Hoe brandveilig is die deur?
Het aantal jaarlijkse branden en slachtoffers nemen nauwelijks af. En dan krijgen we ook nog te maken met de Wet Kwaliteitsborging, verhoogde aansprakelijkheid van aannemers en aangescherpte eisen voor koude en warme rook in het toekomstige Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Producten moeten daarom aantoonbaar en zichtbaar voldoen aan de brand en rook veiligheidseisen. GND garantiedeuren (GND) heeft daarom een nieuw label ontwikkeld dat niet alleen de brandwerendheid toont, maar ook de GND-zekerheidsklasse®, de rook-, geluid- en inbraakwerende prestaties en bovendien eenvoudig gescand kan worden.
Het nieuwe GND label is na de introductie begin 2016 al bij 250.000 deuren toegepast. De bijbehorende gratis ‘GND deurscanner’ app is eveneens een groot succes en is inmiddels veel gedownload. De QR code wordt maandelijks vele honderden keren gescand en levert controlerende instanties, opzichters, gebouweigenaren en –gebruikers, bouwbedrijven zekerheid en transparantie over de deurprestaties.
Brandveiligheid van gebouwen begint bij het ontwerpen en bouwen van onze woningen en bedrijfsgebouwen. De producten die tijdens de bouw worden gebruikt, zoals deuren, dienen in verband hiermee een hoge mate van brand- en rookveiligheid te bieden. De eisen aan voetgangersdeuren zijn de laatste twintig jaar flink veranderd. De minimale vrije doorgang voor deuren is van 201,5 cm, via 211,5 cm naar minimaal 230 cm verhoogd. Architecten ontwerpen veelal op verdiepingshoogte, waardoor de deurhoogte regelmatig rond de 250 cm of hoger uitkomt. Het laatste decennium hebben deurfabrikanten hier meerdere gecertificeerde brandwerende deur-kozijncombinaties (deursets) voor ontwikkeld, waardoor de architectuur van een gebouw niet hoeft te lijden onder de bouwkundige brandveiligheid.
CE-markering
Vanaf 2019 is een nieuwe Europese productnorm voor brand- en rookwerende deursets verplicht. Als bewijs dat een product in lijn is met deze norm (EN 16034) – en daarmee aan de Europese bouwproductenverordening voldoet – wordt het voorzien van een CE-markering en krijgt de afnemer een prestatieverklaring, gebaseerd op een Certificate of Constancy of Performance die is afgegeven door een notified body.
CE-markering vraagt om een fundamentele verandering in de bouwkolom. Daar waar in het ontwerp de juiste bouwkundige brandwerende maatregelen zijn opgenomen, worden in de uitvoering vaak nog losse onderdelen als kozijnen, deuren en de montage ervan ingekocht. Hierdoor is CE-markering niet van toepassing en is er geen zekerheid over de geleverde prestatie. Door het inkopen van complete deursets kan hier wel aan voldaan worden. Montage op de bouwplaats van deze hoogwaardige brandwerende deursets vraagt om monteurs met kennis van brandveilige producten en montage van brandwerende deursets. Alleen wanneer deursets vakkundig op een wand worden aangebracht die overeenkomt met de in de samenvatting van onderzoek opgenomen constructie, voldoet het aan de eis. Voor een langdurige zekerheid van de brandwerende prestatie, is jaarlijkse inspectie en eventueel noodzakelijk onderhoud door de fabrikant van de deuren voor GND garantie een voorwaarde. In de praktijk vraagt herkenning van brandwerende deursets veel kennis van verschillende functies, materialen en fabricaten.
Labeling
Tot 2011 was er geen herkenbare labeling voor brandwerende deuren. Vanaf 2011 zijn de meeste gerenommeerde binnen- en buitendeurfabrikanten, georganiseerd in de Stichting Garantie Deuren (GND), begonnen met het aanbrengen van een duidelijk herkenbaar brandlabel aan de scharnierkant van de deur. Dit label toont onder andere de brandwerendheid van de deur (30 of 60 minuten) de controle op de fabricage conform de KOMO-kwaliteitsverklaring door de onafhankelijke Stichting Keuring Hout, en de naam van de deurfabrikant.
Nieuw zekerheidslabel
In 2016 is het brandlabel vervangen door een nieuw zekerheidslabel dat, behalve de brandwerendheid, ook de rook (0, Sa of S200), geluid en inbraakwerende prestatie van de deur aangeeft. Dit label is voorzien van een QR-code die eenvoudig met een smartphone uit te lezen is. Met dit label is ook te zien in welke van de drie zekerheidsklassen de deur is geleverd.
De GND-Zekerheidsklasse® geeft aan in hoeverre de GND deurenfabrikant verantwoordelijk is voor de brandwerende deurconstructie. Een deur krijgt het GND-zekerheidsklasse® niet zo maar toegekend. Er is een aantal strenge eisen waaraan moet worden voldaan. De deur moet:
1. voldoen aan de brandweerstand vereisten van het huidige Bouwbesluit;
2. gemaakt zijn door een GND-aangesloten bedrijf;
3. getest zijn door een geaccrediteerd testinstituut op het gebied van brandwerende deuren en deurkozijnen.
De GND-zekerheidsklasse® maakt de brandveiligheid van de deur een stuk transparanter en eenvoudiger te controleren. Een deur zonder GND-zekerheidsklasse® betekent niet dat de deur ongeschikt is. Maar niets is makkelijker dan de deur aan de hand van een duidelijk label te kunnen controleren op de brand of rookwerende prestatie, van welke fabrikant de deur afkomstig is en wat het productienummer is. Dit sluit goed aan bij de nieuwe Wet Kwaliteitsborging.
Zekerheidsklassen
• Zekerheidsklasse I®: het GND-bedrijf levert een deurblad, eventueel met glasopening en glas en de brandwerende materialen, dat ter plaatse met het toe te passen hang- en sluitwerk moet worden aangebracht. De afnemer brengt overeenkomstig de samenvatting van onderzoek (SvO) van de desbetreffende brandwerende deurset het hang- en sluitwerk aan en plaatst de deur in het kozijn en de wand die eveneens overeenkomt met de in de SvO opgenomen constructie.
• Zekerheidsklasse II®: het GND-bedrijf levert een compleet afgemonteerd deurblad met daarin alle brandwerende voorzieningen. De afnemer plaats deze deur in het kozijn en de wand die overeenkomt met de in de SvO opgenomen constructie.
• Zekerheidsklasse III®: het GND-bedrijf levert een compleet afgemonteerde deurset. Het GND-bedrijf controleert of de wand waarin de deurconstructie geplaatst moet worden, overeenkomt met de in de SvO opgenomen constructie.
Rookwerendheid
Het nieuwe zekerheidslabel geeft, behalve de brandwerendheid, ook de rookwerende prestatie van de deur aan. Door het label met de smartphone te scannen wordt weergegeven of de deur voldoet aan de eis Sa (koude rook), S200 (warme rook) of geen kwalificatie heeft. De aangescherpte eisen voor koude en warme rook worden straks opgenomen in het nieuwe Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), de beoogde opvolger van het Bouwbesluit. Daar hoort de volgende classificatie bij:
• Sa: rookwerend bij 20°C (omgevingstemperatuur, ook wel koude rook genoemd), een eis die vooral in niet-slaapgebouwen en verblijfsgebieden wordt gesteld.
• S200: rookwerend bij 200 °C (ook wel warme rook genoemd), een eis die vooral in slaapgebouwen, zoals hotels, ziekenhuizen en kinderdagverblijven wordt gesteld.
• 0: geen rookkwalificatie (rookafscheidingen zijn niet meer brandwerend, tenzij het beschermde subBC’s en BC’s betreft).
Het Bbl wordt waarschijnlijk in het voorjaar van 2019 van kracht. Het concept is in 2016 reeds gepubliceerd, zodat de markt zich kan voorbereiden.
Garantie
Een deur met de GND-zekerheidsklasse® biedt de garantie dat:
1. de deur vervaardigd is volgens de technische specificaties van de geldende beoordelingsrichtlijnen (afmetingen, bewerkingen, et cetera);
2. de deur getest is volgens de in het vigerende Bouwbesluit aangewezen norm (NEN 6069 waarin opgenomen de EN 1634-1);
3. de deur getest is door een geaccrediteerde instantie op het gebied van brandwerende deuren en deurkozijnen.
Verder worden de verantwoordelijkheden voor uit te voeren werkzaamheden duidelijk vastgelegd voor de betrokken partijen.
GND
GND is de overkoepelende organisatie van twaalf toonaangevende Nederlandse deurenfabrikanten. De aangesloten deurenproducenten maken zich samen sterk voor optimale kwaliteit en prestaties van binnen- en buitendeuren, het bevorderen van het vertrouwen tussen fabrikanten en hun afnemers en maatschappelijke thema's als veiligheid en duurzaamheid.
Meer weten over GND of het downloaden van de gratis app ‘GND deurscanner’? Kijk op www.gnd.nl.