Lage groei utiliteitsbouw
Flinke groei orderboeken utiliteitsbouw, maar aanhoudende krimp bouwvergunningen
De orderboeken groeiden de afgelopen kwartalen in de utiliteitsbouw flink tot een voorraad van negen maanden werk in mei, het hoogste niveau van deze eeuw. Dit is opvallend omdat het aantal bouwvergunningen voor bedrijfsgebouwen nog steeds niet herstelt. In het tweede kwartaal 2016 lag de waarde hiervan twee procent onder het niveau van dezelfde periode in 2015. Belangrijke reden voor de volle orderboeken lijkt de afgenomen capaciteit, waardoor net als bij de woningbouw minder bouwers “de koek verdelen”. Zo loopt bij de groep aannemers die is overgebleven het orderboek sneller vol. Daarbij is de capaciteit in de utiliteitsbouw niet alleen afgenomen door reorganisaties en faillissementen, maar ook door bouwbedrijven die zich meer zijn gaan richten op de veel beter draaiende woningbouw.
Bron: CBS, bewerkt door ING Economisch Bureau
Vraag naar logistieke centra
In 2015 en begin 2016 daalden de investeringen in bedrijfsgebouwen nog licht. Structurele veranderingen zorgen voor een afnemende bouwvraag. Zo leidt de opkomst van e-commerce tot minder vraag naar nieuwe winkels en vermindert “het nieuwe werken” de behoefte aan nieuwe kantoren. De vraag naar logistiek vastgoed op de belangrijkste knooppunten is hierop een uitzondering. Meer e-commerce betekent meer vraag naar grotere en modernere logistieke centra.
Maurice van Sante
ING Economisch Bureau
maurice.van.sante@ing.nl
Twitter: @MauricevanSante