Veel ouderen met werkgerelateerde klachten
Uit analyse van de periodiek arbeidsgezondheidskundige onderzoeken (PAGO’s) van de eerste helft van 2016, blijkt dat werknemers vanaf 55 jaar aanzienlijk meer werkgerelateerde klachten hebben dan jongeren. Ouderen hebben vooral last van het bewegingsapparaat. Daarnaast heeft een kwart van het bouwplaatspersoneel last van lawaaidoofheid, de meest voorkomende beroepsziekte in deze groep. Het uitvoerende, technische en administratieve personeel (UTA) heeft met name last van stress. Dit zijn de belangrijkste resultaten uit het Bedrijfstakverslag 2016 van kennis- en adviescentrum Volandis.
‘Het werkvermogen van oudere werknemers is aanzienlijk lager dan van jongeren. Ouderen hebben een slechtere gezondheid en verzuimen langer. Ze hebben vooral meer klachten aan het bewegingsapparaat én ze hebben meer arbeidsgerelateerde klachten’, concludeert Volandis. Gezien de toename van het aantal oudere werknemers in de bouw is het in belang van de werknemers zelf, maar ook die van de gehele bedrijfstak, om meer aandacht te besteden aan duurzame inzetbaarheid.
UTA-personeel heeft duidelijk meer last van stress dan bouwplaatspersoneel. Naast dat het werk geestelijk meer inspannend is, kan ook de verschuiving van uitvoerende naar logistieke en coördinerende werkzaamheden een rol spelen. In de cao neemt het aandeel bouwplaatspersoneel al jaren af en het aandeel UTA toe. Te zien is dat het bouwplaatspersoneel steeds meer invloed krijgt op de uitvoering van het werk en UTA-personeel steeds minder invloed heeft op het werktempo. Bouwplaatspersoneel ervaart in toenemende mate tijdsdruk bij de werkzaamheden, maar de grootste belasting ligt in de fysieke inspanning die het werken kost.
Leefstijl. Werknemers in de bouw hebben vaker overgewicht dan de totale Nederlandse bevolking. Het rookgedrag en alcoholgebruik steekt in de bouw gunstig af tegen de landelijke trend. Dit gaat nog niet op voor de beweeg- en fitnorm. Daarop scoren medewerkers in de sector slechter dan gemiddeld. Bron: Bedrijfstakverslag 2016, Volandis
Gezondheid
De meest gemelde beroepsziekte in de bouw is lawaaidoofheid. Dit vormt een veiligheidsrisico op de bouwplaats vooral omdat het een sluipend proces is. Opvallend is dat UTA-personeel vaker een door een arts vastgestelde huidaandoening heeft, terwijl huidirritaties veel vaker voorkomen bij bouwplaatspersoneel. Kennelijk beschouwen bouwplaatsmedewerkers huidirritaties als behorend bij hun werk en niet als een aandoening of ziekte. Ruim 40% van de bouwplaatsmedewerkers heeft een door een arts vastgestelde aandoening aan het bewegingsapparaat.
Overgewicht is in toenemende mate een breed verschijnsel onder de Nederlandse bevolking. Bouwpersoneel heeft vaker overgewicht dan de Nederlandse populatie. De meerjarige trend toont echter stabilisatie en voor UTA-personeel zelfs een lichte afname van het overgewicht, terwijl de Nederlandse bevolking als geheel een stijgende trend laat zien. Gezien het feit dat de bouw de afgelopen jaren sterk vergrijst is en ouderen relatief meer overgewicht hebben, is dit een positieve ontwikkeling.
Jongeren in de bouw roken weliswaar meer, dit geldt ook voor alcoholgebruik, maar op oudere leeftijd daalt het gebruik en ligt het onder het landelijk gemiddelde. Een verklaring hiervoor kan zijn dat in de sector al langere tijd als gevolg van de periodieke arbeidsgezondheidskundige onderzoeken (PAGO) veel aandacht is voor een gezonde leefstijl. Dit gaat nog niet op voor de beweeg- en fitnorm. Daarop scoren medewerkers in de sector slechter dan gemiddeld.
Het ziekteverzuim bij bedrijven tot 10 medewerkers in dienst ligt drie keer hoger dan bij bedrijven met meer dan 100 medewerkers. Dit is het gevolg van de langere verzuimduur bij kleine bedrijven. Kleine bedrijven hebben minder mogelijkheden om passende werkzaamheden aan te bieden wat de werkhervatting vertraagt. Verder valt op dat 55-plussers drie keer zo vaak ziek zijn als medewerkers tot 29 jaar. De jongeren zijn vaker ziek dan ouderen, maar de duur van het verzuim is bij ouderen veel hoger. Toch is er een positieve trend waar te nemen: in alle andere leeftijdsklassen daalt het verzuim gestaag.
