Bouwfouten
Lekkage in de dakkapel
Tien jaar geleden laten de eigenaren van een eengezinswoning zowel op het voordakvlak als op het achterdakvlak een dakkapel plaatsen. Na drie jaar is er sprake van lekkage in het plafond van de dakkapel op het voordakvlak. De lekkage wordt gemeld bij de aannemer van de dakkapellen. Deze weet de oorzaak te vinden, een kapotte dakpan. Deze wordt door hem vervangen en alles is weer in orde.
Nu, tien jaar na plaatsing, ontstaat er lekkage vanuit het plafond op het achterdakvlak. De garantie en aansprakelijkheidstermijn is verlopen dus worden er enkele lokale dakdekkers gevraagd om een offerte te maken voor het herstel. Omdat de offertes nogal ver uit elkaar liggen en de dakdekkers heel verschillende oorzaken en dus herstelwerkzaamheden opgeven, hebben de eigenaren behoefte aan een onafhankelijk onderzoek naar de oorzaak en een hersteladvies. Voor dit onderzoek en advies wordt het Bureau voor Bouwpathologie BB gevraagd.
Na onderzoek blijken het ontbreken van een doorlopende dampremmende folie aan de binnenzijde en een foutief afgewerkte waterkerende laag aan de buitenzijde, de oorzaken van de lekkage te zijn.
Ontwerp
De woning heeft een zadeldak met het voordakvlak op het noordoosten en het achterdakvlak op het zuidwesten gericht. Omdat de eigenaren de kosten voor twee traditionele dakkapellen te hoog vinden, wordt besloten om de twee dakkapellen als prefab dakkapellen te laten plaatsen. Om de kosten nog verder te beperken worden ze casco geleverd. Ze verzorgen zelf – met hulp van een handige vriend – de aftimmering en afwerking aan de binnenzijde.
Problematiek
De eerste lekkage, die op de dakkapel op het voordakvlak, heeft zich na de reparatie niet meer voorgedaan. De achterdakkapel heeft gedurende tien jaar altijd wel in geringe mate lekkage gegeven. De lekkage bestond voornamelijk uit verkleuring van het stucwerk, daarnaast heeft het een enkele keer gedruppeld. De laatste lekkage symptomen dateren alweer van enige tijd geleden. De lekkage doet zich vooral voor tijdens een regenbui met harde wind uit het zuidwesten. Wanneer het buiten rond het vriespunt komt lijkt er ook wel enige lekkage te zijn, dit kunnen de eigenaren helemaal niet plaatsen.
Blauwe waterkerende / dampdoorlatende folie achter de dakbedekking
Onderzoek
De Bouwpatholoog heeft de lekkageproblematiek voorafgaande aan het onderzoek met de bewoners besproken. Hierbij is het hierboven geschreven verhaal op tafel gekomen. Wanneer de Bouwpatholoog op de zolder de binnenzijde van de dakkapellen bekijkt, ziet hij de licht geel/bruine verkleuring in het stucwerkplafond en langs de naden van de platen. De opname wordt uitgevoerd tijdens een droge periode tussen twee stevige regenbuien.
Op het dak van de dakkapellen staat een aanzienlijke laag water, circa 3 centimeter. Dit betekent dat de lekkage niet aan de dakbedekking kan liggen. Als eerste controleert de Bouwpatholoog de uitlopen. De onderzijde van de uitlopen bevinden zich circa drie centimeter boven het platte dak van de dakkapel. Hierdoor zal er eerst een laag van drie centimeter water op de dakkapel moeten komen te staan voordat er water door de uitlopen zal afstromen.
Hierna schuift de Bouwpatholoog enkele dakpannen boven de dakkapel omhoog.
De blauwe waterkerende en dampdoorlatende dakfolie wordt zichtbaar. Ook wordt zichtbaar dat deze folie achter de dakbedekking verdwijnt in plaats dat het er overheen hangt. Het is goed te zien dat de folie nat is van water dat tijdens de stevige wind in de regenbuien het water onder de dakpannen door stuwt. Doordat de folie achter de dakbedekking verdwijnt, kan afstromend lekwater nooit meer op het platte dak terecht komen. In plaats daarvan zal het een weg naar binnen vinden in de dakconstructie van de dakkapel.
Wanneer de bouwpatholoog de waterkerende folie achter de dakbedekking vandaan trekt, ontdekt hij dat er warme lucht naar buiten komt, alles is daar drijfnat. De warme lucht kan alleen dan via deze aansluiting naar buiten trekken wanneer er geen ononderbroken dampremmende folie aan de binnenzijde is toegepast.
Door de aannemer is de dampremmer in het hellende dak ter plaatse van de dakkapellen verwijderd. Omdat de aannemer de dakkapellen casco heeft opgeleverd heeft hij de dakkapel zonder een dampremmende folie geplaats en dus ook de aansluiting van de dakkapellen met het hellende dakvlakken niet dampdicht gemaakt. Dit belangrijke detail is ook bij de aftimmerwerkzaamheden, welke door de eigenaren in eigen beheer zijn uitgevoerd, niet onderkent. Voor zover bij de eigenaren nog bekent en wat via foto’s van deze werkzaamheden te zien is, is er inderdaad geen dampgesloten dampremmer gerealiseerd.Nu kan verwarmde lucht met woonvocht via deze openingen via de dakconstructie naar buiten trekken. In deze constructie zal de warme lucht afkoelen en het vocht in die lucht zal condenseren. Dit fenomeen speelt alleen wanneer het buiten kouder is dan binnen, dus tijdens de periode dat de woning verwarmd wordt.
Herstel
Om van de lekkageproblemen af te komen, zijn er twee zaken die aangepast moeten worden.
- 1) De blauwe waterkerende/ dampdoorlatende dakfolie moet vanachter de dakbedekking van de dakkapel gehaald worden. Deze dakfolie dient vanaf het hellende dak op de dakbedekking van de dakkapel gelegd te worden. Alleen dan kan het lekwater dat onder de dakpannen gestuwd is, op het platte dak van de dakkapel stromen. Dit is fout gegaan tijdens het plaatsen van de dakkapellen en is om die reden dan ook aan de aannemer toe te rekenen.
- 2) Veel ingrijpender is de aanpassing aan de dampremmende folie aan de binnenzijde. De dampremmende folie in de constructie van de hellende daken zal luchtdicht aan moeten gaan sluiten met de folie in de wanden en plafonds van de dakkapellen. Om deze aanpassing uit te kunnen voeren zal de binnen afwerking gedeeltelijk geopend/ verwijderd moeten worden.
