Tijd de belangrijkste spelbreker
Stel u hebt een bouw- of infrabedrijf en u hebt de crisis, waarin er weinig werk was en projecten onder de kostprijs werden aangenomen, overleefd. Toen het beter ging kon u met veel moeite de juiste mensen aannemen. Uw orderportefeuille raakte weer voor maanden gevuld. En nu er genoeg te doen is, kunt u niet bouwen en worden projecten die wel doorgaan weer onder de kostprijs door anderen aangenomen. Begrijpt u het nog?
Ondanks dat er voor jaren werk is voor onze mooie bouw- en infrasector, raakt de werkvoorraad voor veel bedrijven op, zit Nederland op slot en staan banen op de tocht. Ons land dreigt zelfs in een ‘man made’-recessie gedrukt te worden. En dat door twee hoofdpijndossiers stikstof en PFAS.
Het kabinet zette op 13 november de eerste stappen in het stikstofdossier. Er lijkt ruimte te komen voor woningbouw maar voor de infrastructuur helaas nog in zeer beperkte mate. De problemen zijn zeer urgent en er is geen tijd te verliezen. Het pakket maatregelen moet nog door beide Kamers van het parlement worden aangenomen. Dit lijkt dus geen oplossing voor de hele korte termijn.
En in het PFAS-dossier zijn de intenties goed, maar ook per 1 december zal er geen oplossing zijn voor de problemen. Wat mij betreft komt er met de hoogste spoed ook een werkbare norm voor toepassingen onder grondwaterpeil. Daarin is nu niet voorzien. Het grondverzet is acuut stilgevallen en de nood bij de grondverzetbedrijven is zeer hoog.
En dat terwijl onze sector voor een belangrijk deel verantwoordelijk is voor de uitvoering van een aantal grote maatschappelijke opgaven. Om de klimaatdoelen te halen moet de gebouwde omgeving in Nederland in 2050 namelijk duurzaam, klimaatbestendig en circulair zijn. Dit betekent dat we over 30 jaar 7,5 miljoen huizen en een half miljoen utiliteitsgebouwen verduurzaamd moeten hebben.
Om te zorgen dat iedereen in dit land kan wonen – dat is immers een grondrecht – moeten minimaal 75.000 huizen per jaar gebouwd worden. We halen dit jaar de 47.000 niet eens. Ook de files lopen verder op. Door achterstallig onderhoud moeten wegen, bruggen en sluizen nodig aangelegd, vervangen en onderhouden worden.
Uit onze eigen cijfers blijkt dat door de PFAS- en stikstofproblemen zeker 1344 projecten stilliggen, 8 miljard aan omzet verloren dreigt te gaan en 50.000 banen op de tocht staan.
Veel bouwers staat het water na aan de lippen, buffers raken op en sommige bouwbedrijven halen het eind van het jaar niet. Het heeft er alle schijn van dat tijd de belangrijkste spelbreker is. En die tijd is er simpelweg niet. Alleen een spoedig vastgestelde drempelwaarde en werkbare PFAS-norm kunnen de sector op korte termijn vlot trekken.
