U alleen samen met andere bouwpartners echt duurzaam kunt zijn?
Duurzaam bouwen is de afgelopen jaren een begrip geworden waar geen enkele ondernemer, uitvoerder of bouwvakker nog omheen kan. We komen de term ‘duurzaamheid’ overal te pas en onpas in onze maatschappij tegen. Het wordt overal aan gekoppeld, van producten met een energie of milieulabel tot nieuwe functies binnen ondernemingen zoals Environmental Officers. Maar wanneer bouw je echt duurzaam? En wat betekent dit voor uw producten, diensten, bedrijfsvoering en positie in de bouw?
Tekst:Inigo Cleton, TOIO ADMS Technische Universiteit Eindhoven en Monique Blacha, Slimbouwen
Duurzaamheid = behoud van waarde
Duurzaamheid is een echt containerbegrip geworden. Iedereen zal de vraag wat duurzaam bouwen is, dan ook anders beantwoorden. Dit komt met name doordat iedere stakeholder bij de ontwikkeling en beheer van de gebouwde omgeving, een ander uitgangspunt en belang heeft met betrekking tot duurzaam bouwen. Gericht op een gebouw zal een architect bijvoorbeeld meer waarde hechten aan de beleving en uitstraling van het gebouw en het opbouwen zijn eigen portfolio. Een aannemer hecht waarde aan een goed proces op de bouwplaats, het efficiënt gebruik van materialen en het verminderen van faalkosten. Een investeerder let op de exploitatiekosten en toekomstwaarde van het object. Terwijl de gebruiker let op het comfort en gebruiksgemak en in toenemende mate kijkt naar het energieverbruik. Hiermee komt tegelijk de complexiteit van duurzaam bouwen naar voren. Duurzaamheid betekent namelijk voor iedere partij in de bouw en in iedere situatie in de bouwketen iets anders. Wel kunnen we stellen dat duurzaamheid in ieder geval bij iedere speler en in iedere situatie staat voor het behoud van waarde.
Duurzaamheid in productie- en bouwketen
De betekenis van duurzaam bouwen in de bouwketen kan op twee niveaus worden bepaald. De duurzaamheid van de individuele gebouwelementen en de duurzaamheidswaarde van het totale gebouw. Neem bijvoorbeeld een gevelbouwer. Een gevelbouwer stelt zijn gevel samen met behulp van een groot aantal producten afkomstig van diverse leveranciers (profielen, coatings, glas, hang- en sluitwerk, et cetera). De gevelbouwer kan zelf hoge ambities hebben op het gebied van duurzaam bouwen. Echter de duurzaamheidsprestatie van de gevel is niet alleen afhankelijk van de werkzaamheden van gevelbouwer zelf, maar van de prestatie en configuratie van alle deelproducten. Dit betekent dat de gevelbouwer niet alleen, maar samen met zijn leveranciers de duurzaamheidsprestatie van zijn product bepaalt in de bouwketen. Dit vergt optimale afstemming tussen de gevelbouwen en zijn leveranciers en het delen van kennis op ieder niveau.
Optimale afstemming in de productieketen is een uitdaging die bedrijven graag oppakken. Het ideale duurzame product wordt vervolgens vanuit de ontwikkelde visie in de markt gezet. Maar men vergeet vaak dat dit optimale duurzame product alleen duurzaam kan werken wanneer deze ook in afstemming met de andere gebouwonderdelen tot zijn recht komt. De gevel maakt samen met alle andere producten, componenten en bouwdelen het gebouw. Dit betekent dat de gevelbouwer samen met deze andere ‘bouwers’ de duurzaamheidsprestatie van het gebouw bepaalt en ook samen met andere ‘bouwers’ de waarde van het gebouw creëert. Kortom: hoe duurzaam uw product ook is, duurzaam bouwen kunt u niet alleen.
Samenwerken met stakeholder
Om duurzaam te kunnen bouwen is het van belang alle stakeholders in het bouwproces in beeld te hebben. De duurzaamheidspresentatie die wordt geleverd wordt bepaald door de ambitie en afstemming tussen alle partijen in de bouwketen, van investeerder, architect tot en met de eindgebruiker. Zij hebben hun eigen belangen en eigen motivaties in het proces. Dit betekent dat alle producten die in het gebouw worden toegepast, door alle betrokken partijen in hun strategieën moeten worden meegenomen. De producten moeten dus ook aan al deze partijen een bepaalde waarde bieden en bijdragen aan de ambities en motivaties. Dus naast het feit dat bijvoorbeeld de gevelbouwer samen met leveranciers de duurzaamheidsprestatie van zijn gevelproduct bepaalt, zal de gevelbouwer er tevens voor moeten zorgen dat deze prestatie waardevol is voor alle stakeholders in het bouwproces.
Echt duurzaam bouwen
Als duurzaamheid wordt gezien als het behoud van waarde en we zien in dat deze waarde samen met andere partijen wordt gecreëerd, ontstaan enorme kansen. Alleen op deze manier wordt werkelijk duurzaam bouwen een mogelijkheid. Focus u dus niet alleen op de prestatie die uw product of dienst moet leveren, maar zoek uw medepartners op, bespreek uw belangen en ontdek wat jullie voor elkaar kunnen betekenen. Stem dit op elkaar af en zorg dat u meerwaarde biedt voor alle partijen in de keten en daarbuiten. En vergeet niet dat dat zij ook meerwaarde voor u kunnen bieden.