Aandacht voor akoestiek bij kantoren, theaters, ziekenhuizen, zwembaden en sporthallen vinden we normaal, maar bij woningen is het een ‘vergeten’ prestatie-eis. En dat is vreemd, vinden ze bij Knauf B.V. ‘Wij vinden dat er meer bewustwording moet komen bij zowel ontwerpers, adviseurs en bouwers enerzijds en de klant anderzijds’, zegt marketing directeur Coen de Hoop. ‘Een goede akoestiek in een woning werkt enorm comfortverhogend.’

Tekst: ing. Frank de Groot
 

Marketing directeur Coen de Hoop (links) en productspecialist Frans de Bondt (rechts) flankeren de zes geformuleerde doelgroepen binnen de woningbouw: ‘Het is toch vreemd dat we binnen woningen geen aandacht hebben voor akoestiek?’

Het effect van lawaaierige verblijfsruimten op mensen is bekend: vermoeidheid, gebrekkige concentratie en afnemende prestaties. ‘In ziekenhuizen is door onderzoek ook echt aangetoond dat een goede akoestiek belangrijk is bij het genezingsproces van patiënten’, zegt Coen de Hoop. ‘Akoestiek doet iets met mensen in een ruimte, net zoals licht, kleur en geur.’
‘Het is dan toch vreemd dat we in de woningbouw geen aandacht besteden aan akoestiek, terwijl we een groot deel van ons leven in de woning doorbrengen?’, zegt productspecialist Frans de Bondt van Knauf. Vooral de opkomst van harde vloerbedekkingen, zoals parket, laminaat, linoleum en natuursteen, zorgen voor een langere nagalmtijd. Hetzelfde geldt voor de strak afgewerkte wanden, waar vroeger nog dik behang werd gebruikt. Voeg daarbij de toename van het aantal geluidsbronnen binnen de woning, zoals meerdere tv’s, pc’s en spelcomputers, dan is wel duidelijk dat de geluidsoverlast binnen woningen toeneemt.
‘Hetzelfde geldt voor de interne geluidsisolatie’, zegt De Hoop. ‘De gevel wordt prima geïsoleerd, maar niemand die de bewoner vraagt of hij een geluidsisolerende wand tussen de slaapkamers wil. Vooral met kleine kinderen of luidruchtige pubers is dat geen overbodige luxe. Kortom: er is totaal geen aandacht voor geluidscomfort.’

Geluidscomfort

‘Geluidscomfort’: wat is dat eigenlijk? Het lijkt een abstract begrip. Maar De Hoop neemt ons mee naar de nieuwe uitbreiding aan de achterzijde van het hoofdkantoor in Utrecht. De marketing- en communicatie-afdeling is nu ondergebracht in een open ruimte met akoestische plafonds. Opvallend zijn de langwerpige geledingen in het plafond, die op baffles lijken. Ze vorm een visuele afscheiding tussen de afdelingen. ‘Die baffles verspreiden het geluid, waardoor het efficiënter geabsorbeerd wordt. Zo zie je dat akoestiek en esthetica hand in hand kunnen gaan’, merkt De Bondt op.
Bij binnenkomst valt direct het gedempte geluidsniveau op, hetgeen een serene rust uitstraalt. We lopen door naar de kantoorruimte van de marketing directeur, waar de akoestische plafonds ontbreken. Onmiddellijk valt op dat het geluid hier veel harder klinkt, met enige nagalm. De Hoop: ‘Geluidcomfort kun je niet uitleggen, dat moet je ervaren.’
Hij vervolgt: ‘Het is toch zonde dat we veel geld extra uitgeven voor een mooie douchekraan of zo’n Quooker in de keuken? Maar we hebben dat geld niet over voor geluidcomfort. Waarom niet? Omdat de klant het niet weet en de bouwer de woning zo goedkoop mogelijk wil opleveren. Maar als de klant beter op de hoogte zou zijn van de mogelijkheden, zou hij in veel gevallen de extra investering voor akoestisch comfort over hebben.’

Gebruikersgroepen

Dat moet toch anders kunnen, dachten ze bij Knauf. Als kopers weten dat er akoestische oplossingen zijn voor de woningbouw, en ontwerpers en bouwers weten dat er markt voor is, dan kunnen ze die ook aanbieden. De Hoop: ‘In de eerste plaats moet je in beeld brengen welke doelgroepen er zijn. Een alleenstaande oudere heeft natuurlijk heel andere wensen dan een jonge gezin. Vandaar dat wij Blauw Research opdracht hebben gegeven om te onderzoeken welke doelgroepen er zijn. Dat zijn er enorm veel, maar het aantal hebben we teruggebracht tot een behapbaar aantal van zes (zie kadertekst, red.).’
Volgens De Bondt is de volgende stap het aanbieden van maatpakketten voor de diverse doelgroepen. ‘We hebben voor diverse toepassingen buiten de woningbouw natuurlijk al een scala aan akoestische oplossingen. Denk aan de fraaie geperforeerde platen. We hebben zelfs Cleaneo Akoestiekplaten die tevens een luchtzuiverende werking hebben. Als klanten geen perforaties in het zicht willen dan kunnen de akoestiekplaten zelfs voorzien worden van een poreus glasvlies op de zichtzijde als ondergrond voor in het werk aan te brengen akoestische spuitpleisters.’
De akoestiekplaten worden in de utiliteitsbouw veelal toegepast in systeemplafonds, al of niet uitneembaar. ‘In de woningbouw is dat natuurlijk lastig. Je wilt geen systeemplafond in je kamer en de benodigde extra hoogte is er ook niet. Dus zoeken we naar geïntegreerde oplossingen, zoals combinaties van betonvloeren en akoestische platen of akoestische platen in wanden. Vaak kun je dan volstaan met plafondeilanden. Natuurlijk, het vraagt een omslag in denken. Maar die uitdaging gaan we graag aan’, zegt De Hoop. Hij hoopt samen met aannemers en ontwerpers akoestische oplossingen voor woningen verder te kunnen ontwikkelen.
 

Esthetische uitstraling en akoestiek gaan hand in hand bij dit nieuwe plafond in de marketing- en communicatie-afdeling van Knauf.

Zes doelgroepen

Knauf vindt dat iedereen een ideale omgeving verdient om in te wonen, te werken of te verblijven. Want mensen voelen zich het prettigst in een woning of gebouw dat is afgestemd op hun wensen en behoeften. Daarom heeft het bedrijf door Blauw Research onderzoek laten doen naar bewonersdoelgroepen. Uiteindelijk zijn er zes relevante doelgroepen benoemd, waarbij overlap tussen de doelgroepen mogelijk is. Voor het gemak zijn deze groepen door Knauf van personages voorzien, maar jong en oud, vrouw of man kan zich altijd wel in één of twee van deze doelgroepen herkennen.

• Doelgroep 1: Seniorenechtpaar, gepensioneerd, kinderen zijn al een tijdje het huis uit. Hechten veel waarde aan natuur en dus ook duurzame oplossingen. Bezitten een wat oudere woning.
• Doelgroep 2: Jonge werkende vader, MBO-studie. Houdt van mooie spullen en laatste snufjes, maar heeft daar niet altijd geld voor. Kiest voor snelle en betaalbare, trendy en mooi ogende oplossingen.
• Doelgroep 3: Middelbare leeftijd, kinderen en woont met nieuwe vriend in gedateerde huurwoning, met achterstallig onderhoud. Ze wil meer comfort, maar heeft gering budget.
• Doelgroep 4: Middelbare leeftijd, woont met man in goed onderhouden woning in welgestelde buurt. Veel thuis en stelt hoge eisen aan kwaliteit woning. Dat mag wat kosten en ze laat zich graag adviseren door experts.
• Doelgroep 5: Jonge, zelfstandige ondernemer met HBO opleiding. Woont in startersappartement in Randstad. Nog geen partner en kinderen en ambitie tot doorgroeien naar betere woning en buurt.
• Doelgroep 6: Huisvrouw van middelbare leeftijd, getrouwd met ondernemer. Vrijstaande oude woning op platteland. Veel thuis, houdt van gezelligheid en laat zich inspireren door klusprogramma’s. Ze vindt kleine gebreken aan woning niet erg.