Wel of geen uitstel ZE-zones?

In de vorige uitgave van BouwTotaal hebben we uitgebreid aandacht besteed aan het instellen van zero-emissiezones in achttien gemeenten. Maar op 22 oktober kreeg een voorstel van VVD om zero-emissiezones voor alle gemeenten uit te stellen tot 2029, een meerderheid in de Tweede Kamer. Maar de gemeenten zijn zelf bevoegd om de zero-emissiezones in te voeren. Gevolg is dat veertien gemeenten gewoon op 1 januari 2025 de uitstootvrije zone invoeren.

Het is eigenlijk ongelooflijk dat na tien jaar voorbereiding de invoering twee maanden voor de ingangsdatum wordt vertraagd omdat een nieuwe coalitie er anders over denkt. In uitstellen zijn we trouwens erg goed in Nederland. Zo is de ingangsdatum van de Omgevingswet en de daarmee samenhangende Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) talrijke keren uitgesteld.

Op 3 oktober werd bekend dat de geplande aanscherping van de MPG, die per 1 juli 2025 zou ingaan, ook weer wordt uitgesteld. Volgens Mona Keijzer, Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, moeten alle (mogelijke) belemmeringen voor de woningbouwopgave kritisch worden gewogen. Een aanscherping van de milieuprestatie maakt een woning volgens haar duurder en/of vertraagt het bouwproces. Eerst bouwen, dan naar het milieu kijken, lijkt het nieuwe adagium.

Terug naar de ZE-zones. Hoe vaak heb ik al gehoord dat dit betekent dat je vanaf de instelling van zo’n zone daar alleen nog emissieloos mag rijden, dus elektrisch of op waterstof. Maar dat is onzin. Alleen bedrijfswagens (dus geen personenauto’s) die vanaf 1-1-2025 op kenteken worden gezet moeten zero-emissie aangedreven zijn om de ZE-zone binnen te mogen. Ook bestelauto’s met een emissieklasse 4 of lager mogen er niet meer in. Voor alle andere bedrijfswagens geldt uitstel, afhankelijk van de mate aan milieubelasting. Ook zijn er talrijke zwaardere voertuigen vrijgesteld, zoals vrachtauto’s met een laadkraan met een hefvermogen van 35 tonmeter of meer, kraanwagens en hoogwerkers. Daarnaast zijn talrijke ontheffingen mogelijk. Pas vanaf 1 januari 2030 moeten alle bedrijfswagens die een ZE-zone inrijden emissieloos zijn.

Inmiddels lijken de ingangsdata van de ZE-zones per dag te variëren als ik op www.opwegnaarzes.nl kijk. Tussenstand is nu dat Amersfoort, Amsterdam, Assen, Delft, Den Haag, Eindhoven, Gouda, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg, Utrecht en Zwolle de ZE-zone per 1 januari 2025 invoeren. Enschede, Groningen, Haarlem en ’s Hertogenbosch volgen later in 2025. Maar dat kan morgen weer anders zijn…