Circulaire strohalm
Langzaam verandert er iets. 5-10 jaar geleden had ik een tamelijk hopeloos gevoel bij onze duurzame toekomst. Energiedoelstellingen die met veel kracht werden aangekondigd, terwijl het in feite nog maar bescheiden maatregelen waren vergeleken bij wat nodig is. Voor nieuwbouw hebben we het inmiddels wel op orde, maar in de bestaande voorraad zullen we nog wel enorme slagen moeten maken.
Een ander duurzaamheidsitem namelijk ‘materiaalgebruik’ is ook zo’n zorgpunt. We hebben nu in het bouwbesluit een MPG ingevoerd (Materiaal Prestatie Gebouw) en voorzien van een grenswaarde die zo’n beetje alles toelaat. Over een paar jaar is te verwachten dat we ook daar de broekriem moeten aanhalen. En dat is hard nodig. En bovenal zal er iets in de mind set moeten omdraaien, want we kunnen absoluut niet materiaal verslindend doorgaan zoals we dat zijn gewend.
Toch beweegt de markt. Waar ik 10 jaar geleden wel studenten had die met hun wereld van morgen bezig waren, zag ik in de praktijk toch nog zoveel oud denken, dat het een schier hopeloze actie leek om de wereld te veranderen. En toch, anno nu, zijn we aan het muteren.
Ik maakte op de Dutch Design Week deel uit van een jury die een tweedaags ontwerpfestijn mocht helpen afronden. 7 teams hadden zichzelf twee dagen opgesloten om volledig te gaan voor ideeën, concepten voor het Campinaterrein in Eindhoven. De opdracht was om met hergebruik van materialen die vrij gaan komen bij de afbraak van enkele gebouwen (een deel wordt als gebouw hergebruikt), verfrissende oplossingen te bedenken.
Niet niks. We zijn enorm gewend om een ontwerp te maken met kennis van wat er in de aanbodmarkt te koop is. Maar hier zijn het de beschikbare producten die je moeten inspireren. Dat is echt een totaal andere denk- en werkwijze.
Aan de twee ontwerpdagen was een cursus urban mining vooraf gegaan. New Horizon had met de deelnemers een inventarisatie gemaakt van wat er op het terrein beschikbaar was. Voor de ontwerper een soort menukaart eigenlijk, maar dan gebaseerd op wat de pot schaft.
Het werd een waar genoegen om de creativiteit in geconcentreerde pitches voorbij te zien trekken. Mijn sceptische gevoel van 5-10 jaar geleden sloeg om in enthousiasme. Mijn hopeloosheid in hoop. Architecten, de creatieve bijdragers in bouwprocessen, toonden zich van hun beste kant. Althans deze groep deelnemers. Maar dat is ook al heel wat. Je hebt nu eenmaal pioniers nodig om ergens te komen.
Het is in elk geval een strohalm. Gaan we het dan toch redden?
