Help! Brand!

Na restauratiewerkzaamheden brak een hevige brand uit op het dak, die zich vanuit het middenschip snel verspreidde. Het dak en de centrale torenspits (vieringtoren) stortten in. De rest van het gebouw, alsook een aantal belangrijke kunstschatten, kon nog worden gered. De Notre-Dame vertrouwde op het brandalarm en de inzet van brandweer, maar het volume bleek te groot om een uitslaande brand adequaat te kunnen bestrijden. Er is dus een andere scope nodig op het voorkomen of bestrijden van brand bij grote monumentale gebouwen.
“Er is weinig aandacht voor de brandrisico’s ten aanzien van het behoud van monumenten’, aldus Ruud van Herpen FIFireE, technisch directeur Nieman Raadgevende Ingenieurs B.V. en Fellow Fire Engineering aan de TU Eindhoven bij de faculteit Bouwkunde op BrandVeilig.com. “Voorzieningen om het effect van een brand te beperken zijn in een monument niet altijd goed mogelijk en ook niet altijd efficiënt. Het is wellicht efficiënter om de kans op een potentieel bedreigende brand te verkleinen. Organisatorische voorzieningen kunnen daarin heel efficiënt zijn, mits er ook controle, toezicht en handhaving op die voorzieningen is.”

Zelf dacht ik nog aan bijvoorbeeld ingebouwde watersproeiers aan de voet van het dak en wellicht in de nok, die vanaf maaiveld zijn te activeren. Want ook bij de brand van het Faculteitsgebouw Bouwkunde van de TU Delft (2008) en de Grenfell Tower in Londen (2017) hebben we gezien dat brand bij hoogbouw lastig te bestrijden is vanaf de grond. Maar voorkomen is natuurlijk beter dan genezen.

Nieuwe inzichten biedt Fire Saftey Engineering. Hierbij wordt er naar risico’s gekeken, in plaats van louter de bouwregelgeving. Er wordt daarbij gekeken naar de kans op falen van de gevel of andere bouwdelen. Ook mogen brandontwikkeling in en constructiegedrag van de constructie de evacuatie van de gebruikers en de blushandelingen niet hinderen. Maar voor grote monumentale gebouwen zal vooral maatwerk nodig zijn. Want een brand kan overal uitbreken; echt overal.