Duizendpoot
Als ondernemer in de bouw moet je tegenwoordig heel wat ballen in de lucht houden. Doet me denken aan al die borden op een steel, die je draaiend moet houden omdat ze anders naar beneden zeilen en stuk vallen. Er is een bord ‘milieuprestatie’, daarnaast een bord ‘energieprestatie’, dan eentje ‘emissieloos bouwen’, vervolgens een ‘Wkb’-bord, dan een ‘circulair’ bord, daarnaast het bordje ‘te kort aan vakmensen’ en nog een bord ‘woningtekort’. Ook zien we borden met ‘industrieel bouwen’, ‘digitalisering’ en ‘aansprakelijkheid’. Het lijkt me niet dat je zoveel borden kan blijven laten draaien. Het geeft maar aan waar je als ondernemer tegenwoordig rekening mee moet houden.
De komende tijd heeft BouwTotaal aandacht aan gevels en ook aan circulariteit. Ook weer zo’n kreet: circulariteit. Wellicht denken veel lezers bij circulariteit aan recycling, maar dat is wel erg kort door de bocht. Het liefst demonteren we steeds vaker gebouwdelen onbeschadigd, zodat deze elders weer herbruikbaar zijn. Het oude gebouw als materialendonor of grondstoffendepot waaruit we materialen winnen. Hoe beter we leren ‘losmaakbaar’ te bouwen, hoe beter vrijkomende materialen en producten her te gebruiken zijn. Modulair bouwen speelt daarbij ook een rol, want het moet allemaal wel weer passen. Lukt dat allemaal niet, dan kunnen we altijd nog recyclen. Simpel gezegd: goed scheiden en vervolgens vermalen tot nieuwe grondstof.
De uitdaging bij hergebruik van materialen – denk aan complete vloeren of gevels – is groot. Wat is de kwaliteit van het vrijkomende materiaal en hoe maken we die kwaliteit aantoonbaar? Is die kwaliteit tijdens de levensduur van een gebouw vermindert door wellicht brand of overbelasting? Of voldoet een product niet meer aan de huidige regelgeving? Moeten we producten die we nu in gebouwen stoppen wellicht overdimensioneren, zodat de kans groter is dat ze in de toekomst herbruikbaar zijn? Maar staat overdimensionering juist niet op gespannen moet met het streven naar dematerialiseren in de bouw?
Het duizelt u inmiddels denk ik, vooral bij het idee dat dit maar één bordje betreft! Maar circulair bouwen heeft ook een directe relatie met milieuprestatie, vaak ook industrieel bouwen (losmaakbaar, prefab), kwaliteitsborging en bijvoorbeeld digitalisering. Bij dat laatste denk ik aan een database waarin materialen staan die gewonnen zijn of binnenkort vrij gaan komen. Want een ontwerper kan moeilijk een gebouw ontwerpen dat deels uit hergebruikte vloeren bestaat, die nog niet verkrijgbaar zijn. Ik wens een ieder dan ook veel wijsheid toe in de toekomst. Aan uitdagingen geen gebrek de komende decennia!
Ing. Frank de Groot
Hoofdredacteur BouwTotaal
