Oplossing aantasting funderingen onder water
In opdracht van het KCAF onderzocht Stichting Hout Research (SHR) in het afgelopen half jaar de mogelijkheid om bacterieaantasting van houten funderingspalen onder water tegen te gaan. Met name grenenhout is gevoelig voor een dergelijke aantasting door bacteriën. Dit komt doordat grenenhout een (verticaal) open celstructuur heeft. Water kan dan via de boven- naar de onderkant stromen of vise versa en deze stroming is essentieel voor de activiteit van houtaantastende bacteriën.
Het opwerpen van blokkades, zodat doorstroming niet meer mogelijk is, lijkt dan ook de logische manier om actieve aantasting tegen te gaan. Uit eerder onderzoek (Klaassen, 2008) blijkt dat water zowel omhoog als omlaag door de paal stroomt. Indien het mogelijk is om de paalkop effectief af te sluiten, is dit mogelijk afdoende om de gehele doorstroming tot stilstand te brengen. SHR onderzocht twee methoden om deze afsluiting te realiseren: blauwschimmels en bestaande houtmodificatiemethoden.
Blauwschimmels
De eerste methode is de oorspronkelijk aanleiding van het onderzoek. Er leek een verband te bestaan tussen blauwschimmels in grenen palen en de afwezigheid van aantastende bacteriën. Blauwschimmels groeien uitsluitend in het spint en voeden zich met daar aanwezige suikers. Het tast de celwanden niet aan, maar geeft het hout een blauwverkleuring. Het vermoeden was dat de schimmeldraden de cellen afsluiten en er zo voor zorgen dat bacteriën zich niet verspreiden.
Blauwschimmel blijkt niet tot een effectieve verstopping van de celstructuur te leiden. Echter tijdens de verblauwing en het experiment bleek slijmvorming in het hout op te treden. Verslijmde palen bleken de waterstroom door de palen te blokkeren en hierin zou dus een oplossing gevonden kunnen worden voor het afsluiten van de paalkop. Verder onderzoek is nodig om de identiteit te bepalen van het organisme dat de verslijming veroorzaakt.
Houtmodificatiemethoden
SHR voerde ook een literatuurstudie uit naar de mogelijkheden om bestaande houtmodificerende stoffen te gebruiken voor het verstoppen van de houtstructuur. Het merendeel van deze stoffen valt direct af als optie om milieutechnische reden, of omdat deze niet of nauwelijks ter plekke toepasbaar zijn. Twee opties blijven overeind: het gebruik van waterglas (in combinatie met zout als katalysator). Of het gebruik van een furaan derivaat. Het gebruik van waterglas (vloeibaar zand) heeft minder effect op de omgeving en geniet in eerste instantie de voorkeur. De uitdaging is om te zorgen dat het diep genoeg in de paalkop dringt om een voldoende afdichting te bewerkstelligen.
Praktijkonderzoek
KCAF en SHR zijn momenteel bezig met het opzetten van een vervolgstudie, waarbij de nieuwe aanknopingspunten in de strijd tegen houtaantasting onder water ook in de praktijk getoetst zullen gaan worden. Het streven is om hier in september dit jaar mee te kunnen aanvangen.
Het volledige onderzoek treft u aan op www.kcaf.nl. Klik daarbij op ‘Projecten’.