Uitdagingen in kaart: overlast door regenwater in steden
Zware regenval, overstromingen en schade: wateroverlast in steden komt tegenwoordig zo vaak voor dat het voor de meeste mensen inmiddels ‘normaal’ is geworden. Maar in extreme gevallen kan wateroverlast zelfs uitgroeien tot een complete stedelijke crisis: stroomuitval, onbegaanbare straten, ontregeling van het bedrijfsleven en vuil water, maar ook hoge kostenposten door schade. Verschillende uitdagingen spelen een grote rol in dit probleem. Welke? En hoe lossen we deze op?
1. Klimaatverandering
Door klimaatverandering worden regenbuien en overstromingen steeds frequenter en nemen deze bovendien in hevigheid toe. De European Environment Agency (EEA) verwacht dat de opwarming van de aarde in Europa zal leiden tot hevigere regenval en langere periodes van droogte. En dat terwijl regenval is in Noord- en Noordoost-Europa al sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw zwaarder geworden is. Dat zie je in de praktijk goed terug: zo regende het in de nacht van 29 op 30 april dit jaar in sommige delen van het land zó hard dat er net zoveel water naar beneden kwam als normaal gesproken in één maand tijd.
2. Verstedelijking
Mensen trekken massaal naar steden: in Nederland is de stedelijkheidsgraad maar liefst 90 procent. Deze stedelijke gebieden nemen niet alleen in omvang toe, maar worden ook steeds dichter bebouwd. Bebouwde gebieden hebben weinig doorlaatbare oppervlakten, waardoor ze vatbaarder zijn voor overstroming. Dat maakt steden gevoeliger voor schade. Steden moeten steeds vaker overgaan tot stedenbouwkundige strategieën om de negatieve invloed op het milieu en de verdichting te beperken.
3. Ontoereikende beoordeling en meting van overstromingsrisico’s
Het risico van natuurlijke gevaren, zoals overlast door water, wordt op een bepaalde manier beoordeeld, gemeten en in kaart gebracht. Alleen gebeurt dat niet altijd op dezelfde manier. En bij het meten van risico’s kunnen daarnaast veel dingen fout gaan of onopgemerkt blijven. Bovendien komt het vaak voor dat de lijst met scenario’s niet compleet is en worden er helaas nog regelmatig menselijke fouten gemaakt. En dat heeft ernstige gevolgen, want wanneer niet alle risicobronnen of schadescenario’s geïdentificeerd worden, kan er een vertekende besluitvorming plaatsvinden.
4. Onvoldoende voorbereiding
Alleen mensen die vlak bij water wonen lopen gevaar door overstromingsrisico, toch? Mis! Dat is een van de grootste misverstanden, want overlast door regenwater kan elk stedelijk gebied treffen – zelfs al ligt het ver van de kust, rivieren of meren vandaan. Hoewel veel steden hun bewoners informeren over hoe zij zich kunnen voorbereiden op overstromingen, kunnen zij zich beter bezighouden met de kern van het probleem: zorgen dat hun afvoer- en rioleringsinfrastructuur klimaatbestendig is en duurzame alternatieven creëren voor het opvangen, filteren en opslaan van regenwater.
Oplossingen
Wat zijn deze duurzame alternatieven dan? Denk bijvoorbeeld aan groendaken, doorlatende bestrating, buffer- en infiltratieoplossingen. Maar om de uitdagingen voor een klimaatbestendige stad te tackelen, is meer nodig. Verouderde systemen en infrastructuren moeten onder de loep genomen worden, er moet worden gekeken naar het ontwerp, de technologie en innovatie van regenwaterbeheer. Regenwaterbeheer moet een centrale plek krijgen binnen de stedelijke planning en steden moeten toe naar een geïntegreerde en allesomvattende gemeentelijke infrastructuur. Meer weten over de mogelijke oplossingen, of de oorzaken, uitdagingen en kansen voor regenwater? Lees het whitepaper van Wavin.
