Duurzaamheid, schoonheid en comfort gaan hand in hand in Hotel Jakarta Amsterdam, dat eind 2017 opgeleverd wordt op de kop van het Java-eiland. Het gebouw wordt niet alleen op het gebied van energie erg duurzaam, ook materiaalgebruik speelt een belangrijke rol in het BREEAM Excellent gecertificeerde hotel. Door het gebruik van bamboe en hout én door de subtropische binnentuin, moet de bezoeker zich bovendien in Javaanse sferen wanen. Dankzij de zeer duurzame uitvoering heeft Hotel Jakarta een groenverklaring gekregen van RVO.nl.

Tekst: Joop van Vlerken
 

Vanaf de driehoekige kop van het Java-eiland vertrokken vroeger de schepen naar Indonesië, nu bouwt aannemer De Nijs er Hotel Jakarta Amsterdam voor WestCord Hotels. Dit familiebedrijf begon in 1968 met Hotel De Wadden op Vlieland en groeide uit tot een keten waar ook hotelschip ss Rotterdam en Hotel New York onderdeel van zijn. Hotel Jakarta Amsterdam ligt net als veel andere hotels van WestCord aan het water en wordt in een punt gebouwd die uitkijkt over de rivier het IJ en Amsterdam.
Vanwege de prominente locatie wilde de gemeente Amsterdam hier een uniek,  transparant, duurzaam en architectonisch hoogwaardig hotelconcept. Architectenbureau SeARCH tekende na een aanbesteding voor het ontwerp en liet de subtropische sferen van Java terugkomen in het hotel aan het Amsterdamse IJ. Zo komt er onder meer een voor het publiek toegankelijke subtropische binnentuin in het hotel die in samenwerking met Hortus Botanicus Amsterdam is ontworpen. Naast de binnentuin worden ook het zwembad, het wellness-gedeelte en de skybar openbaar.
 

Hoge duurzaamheidseisen

Maar voor het publiek zich kan vergapen aan de pracht en praal van het hotel moet er nog heel wat werk verzet worden, vertelt Jakob Glaudemans, werkvoorbereider bij De Nijs. Hij houdt zich voor de aannemer bezig met de duurzame certificering van het gebouw. ‘We zijn in april 2016 begonnen en hebben tot december 2017 om het gebouw op te leveren. Het kelderdak is dicht en de eerste kolommen van het gebouw zijn net zichtbaar.’
‘In het luxe hotel staat duurzaamheid voorop’, stelt Glaudemans. Voor het ontwerp sleepte Hotel Jakarta Amsterdam dan ook het BREEAM-certificaat Excellent binnen, met een score van 73%. ‘Om deze score ook in de opleverfase te behouden wordt het hotel na oplevering uitvoerig getest’, licht hij toe. ‘We moeten aantonen dat de isolatie en alle installaties ook daadwerkelijk zo werken als ze ontworpen zijn. Om die reden wordt een thermografisch onderzoek uitgevoerd en wordt het gebouw met een luchtdichtheidsmeting onder druk gezet. Zo wordt gekeken of er geen lekken zijn in de isolatie en of het gebouw aan de gevraagde eisen voldoet.’
WestCord heeft mede dankzij het BREEAM Excellent-certificaat een groenverklaring gekregen van RVO.nl, waardoor het hotel in aanmerking komt voor groene financiering die wordt verstrekt door ING Groenbank. Dit is aantrekkelijk omdat de hotelketen zo minder rente betaalt dan bij normale leningen.

Materiaalgebruik

Glaudemans vertelt dat er een warmtekoudeopslag met warmtepomp wordt geplaatst onder Hotel Jakarta, die het hele gebouw van warmte én koeling gaat voorzien. Hierdoor ontstaat er een flinke elektriciteitsvraag die nog eens verhoogd wordt door de twintig parkeerplekken voor elektrische auto’s in de parkeergarage van het hotel. Om dit verbruik te compenseren, worden zonnepanelen aangebracht op het dak en de gevel van het gebouw. Dit in combinatie met de hoge isolatiewaarden in de gevel, het gebruik van led-verlichting en drievoudige beglazing levert een EPC op van 0, aanzienlijk lager dan de eis in het Bouwbesluit (EPC = 1).
Maar niet alleen op het gebied van energie wordt het nieuwe hotel op het Java-eiland duurzaam. Ook over het materiaalgebruik, recycling en afvalscheiding is goed nagedacht, benadrukt Glaudemans. ‘Vrijgekomen afval wordt op de bouwplaats al gescheiden in acht afvalstromen en wordt op verantwoorde wijze verwerkt en zoveel mogelijk gerecycled. Daarnaast gaan we zo weinig mogelijk beton gebruiken. En in het beton dat we gebruiken, is gerecycled betongranulaat verwerkt. Dit wordt gemaakt van betonpuin. Dat werd in het verleden al toegepast in de wegenbouw. Maar doordat we het beton nu nog fijner malen, kunnen we het ook hier gebruiken.’
 

Prefab in hout

Als bouwmateriaal wordt voor Hotel Jakarta Amsterdam verder zo veel mogelijk hout gebruikt. ‘Bovendien zijn 176 van de 200 hotelkamers als geprefabriceerde modules ontworpen, die bijna helemaal van hout zijn. Alleen de vloeren zijn van beton. Deze kamers zijn kant-en-klaar. Bijna alles zit er al in op het moment dat ze geplaatst worden. Ze hoeven alleen nog aan de installaties gekoppeld te worden.’
De overige 24 kamers worden wel op locatie gemaakt. Glaudemans licht toe waarom. ‘Vanwege de punt van het gebouw en de vorm van de kamers was het niet mogelijk om alle kamers prefab te maken.’ Het werken met de prefab-modules vraagt een langere voorbereidingstijd, maar het verhoogt wel het bouwtempo aanzienlijk, stelt de werkvoorbereider van De Nijs. ‘Op het moment dat het casco gereed is, willen we tien tot vijftien prefab-modules per dag plaatsen. We zijn daarom nu al bezig met een lean-planning. Belangrijk daarvoor is bijvoorbeeld te berekenen hoe lang de transporteur erover doet om de modules vanuit de fabriek voor de deur af te leveren. Dat kan nog een flinke uitdaging zijn in het centrum van Amsterdam. Vervolgens hebben we een half uur om de module in het gebouw te plaatsen en dan komt alweer de volgende. Je kunt je voorstellen dat het gebouw in dit tempo snel vorm krijgt. Bijkomend voordeel is dat de directie van WestCord nu al weet hoe de kamers er van binnen uit komen te zien.’
 

176 van de 200 hotelkamers zijn als geprefabriceerde modules ontworpen, die bijna helemaal van hout zijn.

Comfort

‘In de 200 hotelkamers blijft de houten draagstructuur in het zicht. Hierdoor krijgt het hotel een unieke uitstraling’, aldus Glaudemans. ‘Hout is bovendien een duurzaam bouwmateriaal. Al ons hout is FSC-gecertificeerd. Dat betekent onder meer dat voor het hout dat wij gebruiken, opnieuw bomen worden aangeplant. Naast hout wordt in het hotel ook veel bamboe gebruikt voor onder meer de vloeren en wanden. Dat is nog duurzamer dan hout, omdat het heel snel weer terug kan groeien.’
De hoge duurzaamheidseisen mogen nergens ten koste gaan het comfort van de hotelbezoekers, weet Glaudemans. ‘Dit hotel moet het bewijs worden dat duurzaamheid en comfort hand in hand kunnen gaan. WestCord Hotels stelt zeer hoge eisen op dat gebied. De eigenaren vinden dat gasten in het hotel beter moeten slapen dan in hun eigen huis. Akoestiek is dus erg belangrijk. En omdat de wanden van de kamers van hout zijn, betekent dat we flink moeten isoleren tussen de kamers onderling en de gangen’, besluit hij.
 

Bouwpartners

Opdrachtgever: Hotel Jakarta Amsterdam
Bouwmanagement: Building for Tomorrow, Amsterdam
Hoofdaannemer: De Nijs, Warmenhuizen
Ontwerp: SEaRCH, Amsterdam
Installateur: ULC Installatiegroep, Utrecht
Constructeur: Pieters Bouwtechniek, Amsterdam
Bouwfysisch adviseur: DGMR, Arnhem