Houtbouw rukt op
In 1980 ging ik op de MTS met mijn klas kijken naar de bouw van houtskeletbouwwoningen in Doetinchem. Dat was toen een bijzonderheidje. Tegenwoordig is houtbouw niet meer weg te denken uit de bouw, vooral bij geprefabriceerde woningen en bijvoorbeeld optoppen. Toch blijft er extra aandacht nodig bij deze bouwmethodiek.
Houtbouw is niet bepaald nieuw. Wist je dat de houten staafkerk in het Noorse Heddal al rond 1250 is gebouwd? De kerk staat – weliswaar na enkele restauraties – nog steeds fier overeind. Het geeft al aan dat houtbouw ook zeer duurzaam kan zijn, in de zin van een lange levensduur.
Houtbouw biedt veel voordelen, zoals CO2-opslag gedurende de levensduur en de hernieuwbaarheid, waarbij het hout natuurlijk uit duurzaam beheerde bossen moet komen. Alleen zo is ongebreidelde kap van bomen te voorkomen. De afgelopen 30 jaar is het bosoppervlak in Europa zelfs gegroeid door actieve aanplant voor houtbouw. Hout isoleert verder en heeft als bouwmateriaal een relatief gering gewicht. Dat laatste biedt voordelen bij minder draagkrachtige ondergronden, optoppen, aanbouwen en vervoer. Het is ook eenvoudig te bewerken. Door deze eigenschappen wordt houtbouw veel gebruikt bij industrieel vervaardigde woningen.
Richtlijnen
Er is nog wel de behoefte aan duidelijke richtlijnen voor brandveiligheid. Op 15 april 2025 eindigde de publieke consultatieronde voor de NTA 6125 ‘Brandveiligheid massieve houtbouw’ – dat is een Nederlandse Technische Afspraak – voor brandveiligheid in massieve houtbouw. Bijzonder aan de NTA is dat deze uitgaat van behoud van het gebouw en het feit dat bewoners op hun plek moeten kunnen blijven, terwijl elders de brand wordt bestreden. Dat vraagt een blijvende stabiliteit van het gebouw. In de huidige regelgeving wordt alleen uitgegaan van het veilig kunnen vluchten van bewoners en het voorkomen van brandoverslag naar naastgelegen panden.
Betrokken houtbouwers vrezen dat de voorgestelde ‘vuurlast-voorschriften’ hun doel voorbijschieten en gepaard gaan met onnodig hoge kosten en ingrepen die de ontwerpmogelijkheden beperken. Opstellers van de NTA vinden van niet. Zij benadrukken dat het beperken van de omvang en uitbreiding van een brand in gebouwen, middels bijvoorbeeld compartimentering, al sinds jaar en dag een van de uitgangpunten is in regelgeving en voor de brandweer. Hout houdt de gemoederen dus bezig…
