Uitvouwbaar werkplatform voor veilig werken op hoogte

‘Jaarlijks vinden er gemiddeld 350 ongevallen plaats, waarvan drie met dodelijke afloop, tijdens werkzaamheden op en aan steigers’, aldus VCA Nederland. Overbelasting is vaak de belangrijkste oorzaak. Niet voor niets wordt daarom de laatste jaren naarstig gezocht naar een alternatief voor conventionele steigers of hangsteigers. Zo’n alternatief is het Amerikaanse QuikDeck®, met een toegestane belastbaarheid van 360 kg/m2. Importeur is QuikDeck® Europe BV in het Nederlandse Meerssen.  Bij het Atrium van het gebouw van Rijkswaterstaat in Maastricht is het systeem voor het eerst ingezet in Nederland.
 

Op 28 september 2003 vond een ongeval plaats in een ketel in de Amercentrale te Geertruidenberg. Een steiger, die nodig was voor onderhoud in de ketel, stortte in als gevolg van overbelasting. Hierbij vonden vijf personen de dood. Dit tragische ongeval leidde er indertijd toe dat de regelgeving met betrekking tot veiligheid verder werd aangescherpt en dat de eisen met betrekking tot het vooraf tekenen en berekenen van steigers aanmerkelijk strenger werd. 
‘Na het ongeval in de Amercentrale kwam er vanuit de markt steeds meer vraag naar hangende werkvloeren die beter bestand waren tegen een zwaardere belasting. Bij conventionele hangende werkvloeren, die nog steeds worden toegepast, moet namelijk op regelmatige basis het straalgrit worden verwijderd tussen de straalwerkzaamheden door, omdat de werkvloer anders overbelast raakt. Vanuit de gedachte dat dit veel efficiënter moest kunnen, ging ik derhalve op zoek naar een alternatief’, aldus Ronny van Baal, directeur van Sky-Access BV. Sinds de oprichting in 2007 is dit bedrijf gespecialiseerd in het uitvoeren van technisch onderhoud met behulp van industriële touwtechniek, op moeilijk bereikbare plaatsen. 
Op de Offshore Technology Conference (OTC) in Houston kwam Van Baal QuikDeck® tegen. Dit is een modulair systeem, in beginsel voor de weg- en waterbouwwereld. Het zwaar belastbare, uitvouwbare werkplatform brak echter al snel door in andere sectoren als de offshore, de infrastructurele sector, de industriële wereld, de (petro-)chemie en de bouwwereld. Van Baal haalde dit systeem naar Europa. Voor de verhuur op de Europese markt richtte Van Baal in oktober 2015 QuikDeck® Europe BV op.
 

Achtergrond

QuikDeck® is initieel ontwikkeld voor de weg- en waterbouwwereld, als alternatief voor de bekende hangsteiger. Een conventionele hangsteiger heeft een maximaal toegestane belastbaarheid van 150 kg/m2. Van Baal: ‘Het QuikDeck®-systeem is echter belastbaar tot 360 kg/m2. Hierdoor is tussentijds schoonmaken bij straalwerkzaamheden niet meer nodig. Moeiteloos kunnen acht uur achter elkaar straalwerkzaamheden worden uitgevoerd. Pas aan het einde van een dienst hoeft te worden opgeruimd. Een enorme tijdsbesparing dus.’
Opvallend is verder dat het systeem 30% minder contactpunten heeft dan conventionele hangsteigers, die bovendien eenvoudig zelf te verplaatsen zijn. Van Baal: ‘Bij QuikDeck® wordt gewerkt met stalen kettingen die relatief eenvoudig kunnen worden verplaatst, zodat ook de plaatsen waar de kettingen hebben gezeten eenvoudig kunnen worden schoongemaakt, gestraald of geschilderd.’
 

Geringer gewicht

Door het aanmerkelijk geringere gewicht, namelijk 35 kg/m2 versus 75 kg/m2 voor een conventionele hangsteiger, kan met dit systeem een veel groter werkplatform worden gebouwd. Het omhoog hijsen kan, afhankelijk van de grootte van het werkplatform, volledig manueel geschieden met behulp van takels of met behulp van een frequentie- of servogeregelde elektromotor. 
Van Baal vult aan: ‘Niet alleen voor een hangsteiger is dit nieuwe systeem een goed alternatief, ook voor een traditionele steiger. Doordat voor de opbouw van een QuikDeck®- werkplatform minder materiaal nodig is, is ook het aantal transportbewegingen fors lager. Zo kan in een 20 voet container maar liefst 400 m2 worden vervoerd. Verder is het nieuwe platform in een veel kortere tijd te plaatsen en zijn dus minder manuren nodig. Grofweg kan gesteld worden dat dit platform in een kwart van de bouwtijd van een hangsteiger kan worden gerealiseerd. Het geheel is dus eenvoudiger op te bouwen, duurzamer, veiliger en efficiënter.’
 

Opbouw

Het nieuwe systeem bestaat in totaal uit zes verschillende onderdelen, die afhankelijk van het project ter plaatse volledig op maat worden samengebouwd tot de gewenste grootte. Zo kunnen de talloze vloerdelen, verbindingsstangen (diverse maten), koppelstukken, steunbalken, bevestigingsmaterialen en borgpennen gecombineerd worden tot zowel een rechthoekig als een (half-)rond platform. Het zwaarste onderdeel van dit ingenieuze systeem weegt maar 20 kilogram. Van Baal: ‘In alle gevallen is het wel cruciaal om van te voren goed na te gaan of de plek waar de steiger aan wordt opgehangen voldoende sterkte heeft.’
Van Baal vervolgt: ‘Het meest complexe aspect bij de bouw van is de realisatie van het startplatform, van waaruit het systeem verder kan worden opgebouwd. In geval van een brug of een offshore platform wordt het startplatform eerst op de brug of het platform vervaardigd en dan vervolgens met een kraan door medewerkers van Sky-Access eronder gehangen. Van daaruit kan het werkplatform vervolgens verder worden uitgebouwd.’ 
 

Atrium Rijkswaterstaat

De slimste manier voor het construeren van het startplatform moet volgens Van Baal per project steeds bekeken worden: ‘Eigenlijk bestaat daar geen standaard aanpak voor. Bij het Atrium van het gebouw van Rijkswaterstaat in Maastricht is ervoor gekozen om het startplatform op te bouwen op de grond, het vervolgens omhoog te takelen en daarna in de lucht te koppelen. In totaal is hier een werkplatform gerealiseerd van 650 m2. Omdat dag in, dag uit in dit gebouw gewerkt wordt, stelde Rijkswaterstaat als eis dat de dagelijkse werkzaamheden in het gebouw zo min mogelijk verstoord mochten worden en dat de hardstenen vloer in de hal van het gebouw niet door de steiger beschadigd mocht raken.’ 
Ongeacht waar een QuikDeck®-platform wordt geplaatst, in alle gevallen moet rekening worden gehouden met een minimum trekkracht van 400 x 650 m2, ofwel 50 ton. Ter illustratie: als een QuikDeck® onder een brug wordt gehangen, dan is bovengenoemde werkvloer probleemloos belastbaar tot 240 kg/m2. Anders is dit bij het Atrium. Hier hangt momenteel 22 ton. Met andere woorden: er is nog een ‘live load’ binnen de toegestane veiligheidslast van 25 kg/m2, met een factor 4 verdeeld over de 650 m2. Per project wordt dit van te voren goed uitgerekend, vanuit het oogpunt van veiligheid.