Duurzame producten en constructies zijn vaak synoniem voor duur. In sommige gevallen is het ook logisch. Als je aan een traditioneel bouwmateriaal extra milieu-ingrediënten toevoegt, wordt het waarschijnlijk duurder. Maar wat, als je hele nieuwe materialen verzint, die groeien in de natuur, eventueel als afvalproduct. Dat hoeft toch niet duurder te zijn…
 

Duurzaamheid is nog altijd een containerbegrip. Ontelbare definities en visies vertellen ons wat echte duurzaamheid is. Geen enkele visie is wat mij betreft sluitend, maar de trias ecologica komt een heel eind:
1)    Bouw met zo min mogelijk materiaal en grondstoffen.
2)    Bouw het liefst met materialen, die opnieuw kunnen groeien.
3)    En als dat niet lukt, gebruik dan materialen die je hebt gerecycled of die recyclebaar zijn.

Veel micro constructies zijn dus duurzaam. Ze zijn klein, gebruiken weinig materiaal en energie en zijn vaak ontworpen vanuit duurzame uitgangspunten. Als je klein gaat leven, ga je kennelijk ook bewust om met de natuur. Het strohuisje van de Franse bio-constructors: ‘buro 1984’ is een mooi voorbeeld. Het gebouwtje heeft minimale afmetingen, is gemaakt van stro en eenvoudig af te breken en opnieuw op te bouwen.
 

Maar je kan nog verder back to basic. Ongeveer 30 % van de wereldbevolking woont in aarden woningen, gemaakt van COB: klei, zand, stro en water. Het goedkope en duurzame materiaal laat zich gemakkelijk verwerken tot alle gewenste vormen en als je extra isolatie nodig hebt, bijvoorbeeld voor koude noordwanden, kan je eenvoudig een stapeltje strobalen gebruiken als kern voor de muur.
Simon Dale uit Wales bouwde op deze manier z’n eigen Hobbit Huis met strobalen en COB en leeft er volledig zelfvoorzienend, inclusief zelf verbouwde groenten uit z’n tuin. Door de ronde vorm is het energieverliesgevend oppervlak ook nog eens gering. Simon heeft het huis zelf gebouwd met uitsluitend natuurlijke materialen uit z’n omgeving.
 

Ecovative design benadert duurzaamheid op materiaalniveau. Ze is bekend om haar duurzame producten op basis van paddenstoelen. Het bedrijf heeft nu ook een tiny house op wielen gemaakt, volledig geïsoleerd met champignons in de holle ruimte van de houten panelen. Ook de akoestische tegels zijn gemaakt met gebruik van paddenstoelen. De constructie is nog steeds van hout, maar de paddenstoelen leveren een belangrijke ecologische waarde aan dit rijdende huisje.
In de dagelijkse praktijk worden nieuwe bouwmaterialen langzaam ingevoerd. Maar door de aandacht voor micro gebouwtjes zouden we onszelf wel eens kunnen verrassen met nieuwe snel groeiende grondstoffen in de bouw.

Ir. Marcel E. van Mierlo
 

BouwTotaal en Slim Ruimtegebruik

In januari 2013 is ir. Marcel E. van Mierlo gestart met kennisplatform LEVEN IN TUINEN, een podium voor uitwisseling van kennis over ‘innovatieve en duurzame gebouwtjes in de achtertuin’. Op www.facebook.com/levenintuinen  kan iedereen nieuwe voorbeelden posten en vragen behandelen, die te maken hebben met het leven in de achtertuin. In een twee-wekelijkse interactieve blog op www.levenintuinen.nl behandelt Marcel een specifiek thema, bijvoorbeeld: de kleinst mogelijke footprint (vanaf 1 m2), het tweede leven van zeecontainers, leef je eigen sprookje in een Hobbit Huis, mantelzorg in je achtertuin,  biologische huisjes en plug and play. En natuurlijk thema’s op verzoek van de platformdeelnemers.
In BouwTotaal laat Marcel van Mierlo in iedere uitgave een slimme oplossing van ruimtegebruik zien. De getoonde voorbeelden zijn namelijk niet gebonden aan de achtertuin, maar kunnen overal worden toegepast waar slim ruimtegebruik is gewenst.
 
20 voorbeelden over wonen en werken op klein oppervlak
‘Slim ruimtegebruik, ruimte-innovatie op de vierkante mm’, bundelt 20 nationale en internationale voorbeelden over wonen en werken op klein oppervlak. Samensteller Marcel van Mierlo bracht verrassende voorbeelden van muziekstudiootjes, schrijvershuisjes, kunstateliers, praktijkruimtes, studentenhuisvesting en mantelzorgunits samen in tekst en beeld. Vernieuwend, inspirerend en haalbaar, voor doe-hetzelvers, professionals en bewoners die nadenken over hun (toekomstige) woon- en leefomgeving.
 
Informatie over het boek  http://www.gwwtotaal.nl/slimruimtegebruik