Vervorming van PVC laminaat en schade wanden

Ze zijn al 20 jaar woonachtig in hun vrijstaande woning in Noord-Nederland. Na vijftien jaar met plezier te hebben gewoond, werd het tijd voor een grondige renovatie. Hierbij werd de begane grondvloer voorzien van een PVC-laminaat en deels voorzien van natuursteen vloertegels in de keuken. Naast de vloerafwerking werden wanden opnieuw gestukadoord en gesausd. Maar na het eerste jaar – vooral na een periode van veel regenval – begon het PVC-laminaat op te krullen en kwam het nieuwe sauswerk van de wand.

Tekst: ing. T.J.M. van Kuijk
Bureau voor Bouwpathologie BB
www.bouwpathologie.nl
 

Beschadigde wand in keuken.

Probleem

De woning is vrijstaand en op traditionele wijze opgebouwd. Zo is de woning gebouwd op een betonnen strokenfundering, waarbij zowel het binnen- als het buitenblad bestaat uit schoonmetselwerk. Ook de binnenwanden bestaan uit schoonmetselwerk. De begane grondvloer bestaat uit een direct op het zandpakket gestorte betonvloer. Hierbij is de betonvloer volgens de bouwtekeningen op een vochtscherm aangebracht. Ook binnenwanden zijn gefundeerd, waarbij de betonvloeren tegen de binnenwanden zijn aangestort.
Nadat de renovatie was voltooid, waren de bewoners uiteraard dolgelukkig met het resultaat. Echter werd na een natte periode steeds meer schade zichtbaar in de binnenwanden. Zo werd er blaasvorming in het nieuwe sauswerk zichtbaar, vlak boven de plinten. Tot overmaat van ramp begon ook het PVC-laminaat op te krullen langs de wanden. De bewoners zagen dat de schade steeds verder toe nam. Op steeds meer plekken ontstond blaasvorming en het PVC-laminaat vertoonde op steeds meer plaatsen het opkrullen van de lamellen.
De bewoners kregen verschillende tegenstrijdige adviezen omtrent de schade, waardoor zij geen idee hadden wat nu het probleem veroorzaakt en wat het juiste herstel zou moeten zijn. Hierom werd het Bureau voor Bouwpathologie BB gevraagd om de gebreken te onderzoeken en een hersteladvies uit te brengen.
 

Beschadigde wand boven plint.

Onderzoek

Zoals eerder vermeld, is de woning van oorsprong opgetrokken uit schoonmetselwerk binnenwanden. Bij de renovatie zijn deze wanden uitgeraapt en glad gestukadoord. Hierna is een nieuw verfsysteem aangebracht om het geheel strak af te werken. De oude houten tapis parketvloer is blijven liggen en hierover is en een egaliseermiddel aangebracht. Over het egaliseermiddel is een lijm aangebracht, waarop het PVC-laminaat is aangebracht. Ter plaatse van de keuken is de oude houten parketvloer verwijderd en zijn natuursteen tegels aangebracht. De wanden in de keuken zijn afgewerkt met een kunststof gebonden verfsysteem, zodat de wanden beter afneembaar zijn bij bevuiling.
Zichtbaar is dat de wanden in de keuken, waarop het kunststof gebonden verfsysteem is aangebracht, schade vertonen. Zo zijn blazen zichtbaar en is er uitbloei van mineralen zichtbaar. Overige wanden waarop een mineraal gebonden verfsysteem is aangebracht, vertonen nauwelijks tot geen schade.
Daar waar het PVC-Laminaat is beschadigd, is destructief onderzoek uitgevoerd. Zo zijn de PVC lamellen verwijderd. Hierbij valt direct op dat niet het PVC-laminaat opkrult, maar de ondergelegen houten parketvloer is vervormd.
Na het verwijderen van deze vloer wordt zichtbaar dat er schimmelvorming in de vloer aanwezig is en de betonvloer onder de houten vloer een licht verhoogde vochtwaarde heeft. Het betreft echter enkel een smalle strook vloer, parallel aan de binnenwanden, die is beschadigd. Midden in de vloer of verder van de wanden af, wordt geen schade waargenomen.
 

Vervorming langs binnenwand.

Hoog grondwaterpeil

Verder onderzoek naar de bodem en de aanwezigheid van het vochtscherm, maakt duidelijk dat het grondwater/oppervlaktewater na regenval vrij hoog staat. Hierdoor is het grondpakket onder de begane grondvloer enigszins vochtig. Het vochtscherm is zichtbaar onder de vloer na breekwerkzaamheden. Het vochtscherm stopt echter vlak voor de binnenwanden.
Ook wordt de dampdoorlatendheid van het kunststof gebonden verfsysteem geanalyseerd en hieruit blijkt dat dit verfsysteem vrij dampdicht is. Ditzelfde geldt voor het PVC-laminaat; dit is eveneens een vrij dampdichte vloerafwerking. Uit het feit dat de dampdichtheid van zowel de vloer als het wandoppervlak aanzienlijk is veranderd ten opzichte van de oude situatie, kan er een relatie worden gelegd met het toegepaste materiaal, de vochtige bodem en de uiteindelijke schade.
 

Kromtrekken parket lamellen.

Opgesloten vocht

In de oorspronkelijke situatie, waarbij de betonvloer was afgewerkt met een houten vloer en de binnenwanden in zijn geheel niet waren afgewerkt, konden de oppervlakken afdoende vocht reguleren. Vocht dat vanuit de bodem in de binnenwanden optrok, kon ongehinderd en geleidelijk naar de binnenruimte uitdampen. Ditzelfde geldt voor de begane grondvloer; maar de dampdruk in de vloer is aanzienlijk minder, gezien het aanwezige vochtscherm. Dit vochtscherm ontbreekt echter weer langs de binnenwanden, gezien het scherm hier door de binnenwanden wordt onderbroken.
Als gevolg van (licht) optrekkend vocht in de binnenwanden, raken de binnenwanden beschadigd. Door het volledig dampdicht afwerken van de oude houten vloer, raakt het vocht opgesloten onder het PVC-laminaat. Onder invloed van dit opgesloten vocht vervormen de parketlamellen.  
 

Kromtrekken tapis parket.

Herstel

Herstel is gedeeltelijk mogelijk, gezien dit probleem feitelijk inherent is aan de bouwwijze, respectievelijk materiaalkeuze. Om enigszins te komen tot een herstel, is het raadzaam dampdichte afwerkingen te voorkomen op dergelijke bouwconstructies. Het is hierom raadzaam het kunststof gebonden verfsysteem te verwijderen en een dampopen verfsysteem aan te brengen.
Voor wat betreft het PVC-laminaat is de houten vloer onder het PVC enigszins ongewenst. Het is daarom raadzaam de gehele vloer te verwijderen, de oude houten vloer te verwijderen en het PVC-laminaat opnieuw aan te brengen. Op zijn minst moet dit worden uitgevoerd langs de binnenwanden, zodat vervorming als gevolg van vocht kan worden voorkomen.