Onderzoek naar Exoskelet bij stukadoren

De afgelopen weken lieten onderzoekers testpersonen een wand en een plafond stuken met een arm-ondersteunend exoskelet. Dat gebeurde bij de Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven (NOA) in Veenendaal. De stukadoors droegen behalve het exoskelet (‘Skelex’) ook een groot aantal sensoren. Tijdens het stuukwerk voerden de onderzoekers metingen uit naar de effecten van het exoskelet.

Twaalf willekeurige stukadoors hadden zich vrijwillig aangemeld na de oproep om mee te werken aan het onderzoek. Het feit dat er binnen een uur na de oproep al stukadoors op de reservelijst terecht kwamen, gaf aan dat de bereidheid om mee te werken groot was. Op 13 december 2019 was de laatste testdag, van in totaal zes testdagen.

Betrokkenheid van Knauf

Algemeen bekend is dat werknemers van zware beroepen te maken krijgen met fysieke problemen. Uitval door ziekte of zelfs arbeidsongeschiktheid komt helaas regelmatig voor. Het gebruik van een exoskelet zou positief kunnen bijdragen aan de duurzame inzetbaarheid van verwerkers in de bouw, de voornaamste doelgroep van Knauf. CEO Rob van Groningen: “Als marktleider in gipsproducten zien we het als onze plicht om na te denken over oplossingen die het zware vak van in dit geval de stukadoor, kunnen verlichten. Dit doen we al jaren met bijvoorbeeld de inzet van PFT gipsspuitmachines. Ook in de toekomst blijven we als Knauf actief naar mogelijke ontwikkelingen kijken, die onze verwerkers kunnen ondersteunen bij het duurzaam uitoefenen van hun vak. Nadat de resultaten verzameld en uitgebreid geanalyseerd zijn, verwachten we in februari 2020 de eerste resultaten te kunnen communiceren.”

Minder vermoeidheid

Niet eerder is wetenschappelijk onderzocht wat een exoskelet nu echt doet voor de stukadoors. De resultaten van de test geven richting aan de inzet en/of doorontwikkeling van exoskeletten voor stukadoors. Draagbare en betaalbare exoskeletten die bijdragen aan de duurzame inzetbaarheid vormen het streven.

Volgens onderzoeksleider prof. dr. Michiel de Looze van TNO geldt in zijn algemeenheid dat het de uitdaging is om exoskeletten te ontwikkelen die tegelijkertijd effectief zijn, niet in de weg zitten en op brede schaal geaccepteerd worden. “Als je werkt op schouderhoogte of hoger, dan komt zo’n 50 procent van de benodigde kracht uit het exoskelet, blijkt uit eerder labonderzoek. Testpersonen hoeven dus veel minder spieractiviteit te verrichten om hetzelfde werk te doen. Dat leidt tot beduidend minder vermoeidheid.”

Testen

In de praktijkruimte van NOA in Veenendaal zijn de testen met het exoskelet uitgevoerd. Het geteste systeem maakt gebruik van veren. Naarmate de stukadoor de arm hoger heft of verder uitstrekt wordt de veer sterker aangespannen en geeft Skelex dus meer ondersteuning. Aan twee stukadoors is gevraagd wat voor hen de reden was om deel te nemen aan het onderzoek. Ricardo Goes van JP Goes Verbouw & Onderhoudsbedrijf: “Ik ben al twaalf jaar stukadoor en kamp met klachten in schouder en pols. Toen ik de oproep op Facebook voorbij zag komen, zag ik het meteen zitten om deel te nemen. Ik was benieuwd of, en zo ja, waarmee het exoskelet me zou kunnen ontlasten.”
Rick Folkerts van Stukadoorsbedrijf De Terp: “Vanaf 2015 ben ik al rug patiënt. Daarom was ik nieuwsgierig in hoeverre het exoskelet iets voor mijn rug kon betekenen. Ook vond ik het gewoon erg leuk om aan dit onderzoek mee te werken.”

Naast deze stukadoors die al klachten hebben, zijn ook veel stukadoors bij de test betrokken die klachtenvrij zijn. Het doel van het onderzoek is dat het dragen van het exoskelet preventief werkt en eventuele toekomstige klachten voorkomt. Het passieve exoskelet dat de afgelopen weken is getest, is al te koop, voor € 3.500,-. “Dat is prijzig, maar een stukadoor in de Ziektewet is ook duur”, relativeert De Looze.