebruiksinstructies ten aanzien van uv-werende kleding, nekflap aan de helm/pet, oogbescherming, anti-zonnebrandmiddelen, et cetera.
4. Voorlichting. Het informeren van medewerkers via posters, toolboxmeetings, het personeelsblad, et cetera, over de vuistregels voor veilig in de open lucht werken.

Anti-zonnebrand

Anti-zonnebrandmiddelen bevatten zogenoemde uv-filters waardoor minder uv-straling de huid bereikt. Een middel dat alle uv-straling wegfiltert bestaat niet. Zelfs anti-zonnebrandmiddelen die uiterst doeltreffend zijn tegen zowel uva- als uvb-straling kunnen geen volledige bescherming bieden. Sun Protection Factor of beschermingsfactor, gewoonlijk afgekort tot SPF, is een maat voor de doeltreffendheid bij het tegen houden van uvb-straling. De SPF-aanduiding is een relatief getal dat aangeeft hoeveel langer iemand die beschermd is mét anti-zonnebrandcrème in de zon kan blijven dan iemand zonder bescherming, voordat er zonnebrand optreedt.

Uv-werende kleding

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, biedt ‘normale’ kleding zoals een katoenen t-shirt onvoldoende bescherming voor mensen die een groot aantal uren per dag worden blootgesteld aan uv-straling. Zo is de bescherming van een wit katoenen t-shirt slechts uv-protectiefactor 15. Na een aantal malen wassen kan dit oplopen tot een factor 20. Is het t-shirt nat dan neemt de beschermingsfactor weer met de helft af. Honderd procent Polyester komt gemiddeld niet hoger dan factor 10. Gewone kleding biedt onvoldoende bescherming tegen de gevolgen van uv-straling.

Meer weten? Ga naar www.zonverstandig.nl of www.intersafe.eu

Bron: Intersafe Groeneveld, Rotterdam