Dit is (nogal) Wiebes
Eigenlijk bewonder ik hem een beetje, onze staatssecretaris van Financiën in het kabinet Rutte II. Elke keer als ik de heer Eric Derk Wiebes op TV zie, kijkt hij fris en fruitig, enthousiast en zelfverzekerd, maar vooral ook guitig in de camera. En zijn schrijfstijl sluit daar naadloos bij aan. In de fiscale wereld zijn wij gaandeweg gewend geraakt aan gortdroge en buitengewoon langdradige brieven, memories en toelichtingen.
Natuurlijk, de materie vraagt daar soms om, maar Wiebes laat zien dat hij het wel degelijk leuker kan maken. Hij schrijft luchtig, ‘to the point’ en zelfs met af en toe een knipoog of kwinkslag. Kortom, hij is een verademing. Slim en strategisch zijn ook typeringen die bij hem passen. In het al jarenlang voortslepend ‘pensioen in eigen beheer dossier’ (lees: het pensioen in uw eigen BV) voelt hij haarfijn aan dat alle betrokkenen inmiddels te porren zijn voor een baanbrekende en vooral rigoureuze oplossing. En zo lukt hem, schijnbaar zonder weerstand, wat zeer weinigen enkele jaren geleden voor mogelijk hielden: beëindigen van het pensioen in eigen beheer.
En als in Den Haag de maatschappelijke praktijk rond de VAR begint te knellen, komt hij met de Wet DBA. Een wet die feitelijk niet meer zegt dan dat de VAR verdwijnt. Maar hiermee komt ook de andere kant van de medaille in beeld. Zijn praktische benadering betekent niet per sé dat het dieperliggende vraagstuk ook is opgelost. De VAR werd bijvoorbeeld zo vaak gebruikt omdat het voorzag in een maatschappelijke behoefte. Opdrachtgevers willen vooraf zekerheid hebben over de fiscale positie van hun medewerkers c.q. opdrachtnemers. En die behoefte is uiteraard niet verdwenen. Nu worstelt de praktijk met de nieuwe werkelijkheid. Opdrachtgevers haken af, de belastingdienst wordt overspoeld met model-overeenkomsten die zij moeten beoordelen en bijna tweewekelijks worden door de Tweede Kamer vragen gesteld over werking van de Wet DBA.
Wiebes voelt zich zelfs gedwongen na de zomer te komen met een brief waarin hij ingaat op de gerezen knelpunten. Dit wordt ongetwijfeld weer een goed leesbaar verhaal, maar toch wringt het. Iets vergelijkbaars gaat zich volgens mij voordoen met het verdwijnen van het pensioen in eigen beheer. Dit is immers meer dan een leuke jaarlijkse aftrekpost en een voorziening op de balans. Het is ook een toezegging waaraan daadwerkelijk rechten worden ontleend. Denk bijvoorbeeld aan de partner. Hoe moet worden omgegaan met zijn of haar rechten als het pensioen wordt afgekocht. Wiebes laat dit, naadloos aansluitend bij zijn praktische benadering, over aan de praktijk. Maar daarmee is het vraagstuk niet opgelost. Het is slechts van zijn bordje geschoven. Hierdoor moet ieder voor zich straks bepalen of de partner wel of niet gecompenseerd wordt. En wat gebeurt er als de partner in goed vertrouwen heeft ingestemd met een afkoop van de pensioenrechten, zonder compensatie, terwijl kort daarna een echtscheiding volgt? Enfin, alles overziend overheerst bij mij toch vooral de bewondering. En wie weet, misschien slagen wij er in de praktijk inderdaad in zijn losse eindjes aan elkaar te knopen.
Mr Frank Kerkhof FB
Alfa Accountants en Adviseurs te Bennekom
Fkerkhof@alfa.nl