Jongste monument van Amsterdam

Artikel delen

Het gebouw Oudhof, Rokin 99 in Amsterdam, aangewezen tot gemeentelijk monument. Dit gebeurde op verzoek van Heemschut. Het Oudhof effectenkantoor is in 1990 gebouwd naar ontwerp van de architect Mart van Schijndel. Heemschut en Stichting Mart van Schijndel zijn blij dat dit voor Amsterdam en Nederland zeer zeldzame en hoogwaardige voorbeeld van postmodernisme nu een goede bescherming kent.
 

Het gebouw Oudhof aan het Rokin 99 in Amsterdam is nu het jongste gemeentelijk monument van Amsterdam.

In het kantoor dat voor Oudhof effecten werd ontworpen, bevindt zich kantoorruimte en was oorspronkelijk een woning op de bovenste verdieping. Het gebouw heeft een zeer opvallende, postmoderne gevel en behoort tot de bekendste werken van Mart van Schijndel. In de gevel zijn verwijzingen te vinden naar de architectuur van de Hollandse en Italiaanse Renaissance. Het interieur heeft inmiddels  wijzigingen ondergaan en de woning is als kantoorruimte bij het ernaast gelegen pand getrokken.

Postmodernisme

Van Schijndel vond dat werken in een bestaande context om in- en aanpassing vraagt. De voorhanden zijnde beeldmiddelen kunnen daarbij helpen. De gevel aan het Rokin 99 oogt hoogst modern, maar bevat toch ook een eigentijdse vertaling van historische motieven die in de omgeving werden gevonden. Dit komt het sterkst tot uiting in een herinnering aan de Renaissance, die in de hoofdstad tot bloei kwam in de tijd van Hendrick de Keyser. Hiervan getuigen de horizontale bandenstructuur en de afsluiting met een timpaan. Door niet letterlijk te citeren, maar door de vormen naar een nieuwe tijd met nieuwe materialen te vertalen, kreeg de gevel volgens Van Schijndel, nieuwe betekenis en vitaliteit.
 

 

Aantrekken en afstoten

De architect kreeg hier van de opdrachtgever alle ruimte om zijn visie te verwerken en bijzondere en uitgesproken moderne bouwtechnieken toe te passen. De façade lijkt zo simpel alsof hij is gestapeld met behulp van een blokkendoos voor kinderen. Deze schijnbare eenvoud is mogelijk geworden door de ontwikkeling van nieuwe details en verbindingstechnieken. Zo zijn de gebogen groene vensters van isolatieglas, die de erkers vormen, door verlijming bevestigd. Ook de verbinding tussen het zandkleurig Baveno-graniet en de groenblauw geanodiseerde aluminiumplaten is hier voor het eerst toegepast. Door de spiegelende erkerachtige vensterpartijen gaat het kantoor een wisselwerking aan met de buitenwereld, maar de onderpui spreekt een heel andere taal. Dit in hard graniet uitgevoerde gedeelte met een deur van bordeaux geanodiseerd aluminium, is waaks en afwerend. De deur is ontleend aan een metalen deur van Berlage uit de Beurs. Deze geslotenheid was een reactie op de toenemende agressiviteit van de buitenwacht. Het gekleurde gebogen glas inspireerde de Amsterdammers tot naamgeving als ‘Rokin's Ray Ban’ en ‘de mestkever’.
 

Mart van Schijndel

Mart van Schijndel (1943-1999) heeft een veelzijdig oeuvre op het gebied van architectuur en interieurontwerp op zijn naam staan. In de jaren tachtig en negentig was hij voornamelijk bekend als ontwerper van de Delta Vaas. Daarnaast was hij vanaf 1983 docent aan de Fachhochschule in Düssseldorf. Mart van Schijndel is in 1999 op 56-jarige leeftijd overleden, waardoor zijn gebouwde oeuvre relatief klein is. Daarom is het belangrijk dat de hoogtepunten uit zijn oeuvre nu beschermd zijn: Oudhof in Amsterdam; de LOKV-pui aan de Ganzenmarkt geniet sinds 2014 bescherming als gemeentelijk monument; het eigen woonhuis, het Van Schijndelhuis, dat in 1992 op een binnenterrein bij het Pieterskerkhof in Utrecht werd gebouwd is sinds 1999 gemeentelijk monument en daarmee het jongste monument van Nederland.

Meer informatie: www.martvanschijndel.nl