Omvallende kranen
Bouwkranen kunnen omvallen en dat doen ze de laatste tijd opvallend vaak. In september viel in mijn woonplaats Doetinchem weer een mobiele kraan om. De kraan is grotendeels op het dak gevallen van een huis in aanbouw, waar het materieel werd ingezet voor werkzaamheden. De kraan raakte ook nog een tweede huis. Ook hier raakte het dak beschadigd. Tevens is een bouwkeet geraakt, waar weinig van overbleef. Er zat gelukkig niemand in tijdens het bouwongeval. Ook zat er niemand in de kraan zelf, toen deze omviel. Deze werd namelijk aangestuurd met een afstandsbediening. Voor zover bekend is er dan ook niemand gewond geraakt. De kraan is omgevallen terwijl er een hefsteiger in hing. Kennelijk was dit een te zware last, waardoor de kraan is omgevallen.
Nou kan door een ongelukkige samenloop van omstandigheden een kraan omvallen, maar dit jaar gebeurt dat wel erg vaak. In het Friese Boazum ging in augustus een landbouwkraan om. De bestuurder van de kraan is ongelukkigerwijs in het water terecht gekomen en overleden. Tijdens werkzaamheden aan een gebouw op het industrieterrein in IJsselmuiden is door onbekende oorzaak in juni een telescoopkraan omgevallen. Deze kwam terecht op een bedrijfspand. Voor zover bekend zijn hier geen gewonden gevallen. In februari viel aan de achterkant van de IKEA in Groningen een mobiele kraan om. In dezelfde maand kiepte in de omgeving van Gouda een mobiele kraan de Ringvaart in. In beide gevallen raakte er gelukkig niemand gewond, maar de schade was groot.
Telkens lees ik dan: oorzaak onbekend. Ook in de vorige jaren gingen er regelmatig mobiele en torenkranen om. Nou kennen we inmiddels een Safety Culture Ladder (de ‘Veiligheidsladder’): een instrument om veiligheidsbewustzijn, houding en gedrag in bedrijven te meten. De SCL is inmiddels omarmt door de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB). Sinds 1 januari 2022 nemen opdrachtgevers die de GCVB hebben ondertekend, veiligheidsbewustzijn als verplichting op in aanbestedingen en contracten. Deze gezamenlijke afspraak heet: Veiligheid in Aanbesteding (ViA). Zo kunnen duizenden bedrijven in de bouwsector veiliger gaan werken door zich te richten op veiligheidscultuur en gedrag. En dan kennen we ook nog de door het Bouwbesluit aangewezen Richtlijn Bouw- en sloopveiligheid. Allemaal mooie initiatieven, maar kan dan iemand ervoor zorgen dat die kranen niet meer omvallen?
Ing. Frank de Groot
Hoofdredacteur BouwTotaal
