Pilotproject zorgvuldig omgaan met fossiele bronnen

Maskerade Prototype is een pilot project waarbij het zorgvuldig omgaan met fossiele bronnen (zowel energie als materiaal) voorop staat. De trias energetica en de trias ecologica worden hierbij gevolgd. SBRCURnet is bij dit project betrokken als ondersteunend Kennispartner.

Voor het casco van het pilotproject wordt ‘Maskerade’ toegepast; dat is een demontabel houtbouw systeem. Deze bouwmethodiek is door Van der Breggen Architecten in eigen beheer ontwikkeld. Door casco en afbouw volledig uit elkaar te trekken, kan bij ieder gebouw een vergaande flexibiliteit worden gegarandeerd. Ook wat betreft de architectonische vormgeving zijn er nauwelijks beperkingen. Het industriële bouwproces (prefabricatie) zorgt er voor dat afval op de bouwplaats nauwelijks een issue is en dat het aantal transportbewegingen kan worden beperkt. De bouwmethode is demontabel en daardoor tevens geschikt voor hergebruik.

Er zijn al meerdere Maskerade projecten gerealiseerd vanuit hetzelfde principe als het pilotproject, maar in het pilotproject is sprake van andere aansluitdetails en nieuwe materialen. Centraal in het pilotproject staat het gebruik van biobased materialen in een dampopen constructie. Voor de montage op de bouwplaats is in deze doorontwikkeling van Maskerade geen hoofdaannemer meer nodig. Het systeem is dan ook louter door productontwikkelaars ontwikkeld en die zullen ook met elkaar het pilotproject realiseren. De verschillende producten worden op de bouwplaats samengesteld, zodat een zeer korte bouwtijd wordt bereikt. De verschillende projectpartners hebben afgesproken zich de komende vier jaar gezamenlijk in te zetten om meerdere projecten te realiseren.

Waarom is dit belangrijk voor de bouwsector?
•    Het gaat om een houtskeletbouwmethodiek die krimpvrij is en is afgestemd op een industriële aanpak. De verdiepingsvloeren worden daarbij in de bouwmuren en de gevels opgelegd. De gevels en de bouwmuren worden daarbij ‘doorgestapeld’. Deze methode biedt grote vrijheid in gevelarchitectuur en kapvormen.
•    In het project zijn zorgvuldige afwegingen gemaakt in de keuze van biobased bouwmaterialen.
•    Er worden (minimaal) twee verschillende gevelconstructies getest met een dampopen detaillering.
•    Er wordt geëxperimenteerd met het zogenaamde energienotaloos bouwen. De installaties voor distributie en opwekking van energie worden geëxploiteerd door de installateur en worden verhuurd of verkocht aan de gebruiker.
•    Er wordt een hoge mate van prefabricatie toegepast, waarmee de bouwtijd aanzienlijk wordt verkort en faalkosten worden vermeden.
•    Het consortium van aangesloten bedrijven acht het van groot belang om hun ervaringen met dit pilot project vast te leggen, zodat zij en andere partijen bij een volgend project zichzelf kunnen verbeteren.

Wat is de rol van SBRCURnet?
SBRCURnet is bij dit project betrokken als ondersteunend Kennispartner en richt zich vooral op de volgende aspecten:
•    Biobased materiaalgebruik en dampopen bouwen: welke gevelconstructie voldoet het best aan de functionele eisen en wensen van de opdrachtgever? En komen de resultaten overeen met het bouwfysische simulatiemodel dat in de ontwerpfase is gebruikt?
•    De risico’s en verantwoordelijkheden van de consortiumpartners: wie is aansprakelijk wanneer er toch iets mis gaat? En welke mate van flexibiliteit kan in het contract worden vastgelegd? Hoe kan ervoor gezorgd worden dat de projectpartners zich inderdaad houden aan de afspraak om zich de komende tijd gezamenlijk in te zetten voor de realisatie van diverse projecten.
•    Het energieconcept: hoe ziet de technische en contractuele uitwerking van het energieconcept eruit? Bij dit energieconcept gaat het om het extern exploiteren van de afgifte- en opwekapparatuur.

Alle kennis en ervaringen die zijn opgedaan in dit project, worden zodanig vastgelegd dat in vervolgprojecten geleerd kan worden van de successen en knelpunten.
 

Wie zijn de projectpartners?
•    Van der Breggen architecten
•    Bouw ’85
•    Warmteplan
•    Faay Prefab Products
•    Allicon
•    IJB Groep
•    Verweij Houttechniek
•    UEW Feenstra
•    Binder Groenprojecten
 

Plan van aanpak

In dit traject ligt de focus op de volgende drie aandachtspunten:
 
1. Beslisdocumenten
Een vooruitstrevend project, vraagt om een intensief voorbereidingstraject. Tijdens deze voorbereiding worden beslissingen genomen die van invloed zijn op de uiteindelijke prestaties. Omdat er geen stappenplan bestaat voor dit soort nieuwe trajecten, is het van belang om goed vast te leggen waarom bepaalde beslissingen genomen zijn en wat hiervan het effect was. In een volgend traject – waar wellicht toch andere partijen bij betrokken zijn – kan voortgeborduurd worden op de leerervaringen die tijdens de voorbereiding en realisatie van dit prototype zijn opgedaan. Door met regelmaat bij diverse vergaderingen aanwezig te zijn en continu contact te onderhouden met de ontwikkelaar van de bouwmethodiek, kan een concreet document worden gerealiseerd waarin alle beslissingen worden vastgelegd.
 
2. Consortiumvorming
De bouwpartners hebben met Maskerade Prototype een samenwerkingsovereenkomst gesloten om het prototype (twee appartementen) gezamenlijk te realiseren. De woningen worden vervolgens tot 1 januari 2018 bewoond om diverse onderzoeken uit te voeren en de gebruikerservaringen vast te leggen. Om als consortium opdrachten uit de markt te verwerven is er nog een passende samenwerkingsvorm nodig. Met behulp van een extern adviseur moet bestudeerd worden welk type contract het best kan worden afgesloten. De partners vinden het belangrijk elkaar te kunnen aanspreken op elkaars verantwoordelijkheid om samen de ambities te kunnen realiseren.
 
3. Monitoring van dampopen gevelconstructie
Na oplevering van het prototype, wordt gemonitord hoe de woning functioneert. Voldoet het aan alle verwachtingen, of komen er een aantal aandachtspunten naar boven die niet waren voorzien? En hoe kunnen deze punten vervolgens doorontwikkeld worden? In samenwerking met een externe partij, zal getest worden hoe de verschillende gevelconstructies presteren. Deze meetgegevens worden vastgelegd in een professioneel rapport, met een toelichting van de meetopstellingen en de diverse variabelen. 
 
Doorlooptijd
In april zijn de funderingspalen voor het prototype geslagen. Begin september wordt in twee dagen tijd de montage van de prefab bouwdelen gedaan. De monitoring van het gebouw zal direct daarna worden opgepakt en gedurende vier jaar worden uitgevoerd. 
 

SBRCURnet Kennispartner
Betrokken bij een ambitieus bouwproject? Dan is de kans groot dat u op bepaalde punten niet over de juiste actuele kennis, ervaring of kunde beschikt. Sinds kort heeft u de mogelijkheid om in zo’n geval de SBRCURnet Kennispartner in te schakelen. U kunt deze dienst, die mede mogelijk wordt gemaakt door financiering vanuit het O&O fonds voor de Bouwnijverheid, inschakelen voor kennisvraagstukken rondom: (integraal) samenwerken, duurzaamheid en de bouwarbeidsmarkt. Kijk voor meer informatie op www.sbrcurnet.nl/kennispartner.