Goedkoper bouwen?

Ik zie bedrijven enorm worstelen met innovatie. Vaak worden hyperactief pogingen ondernomen om een woning onder de € 70.000,-, liefst incl. BTW, te krijgen. De vraag is echter of je automatisch concurrerend wordt door goedkoop te zijn? De kwestie is namelijk of je nog wel levert wat mensen willen en vooral ook of je er zelf nog wat aan kunt verdienen.

Je ziet momenteel in grote getalen de ideeën van verschillende kanten komen. Architecten maken mooie en smaakvolle renderingen van ranke (materiaalreductie), vooral vrijstaande en vaak uitbreidbare woningen. Er zijn uit verschillende hoeken, veelal ook met betrokkenheid van het ontwerpende gilde, passiefhuizen die eenzijdig vanuit energie insteken. Niet altijd maar wel vaak, erg gesloten van karakter, soms een serre als transparant hoogtepunt. Dan zijn er de makers, de bouwers, die vooral op een lage prijs mikken, maar wel vaak met gortdroge en emotieloze ontwerpen. Op een of andere manier doordrenkt van het idee dat de consument een huisje-boompje-beestje huis zou willen. Retro of zoiets. Een andere categorie wordt aangeboden door industriële bouwers. Catalogusbouwers of bedrijven werkend met een eigen technologie, zoals de houtskeletbouw. In die laatste categorie zie ik wel af en toe producten waarvan ik denk dat die wel kans van slagen maken. Meestal zijn dat overigens niet de woningen tegen rock bottom prijzen. Kijk bijvoorbeeld maar eens op www.huf-haus.com.

Eigenlijk is de grote opgave om de consument te leren begrijpen. Veel van de vernieuwingspogingen stranden op een gebrek aan kennis van de markt. De valkuil is dat we zelf ook allemaal consument zijn en de neiging hebben onze eigen wensen op de markt te projecteren. Dat leidt tot enorme misverstanden en geldverspilling. We denken de consument te begrijpen, maar het tegendeel is waar. Een typisch voorbeeld van ‘onbewust onbekwaam’.

Een column leent zich niet voor een verdiepingsslag, maar bedenk dat consumenten uit zijn op waarde. Dat kunnen praktische en berekenbare zaken zijn als een laag energieverbruik of lage onderhoudskosten, maar meer nog denk ik dan aan zachtere zaken als een huis met een smoel, comfort, beleving, et cetera. Als het goedkoop zou moeten zouden we allemaal in een Dacia(tje) of Suzuki(tje) rijden. Dan opeens begrijpen we wel waarom het zo niet werkt.

Prof. dr. ir. Jos Lichtenberg, hoogleraar productontwikkeling aan de TUe, consultant bij project- en productinnovatie en voorzitter stichting Slimbouwen.