Alles elektrisch
Er wordt in toenemende mate van de uitvoerende bouw verwacht dat er emissieloos wordt gewerkt. Geen uitstoot dus meer van CO₂, stikstof en fijnstof. Begin 2018 stonden we nog kwijlend bij de eerste elektrische minigraver van JCB. Hoe snel is het sindsdien gegaan. Een wals, vouwkraan, autolaadkraan of zelfs grondboor; ach, bijna al het materieel kent inmiddels een elektrische variant. Een overzicht van de vijf meest opmerkelijke elektrische machines in de bouw- en infrasector. Er lijkt geen weg meer terug.
Tekst: ing. Frank de Groot
Eerste elektrische auto.
U denkt: elektrisch vervoer is innovatief en nieuw. Dan moeten we u toch even uit de droom helpen. Zo maakte de Groninger hoogleraar Stratingh al in 1835 een elektrisch modelvoertuig. De Duitse Flocken Elektrowagen uit 1888 op de foto wordt gezien als de eerste elektrische auto ter wereld. In de Verenigde Staten had 38 procent van de auto’s in 1900 een elektrische aandrijving, slechts 22 procent had een verbrandingsmotor. Rond de eeuwwisseling reden er in Nederland heel veel elektrische taxi’s en trams rond. Aan het einde van de 19e eeuw werd de auto op elektriciteit gezien als hét vervoermiddel van de toekomst.
Elektrische wals.
Een wals elektrificeren is logischer dan je zou denken. Er hoeven geen zware lasten te worden gehesen of continu grond te worden verzet in een bouwput. De wals heeft alleen energie nodig om te rijden en te sturen. BAM Infra Nederland heeft ’s werelds eerste elektrische 10-12 ton wals eind april 2020 in gebruik genomen. Het betreft een ouder model, die in anderhalf jaar tijd is omgebouwd. Op volgeladen accu’s is de wals acht uur inzetbaar. Na drie tot vijf uur laden zijn de accu’s weer helemaal vol.
Elektrische autolaadkraan met aanhangwagen.
De allereerste 50 tons elektrische truck met aanhanger en elektrisch aangedreven 40 tonmeter autolaadkraan ging op maandag 8 juni 2020 de Nederlandse weg op. De duurzame truck transporteerde geheel emissieloos steigermaterialen van nieuwbouwproject ‘Huis van Inspiratie’ in Rotterdam-Crooswijk van TBI-onderneming ERA Contour naar het zusterbedrijf MDB in Bergambacht. De actieradius is 150 kilometer. Voor dit bijzondere emissieloze transport sloegen ERA Contour en Vlot Logistics de handen ineen. TNO gaat alle data uit de truck analyseren voor verdere optimalisatie.
Hybdride vouwkraan.
De City Boy van hijskranenbouwer Spierings Mobile Cranes kan helemaal elektrisch de stad inrijden en daar emissievrij hijsen. Begin maart 2020 werd deze bijzondere kraan gepresenteerd en inmiddels zijn er al tientallen orders geschreven. De vouwkraan heeft een dieselmotor, maar die drijft een generator/elektromotor aan. Aangekomen in stedelijke omgeving gaat de dieselmotor uit. Het elektrische bereik is dan circa 30 kilometer. Uitvouwen van de mast en jib en hijsen gaat geheel elektrisch, gedurende circa 4 uren. Desnoods kan een laadkabel worden aangesloten op het stroomnet.
Elektrische grondboor.
Zelfs een grondboor van 55 ton is er al in elektrische uitvoering. De Liebherr LB16 unplugged is een zogenaamde ‘drilling rig’, oftewel een grondboor voor het inbrengen van in de grond gevormde funderingspalen, met buizen tot een diameter van 508 mm. Het maximale koppel van de 265 kW sterke elektromotor bedraagt 180 kNm. De machine herbergt een twaalftal flinke accu’s en daar moet hij tot 10 uur op kunnen werken. Opladen gaat minsten zo lang duren bij standaard bouwplaats elektriciteit. Als een 125 ampère lader aanwezig is kan dat tot 7 uur worden teruggebracht.
