File

Met een beetje pech bent u ook één van de slachtoffers die dagelijks in de file staan. Het gekke is dat we dat protestloos accepteren. Er lijkt immers geen oplossing voor het grijpen en dan leg je je erbij neer. Je zou aan verhuizen kunnen denken, naar een plek korter bij. Echter alleen al het idee van een verhuizing maakt dat de gesprekken thuis aan de eettafel een grimmig karakter krijgen. Het openbaar vervoer biedt zelden een tijdbesparende optie en beperkt de vrijheid.
We accepteren het, maar op nogal wat trajecten loop je in Nederland zowel in de ochtend- als avondspits gemakkelijk een half uur vertraging op. Een uur per dag derhalve! En dat vijf dagen per week, 48 weken lang. Dat brengt de filetijd op 240 uur per jaar. Dat zijn maar liefst 30 werkdagen, oftewel 1,5 werkmaand! Dat is schrikken, toch…?
 
‘Wat heeft dit in hemelsnaam met ‘de bouw’ te maken’ hoor ik u denken.
Welnu, de bouw is een tak van sport die enorme hoeveelheden materiaal consumeert. Een gebouw weegt circa 1.500 kg/m2 vloeroppervlak. Daarmee zijn we goed voor ruim 40% van de totale materiaalconsumptie. Dat moet allemaal worden aangevoerd en u voelt het al aankomen, voornamelijk via de weg. Vrachtwagens komen vaak meer leeg dan vol op een bouwplaats aan, daarmee meer bewegingen genererend dan strikt noodzakelijk is. Materialen vinden ook niet de kortste weg naar de klant. Er zitten tussen grondstof en eindproduct meerdere schakels en we slepen dan ook veel materiaal van A naar B en naar C en…et cetera. Niet vreemd dus dat maar liefst 25% van het wegtransport bouw-gerelateerd is. En dan hebben we het nog niet over het personeel dat vanwege de wisselende bouwplaatsen nooit kort bij het werk woont en grootschalig in busjes van huis naar werk en vice versa wordt gebracht. Kortom, we klagen over de files, maar in feite veroorzaken we ze zelf. Het fileprobleem gaat de bouw dus wel degelijk aan.
 
Slimbouwen biedt ook hier een oplossing. Naast alle economische en duurzaamheidsvoordelen reduceert Slimbouwen het transport met circa 50%. Dat zit vooral in een halvering van het materiaalgebruik. Daarmee zouden 10-15 op de 100 vrachtwagens overbodig zijn en zou dat vanzelfsprekend enorm schelen in de filedruk.
‘Daar zouden ze wat aan moeten doen’, hoor ik u zeggen. Echter we kunnen de overheid, want die wordt bedoeld, wel smekend aankijken, maar zijn wij het niet zelf die het probleem veroorzaken en er het meeste last van hebben? We moeten wel degelijk ook zelf aan de bak. Velen van ons winnen immers 30 dagen per jaar!
 
Prof. dr. ir. Jos Lichtenberg, hoogleraar productontwikkeling aan de TU/e, consultant bij organisaties die willen veranderen, voorzitter van de stichting Slimbouwen.