Achteroverleunen
Je staarde naar een slak die over je terras kruipt. Hij maakte geen zichtbare vorderingen. En toch, nadat je voor je gevoel maar heel even was afgeleid door een vraag van een huisgenoot, blijkt hij opeens uit het zicht te zijn verdwenen.
De bouw was qua innovatie ook altijd een trage sector. Nadenken over toekomst kan daardoor altijd wel even wachten, is het overheersende sentiment. Hier worden twee fundamentele denkfouten gemaakt.
Allereerst is uitstellen van toekomstgericht denken wel degelijk buitengewoon gevaarlijk. Sluipend voltrekken de veranderingen zich en opeens is de slak uit het zicht en gebeurt er iets voor jou onverwacht. Een bedreigende verandering in de regelgeving, de consequenties van een grote gebeurtenis. Mooi voorbeeld is dat nu de vleermuis opeens de na-isolatiemarkt in zijn grip heeft. Een ogenschijnlijk klein fenomeen doet hier iets rigoureus met een markt. Het overvalt iedereen, maar de discussie is al lang gaande. Met wat opletten hadden we dit kunnen voorzien en hadden we kunnen anticiperen.
De tweede denkfout is dat we, vanuit onze ervaringen uit het verleden, denken dat de veranderingen zich nog steeds traag voltrekken. We zouden toch moeten weten dat ervaringen uit het verleden geen garanties voor de toekomst bieden. We zijn inmiddels wel degelijk in een steeds turbulentere stroomversnelling beland. De slak op je terras is vervangen door een vliegtuig in de lucht. Voordeel is dat je gewoon wéét dat je ‘m kwijt bent als je even niet kijkt. Wellicht worden we daardoor wel collectief alerter, maar zo ver zijn we nog niet. Ik beluister nog opmerkelijk veel berusting en zie nog velen passief achterover leunen. “Het gaat zo’n vaart niet lopen!” zie je ze denken.
Talrijke veranderingen
De veranderingen in de markt zijn talrijk. Denk aan het voorbeeld met de vleermuis, breder te trekken door de terecht groeiende aandacht voor biodiversiteit, maar ook de wooncrisis, de gezondheidsdiscussie, veiligheid, klimaat verandering, vergrijzing, duurzaamheid, ontwikkelingen in de IT, kleiner wonen, betaalbaarheid, materiaal schaarste, materiaal keuze (denk aan de MPG, die bij de volgende aanscherpronde heel veel invloed gaat hebben op materiaal- en systeemkeuzes), aanpasbaarheid, circulaire business modellen, vernieuwingen in mobiliteit en vele, vele andere voorbeelden.
De consequenties zijn niet voor iedereen gelijk. Maar wie je ook bent of wat je ook doet en maakt het lezen van deze column iets bij je los en wil je ermee aan de slag. Laat het weten, ik wil best wat helpen organiseren. Of wil je toch liever achterover blijven leunen?
