Gevecht tegen water
Nederland vecht tegen het water. En soms wordt die strijd verloren. Water bedreigt ons vanuit de rivieren en vanuit de lucht. Vooral het water uit de lucht bezorgt ons de laatste tijd hoofdbrekens. De KNMI’14-klimaatscenario’s die recent zijn verschenen laten een beeld zien van hogere temperaturen, een sneller stijgende zeespiegel, nattere winters, hevigere buien en kans op drogere zomers. Drogere zomers wil echter niet zeggen dat er geen regen meer valt: in tegendeel. Die valt plaatselijk in korte tijd in grote hoeveelheden naar beneden. En juist die stortvloed aan water in korte tijd leidt tot problemen: niet alleen door ondergelopen kelders en blank staande wegen, maar ook door instortende platte daken. Vooral de zogenoemde lichte platte daken op industriehallen hebben last van het fenomeen wateraccumulatie. Tijdens een hevige stortbui verzamelt zich dan tijdelijk veel water op het dak. Als er onvoldoende noodafvoeren zijn, deze verstopt zitten of het afschot te gering is, dan kan het dak het water niet snel genoeg afvoeren en kan de dakconstructie onder het enorme gewicht plaatselijk iets doorbuigen. Het gevolg is dat het water naar dit diepere punt stroomt en de waterbelasting nog verder toeneemt: het dak buigt hierdoor weer iets verder door. Uiteindelijk kan dit proces zichzelf versterken en stort het dak in. Dit overkwam ook een groothandel op het gebied van verwarming en ventilatie vlakbij mijn kantoor. Daar stortte op 28 juli tijdens een hevige stortbui een deel van het dak in en werd tevens de gevel over enkele tientallen meters naar binnen getrokken. Het bedrijf nam enkele dagen later contact met me op omdat ik ook een weerstation beheer. Er bleek op het moment van instorting even een regenintensiteit van 240 mm/hr te zijn geweest. Oftewel, als het een uur met die intensiteit had geregend was er 240 mm gevallen: drie keer de maandhoeveelheid. Totaal viel er in circa 20 minuten bijna 40 mm regen. Teveel voor het dak dus. Er waren noodafvoeren aanwezig, maar blijkbaar heeft dit niet geholpen. Wellicht was de dakconstructie te licht gedimensioneerd of was het afschot onvoldoende? Ik neem aan dat de noodafvoeren niet verstopt zaten, want het pand is recentelijk nog geheel gerenoveerd. Het zoeken naar de oorzaak zal nog wel even duren. Duidelijk is wel dat de hevige regenbuien extra aandacht vragen voor verbetering van het afschot, de toepassing van noodafvoeren voor hemelwater of in het uiterste geval door de dakconstructie te verzwaren. Uiteraard blijft het ook van belang om het dak regelmatig te controleren!
Ing. Frank de Groot
Hoofdredacteur BouwTotaal