Daken, een platte column

Artikel delen

Ik ben altijd geobsedeerd als kinderen een tekening van een huis maken. Ze proberen de werkelijkheid op papier te zetten zonder nog gehinderd te zijn van kennis. Je ziet vaak dat de deur helemaal links of helemaal rechts gepositioneerd is. De ramen zijn veel hoger dan de deur en de schoorsteen staat haaks op het dak. En altijd een zadeldak. Zelf woon ik in een huis met een plat dak en krijg vaak te horen dat ons huis geen dak heeft.

Tekening van een huis

Afbeelding: Marlous van der Zande.

Dat is ook niet zo verwonderlijk. Tot het midden van de vorige eeuw was het met de toen beschikbare bouwmaterialen ook lastig of onmogelijk om een goed plat dak te maken. Het water moest zo snel mogelijk, door de helling, naar beneden afgevoerd worden. Stro, riet, dakpannen waren toen de geëigende materialen om een dakconstructie te maken. Deze waren niet geschikt om horizontaal te verwerken. Het zadeldak is dan ook kenmerkend geworden voor de Nederlandse woningbouw. In veel bestemmingsplannen en plannen voor beeld en kwaliteit worden nog dit soort daken voorgeschreven terwijl de bouwkundige noodzaak daarvan niet meer aanwezig is.

Met de nieuwe dakbedekkingsmaterialen, een drager en een tussenlaag van een pakket isolatie, is het op dit moment niet moeilijk om een constructief en bouwfysisch goed plat dak te construeren. Als drager voor isolatie en dakbedekking wordt vaak een houten balklaag, stalen dakplaten of een betonvloer toegepast.

Voordelen plat dak

Los van esthetica heeft een plat dak ook voordelen. Een plat dak heeft minder last van stormschade doordat het één geheel is. Dakpannen met al de hulpstukken zijn losse onderdelen die meer vatbaar zijn voor de storm. Bij toepassing van PV panelen is het eenvoudig de meest efficiënte positie te bepalen ten opzichte van de zon. Je kunt elke gewenste positie kiezen. Vaak kan men deze panelen onzichtbaar plaatsen. In het kader van vergroening wordt ook vaak een sedum- of tuindak toegepast. Dit kan onder een helling, maar op een plat dak is dit gemakkelijker te plaatsen en te onderhouden.

Als gekozen wordt voor een betonnen voorgespannen kanaalplaat als drager heeft men nog een aantal voordelen. Door de voorspanning in combinatie met de kanalen is dit één van de meest efficiënte manieren van bouwen. De kanalen zorgen voor besparing in gewicht en beton. De voorspanning zorgt voor het gebruik maken van de eigenschap van beton namelijk dat het goed is in het opnemen van drukkracht. Een andere eigenschap is dat beton warmte/koude kan bufferen. Op deze manier kan het dak meehelpen in de zoektocht naar betaalbaar verwarmen én koelen. Daarop kom ik later terug in een volgende column.

Johan Oltvoort
Directeur Olbecon en Olcas

Nieuwe Column

Johan Oltvoort geeft maandelijks in BouwTotaal zijn visie op de rol van prefab in de bouw.