Politiek op de steiger
Op het moment dat ik dit stuk schrijf is Prinsjesdag 2024 nog niet geweest. Dit is de dag waarop het kabinet de plannen voor het komende jaar bekend maakt en de begroting wordt gepresenteerd. Elk jaar weer op de derde dinsdag van september. Veel pracht en praal en veel woorden. Op de derde woensdag in mei wordt er verantwoording afgelegd over het beleid en de financiën van afgelopen jaar. Tussendoor zijn er een aantal updates, Voorjaarsnota en Najaarsnota. Vaak grote plannen en veel woorden. Doordat er de laatste jaren veel kabinetten zijn geweest die niet al te lang gezeten hebben is er nogal eens sprake van een ad-hoc en wisselend beleid. De daadkracht is dan ver te zoeken.
Ik stel voor dat de mensen die de verantwoordelijkheid dragen voor ons land eens zouden kijken hoe wij dat in de bouw doen. In de bouw werken we veelal op projectbasis. De opdrachtgever zoekt een architect die de gedachten en wensen kan omzetten naar een concreet en haalbaar plan. Dat plan moet voldoen aan een aantal kaders, zoals: het moet passen binnen budget, omgeving en het moet constructief haalbaar zijn. Is er een partij gevonden die het wil en kan realiseren wordt er een planning gemaakt en als de vergunningen er zijn kan gestart worden. Er wordt gewerkt naar een oplevering. Hierna nog een garantie termijn en het project is klaar.
In de politiek
Om iets te bouwen is er een concreet plan, hoe is dat in de politiek? Dat is er vaak niet omdat politici zich niet willen of kunnen binden aan een langere termijn dan de volgende peiling. De opdrachtgever weet het belang van het te bouwen project, maar weten politici ook het belang voor de maatschappij? Als belangen tegengesteld zijn dan is keuzes maken van groot belang. Een project komt niet van de grond als er geen keuzes worden gemaakt over bijvoorbeeld de manier van funderen of de kleur van de steen.
Als je eenmaal aan een project begonnen bent kun je over het algemeen geen grote veranderingen meer doorvoeren. Gelukkig zie je in Nederland weinig gebouwen waar de bouw van begonnen is en niet afgemaakt. Hoe is dat als men van het ene naar het andere kabinet overgaat? Duizenden uren van ambtenaren worden door het putje gespoeld.
Wie is de opdrachtgever in de politiek? Dat zijn de politieke partijen, een opdrachtgever die niet weet wat er gebouwd moet worden zal nooit het project kunnen volbrengen. Ook politieke partijen dienen zich er van bewust te zijn dat eigen ideeën de uitvoering behoorlijk kunnen belemmeren. Eigenlijk zou algemeen belang moeten voorgaan boven partijbelang. We zijn nu wel toe aan een situatie waarin er met z’n allen een soort basisplan/visie wordt opgesteld dat langer houdbaar dan nu het geval is. Waar duidelijke keuzes worden gemaakt en het wezenlijke belang van iedereen is geborgd.
