Classificatie stofzuigers

Er is een TNO Prestatietoets voor diverse stofvrije gereedschappen, zoals gereedschappen voor steen-, hout- en metaalbewerking. Daarnaast is er een TNO Prestatietoets voor stofzuigers. Deze toets is gebaseerd op het testen van complete systemen (gereedschap, afzuigmodule, slang en stofzuiger). Als voorbeeld gaan we hier in op de toets van stofzuigers. Kijk voor meer gereedschappen op www.stofvrijwerken.tno.nl.

Voor zowel de gereedschappen als de industriële stofzuigers wordt het principe ‘gelijkwaardigheid’ toegepast. Dit betekent dat voor vergelijkbare systemen (gereedschappen of stofzuigers) er geen (extra) TNO Prestatietoets nodig is. Deze beoordeling is aan TNO.
Om de prestaties van verschillende stofzuigers onderling te kunnen vergelijken heeft TNO een standaardtest ontwikkeld. Deze test betreft een industriële stofzuiger in combinatie met een haakse slijper 125 mm met TNO afzuigkap. Gedurende een periode van 60 minuten wordt continu gewerkt in kalkzandsteen. In deze periode wordt circa 60 strekkende meter sleuf geproduceerd. De hoeveelheid kwartshoudend materiaal verzameld in de industriële stofzuiger bedraagt circa 7 kg. De test resulteert in een label.
Het label geeft aan hoeveel uur (1-8 uur) per 8-urige werkdag kan worden gewerkt zonder dat de blootstelling aan een schadelijke stof (respirabel kwarts, hardhout en dergelijke), gemeten in de ademzone van de werknemer, wordt overschreden. De blootstelling wordt getoetst aan de wettelijke grenswaarden (GSW TGG-8u) zoals vermeld op de website van de Sociaal Economische Raad (SER)

Vergelijking stofzuigers
Om toch de vergelijking tussen enkel de stofzuigers onderling te kunnen maken, is er speciaal voor stofzuigers een tweede label (zie voorbeeld) ontwikkeld. Dit label geeft aan binnen welke klasse een stofzuiger valt. Voor een indeling in één van de genoemde klassen geldt dat een stofzuiger aan zowel de eisen met betrekking tot de minimale capaciteit voor die klasse moet voldoen als aan de eis dat het minimale TNO uurlabel behorende bij die klasse is behaald.

TNO definieert de volgende vier stofzuigerklassen
Type stofzuiger       Operationele capaciteit [m³/uur]*    TNO label
A-klasse    C > 150    5 – 8 uur
B-klasse    C > 100 en C ≤ 150    2 – 4 uur
C-klasse    C ≤ 100    1 uur
D-klasse    Alleen voor stofzuigers voor bewerkingen met hout
* capaciteit gemeten na de test aan het eind van de slang

Vergelijking en uitwisseling stofzuigers
Op basis van de genoemde classificatie kunnen stofzuigers onderling worden vergeleken. Een stofzuiger getest conform het hierboven vermelde protocol TNO haakse slijper/ TNO afzuigkap en resulterend in de TNO Prestatietoets kan uitsluitend worden vervangen door een stofzuiger die in dezelfde of een hogere klasse valt, én minimaal hetzelfde uurlabel behaald heeft. Indeling in de A-klasse met een 8-uurs label is het hoogst haalbare.

Een overzicht van de door TNO geteste stofzuigers en de daarop behaalde klasse vindt u op www.stofvrijwerken.tno.nl/stofzuigers.