Winst niet welkom

Lang geleden stapte een opgewekt kereltje voor het eerst en vol verwachting een enorme collegezaal van de Groningse universiteit binnen. Ik zie mijzelf nog lopen: mijn eerste stappen op de ‘succesvolle’ weg in de juridische wereld. Terugkijkend zie ik vooral een naïeve student die als vanzelfsprekend aannam dat de wetgever wijs en onfeilbaar is. Hoe anders is de werkelijkheid.
 
Veel te veel wetten en regels zijn in mijn ogen evident ‘onredelijk’, om niet te zeggen onjuist. Vaak raken die onredelijke regels de fiscaliteit en daarmee uw portemonnee. Laatst stuitte ik weer op een voorbeeld. Jaren geleden had Erik een forse gouden handdruk van zijn werkgever ontvangen. Ter voorkoming van directe afrekening met de belastingdienst had hij die gouden handdruk omgezet in een stamrecht (ofwel een recht op periodieke uitkeringen) bij zijn eigen speciaal daarvoor opgerichte BV. Erik en de BV spraken daarbij af dat de hoogte van de periodieke uitkering in de toekomst (bij de daadwerkelijke ingang daarvan) zou worden vastgesteld tegen de dan geldende zakelijke tarieven. Een zeer gebruikelijke methode.
In 2013 ging de uitkering in. Zoals afgesproken werden de geldende zakelijke tarieven bij professionele verzekeringsmaatschappijen opgevraagd. Deze vielen nog niet mee. Kennelijk bood de markt op dat moment een rendement van ver onder de 2% en daardoor een erg lage uitkering. Erik zat daar overigens niet zo mee. De BV was immers van hem: ‘vestzak broekzak’ dus. Maar toch zat er een adder onder het gras. De BV moest de stamrechtverplichting in 2013 evenals in voorgaande jaren natuurlijk wel opnemen op haar balans. De grote vraag is dan: voor welke waarde? Of meer concreet: op basis van welk rendement? Logisch is te waarderen op basis van hetzelfde rendement als waarop de uitkering is gebaseerd. Maar helaas is er een (‘fout’) regeltje op grond waarvan dit rendement niet lager mag zijn dan 4%. Ik bespaar u de technische uitleg, maar het gevolg was een enorme vrijval van de stamrechtvoorziening in 2013. Dit zorgde voor een winst ‘op papier’ van meer dan € 100.000 en een onverwachte en ongewenste belastingafdracht van € 23.000. En let op: Erik is niet de enige die dit meemaakt. Veel DGA’s hebben een stamrecht (of lijfrente) in de eigen BV en gaan hier, in het jaar waarin de uitkering ingaat, tegen aan lopen. Naar mijn ‘bescheiden’ mening ten onrechte.
 
Mr. Frank Kerkhof RB
Alfa Accountants en Adviseurs te Bennekom
fkerkhof@alfa.nl