Verantwoordelijkheid
‘Dat bouwers nog durven te bouwen’, denk ik wel eens. Bijvoorbeeld als ik weer eens door een rechtbank word ingeschakeld om een onderzoek naar een schade uit te voeren, met als doel te adviseren over oorzaak en veroorzaker. Dat kan heel verschillend uitpakken. Maar als de uitvoerende partij in het ongelijk wordt gesteld, verbaas ik me vaak over de naïviteit waarmee vaak nog wordt gebouwd. De verbaasde gezichten die iets uitdrukken van ‘had ik dit kunnen weten?’
Bouwers zijn doeners en zijn niet bezig met certificering, normen en berekeningen. Als het al vaak goed is gegaan vertrouwt de vakman klakkeloos dat het weer goed gaat. Naar normen wordt niet gekeken, als ze al op de plank staan. Ze zijn immers niet alleen taai, maar ook kostbaar. Totdat het onverwacht toch fout gaat. Dan loop je als aannemer tegen een morrende wederpartij aan, even later tegen zijn advocaat en nog later tegen een rechter. Die blijkt in veel gevallen wel te verwachten dat vaklieden ook over de nodige achtergrondkennis beschikken.
Tot op heden kwam je er, bovenbedoelde excessen daargelaten, wel mee weg. Een koudebrug die de isolatie verzwakt en niet is meegerekend, maar in de praktijk wel degelijk het resultaat drukt, de gevraagde luchtdichtheid die lang niet altijd wordt bereikt of een ventilatiesysteem dat het vereiste debiet niet haalt. Gelukkig zijn niet alle bouwwerken reden tot een conflict dat pas bij de rechtbank wordt uitgevochten. Anderzijds als de klant niet moppert heeft de bouwer het goed gedaan….toch? Maar weet je in zo’n geval wel zeker of aan alle Bouwbesluiteisen wordt voldaan? Kennen klanten hun rechten wel goed? Kent de bouwer zijn plichten wel?
Het zal blijken. Naar verwachting wordt in 2016 de Wet ‘Kwaliteitsborging voor het bouwen’ van kracht. De aannemer wordt dan gezien als een productleverancier en staat borg voor het voldoen aan de wettelijke eisen, te weten het Bouwbesluit. Het is aan de bouwer om dat vooraf uit te zoeken en te realiseren. Er is geen gemeentelijke keuring die vanaf tekening het werk al bij wijze van spreken goedkeurt. Klanten hebben het recht om achteraf bij oplevering te toetsen of het geleverde werk aan het Bouwbesluit voldoet. Die kunnen zich daarbij laten bijstaan door adviseurs en meetbureautjes. Is dan de ventilatie niet op orde, klopt de vrije hoogte niet of wordt de Rc-waarde niet gehaald; dan spreekt hij de aannemer aan en wenst hem veel succes!
Wat de bouwer te doen staat, is het kennisniveau opkrikken om de risico’s tijdig te herkennen en tijdig maatregelen te nemen. Verder te kiezen voor concepten, samenhangende producten, die samen een prestatie garanderen. Met rugdekking van de leverancier. Die concepten zullen veelal geprefabriceerd zijn. Onder geconditioneerde omstandigheden samengesteld en gemeten voor het de deur uitgaat.
Eigenlijk gaat dat over Slimbouwen. Dat moet u toch aanspreken?
Prof. Dr. Ir. Jos Lichtenberg, hoogleraar productontwikkeling aan de TU/e, consultant bij organisaties met een innovatieambitie, voorzitter van de stichting Slimbouwen.