Hout, beton of staal?
Het lijkt soms wel een strijd om de goodwill van de klant: kies voor staal! Nee, beton! Nee, hout moet je nemen! De werkelijkheid ligt in het midden. Kies een materiaal daar waar het toegevoegde waarde heeft. Een mooi voorbeeld vind ik de recent opgeleverde 73 meter hoge woontoren HAUT in Amsterdam. Er wordt gesproken over de hoogste houten woontoren ter wereld, maar in werkelijkheid is de hoofddraagconstructie hybride: deze bestaat uit een kern van beton, hybride vloeren (hout en beton) en houten wanden. Voor de stabiliteit is ook de eerste verdiepingsvloer in beton uitgevoerd. Verder zijn gevelvullende houtskeletbouwelementen met veel glas toegepast. De verspringende balkons zijn weer opgebouwd uit een staalconstructie met cellenbeton balkonvloer. Kortom: een mooi voorbeeld van toepassing van materialen op plaatsen waar ze toegevoegde waarde hebben.
Betekent dit dat we niet mono meer mogen bouwen? Gelukkig niet. In deze uitgave laten we meerdere voorbeelden van bouwen in hout zien. Door gebruik van CLT en LVL zijn sterke houten constructies mogelijk, die zich ook prima lenen voor prefabricage. Dat verhoogt de bouwsnelheid en biedt een antwoord op het tekort aan vakmensen in de bouw. Zo bezocht ik de nieuwe assemblagehal van geWOONhout in Wehl. Hier worden kant-en-klare houten woningmodules geassembleerd. Hiermee zijn seriematig circulaire houten woningen en (zorg-)appartementen op de bouwplaats samen te stellen. Daarbij verrijst er in één dag een complete woning.
Maar ook met betonnen prefab elementen zien we dergelijke ontwikkelingen in Nederland. Er komen steeds meer woningfabrieken die complete woningen prefabriceren: in hout, beton of hydride. Industrialisatie wordt een belangrijk onderdeel van de bouwsector. We moeten wel, gezien de enorme woningbouwopgave, energietransitie, stijgende bouwkosten en oplopend tekort aan vakmensen. Ik wens een ieder dan ook veel wijsheid toe in deze lastige tijden!
Ing. Frank de Groot
Hoofdredacteur BouwTotaal
