HoHo Wien klimt naar 84 meter
In het najaar van 2016 startte de bouw van het 84 meter hoge HoHo Wien. De hoogste toren van dit uit drie torens bestaande gebouw, heeft 24 verdiepingen. Het gebouw bestaat voor 74% uit hout. Betonnen trappenhuizen/liftschachten in het midden verzorgen de algehele stabiliteit.
Beeld: Cetus Baudevelopment Wenen.
Hoho Wien verrijst in Seestadt Aspern, een nieuw stadsdeel in het noordoosten van Wenen. Het project bestaat uit drie verbonden torens van 40, 57 en 84 meter hoog (11, 16 en 24 verdiepingen). Aan de zuidkant, en eveneens in hout uit te voeren, staat HoHo Next, een tweedeler van 13 en 23 meter (3 en 6 verdiepingen). Dit zijn kantoorgebouwen met op de begane grond een receptie en winkeltjes. Op de begane grond van de grotere broer bevinden zich een restaurant en lobby's. De eerste en tweede verdieping worden ingenomen door allerlei gezondheidsvoorzieningen (dokter, fitness). Op de derde en vierde verdieping komen schoonheidssalons en wellnesscentra. De vijfde t/m negende etage zijn bedoeld voor kantoorruimten. De twee hogere gebouwdelen bieden van de tiende tot zeventiende verdieping plaats aan een hotel. Het hoogste torendeel biedt van de achttiende t/m drieëntwintigste verdieping dan nog gemeubileerde appartementen. Etage 24 is ingeruimd voor de techniek. Het project wordt ontwikkeld door Kerbler Holding, cetus Baudevelopment, en het ontwerp is van RLP Rüdiger Lainer + Partner Architekten. Constructeur is RWT PLUS en brandveiligheidsadviseur is Kunz – Die innovativen Brandschutzplaner.
Door gebruik te maken van zonne-energie, regenwateropslag, natuurlijke ventilatie en liften die energie terugwinnen, moet de HoHo Wien duurzaam en energiezuinig zijn. Zo wordt de houten constructie gebouwd volgens de duurzaamheidseisen van de Oostenrijkse Green Building Council. Herfst 2018 moet het project na twee jaar bouwtijd worden opgeleverd. Dat is een derde minder lang dan bij traditionele bouw. De kosten worden geraamd op € 65 miljoen. Dat is 6-10% meer dan gewone bouw. Het verschil hoopt men onder meer in te halen door de kortere bouwtijd en de lagere faalkosten.
Tekening: RLP Rüdiger Lainer + Partner Architekten Wenen.
Beeld: Cetus Baudevelopment Wenen.
Houthybridebouw
De constructie bestaat uit houthybridebouw. Daarin neemt gewapend beton de algehele stabiliteit voor z'n rekening en speelt het een geluiddempende rol in de hout-betonvloeren. Van zuivere houthoogbouw is dus niet echt sprake, al bedraagt het totale aandeel hout in het gebouw altijd nog 74%.
Verder is steeds uitgegaan van vier standaard prefab bouwdelen, waarmee alle verdiepingen gestapeld zijn: gelamineerd vuren kolommen, betonnen randbalken, (kruislaag)hout-betonvloeren (14 + 12 = 26 cm dik) en houten gevelelementen. De gevelvullende elementen zijn opgebouwd uit kruislaagvuren aan de binnenkant, schuimbeton aan de buitenkant en opbouwmateriaal, isolatie en folies ertussenin. Ze staan op de betonnen randliggers en zijn bevestigd aan de verdiepingshoge gelamineerd vuren pendelkolommen. De kruislaagvuren binnenwanden zijn geen van alle dragend. Zo is de flexibiliteit van (ver)bouwen gewaarborgd.
Kolom, randbalk en vloer vormen één zich steeds herhalend knooppunt. Met deze methode is volgens de makers gemakkelijk de 100 meter grens te doorbreken. Overigens kostte niet de constructie de meeste hoofdbrekens, maar de brandwerendheid. De vereiste brandwerendheid van 90 minuten is in de overdimensionering van het hout opgelost. Uit testen bleek een brandwerendheid van zelfs circa 115 minuten, aanmerkelijk meer dan de geëiste 90 minuten.
Bron: Houtblad.nl
