Gebruik hemel- en grijswater in nieuwe gebouwen
Het verplicht stellen van hemelwater- en grijswatersystemen in nieuwe gebouwen kan bijdragen aan het oplossen van toekomstige tekorten aan drinkwater. Eerst moeten echter een aantal vervolgstappen doorlopen worden voordat besloten kan worden tot een verplichting in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Aanvullend onderzoek is nodig naar onder andere gezondheidsrisico’s. Ook moet duidelijk worden hoe deze verplichting zich verhoudt tot andere maatregelen om drinkwater te besparen. Dat schrijven de ministers Hugo de Jonge (BZK)en Mark Harbers (IenW) op 13 oktober in een brief aan de Tweede Kamer.
Het ministerie van BZK heeft de toepassing van hemel- en grijswater laten onderzoeken. De uitkomsten zijn gebundeld in het rapport ‘Hemelwater- en grijswatergebruik in het gebouw. Mogelijke verplichting in Bbl’. Het vervangen van drinkwater door hemel- en grijswater bij laagwaardig watergebruik, zoals het doorspoelen van de wc, wordt in dat rapport gezien als één van de oplossingen voor het toekomstige drinkwaterprobleem. Ook zijn daarin de ambities uit de ‘Nationale aanpak Klimaatadaptatie gebouwde omgeving’ en de Kamerbrief ‘Water en Bodem sturend’ aangehaald. Het verminderen van de vraag naar drinkwater in de gebouwde omgeving is één van de ambities. Daarnaast wordt in de Kamerbrief de ambitie uitgesproken om in 2035 te streven naar een drinkwatergebruik van 100 liter per persoon per dag en het laagwaardig gebruik van drinkwater te beperken. Voor grootverbruikers gaat het om een vermindering van 20% van het drinkwaterverbruik. Er wordt gezamenlijk gewerkt aan een nationaal plan om drinkwaterbesparing te bevorderen.
Uitkomsten rapport
Het rapport stelt dat het mogelijk is om drinkwater te besparen door hemelwater- en grijswatersystemen in gebouwen te gebruiken. De belangrijkste uitkomsten zijn:
- een verplichting van hemel- en grijswatergebruik vraagt om extra installaties in nieuwbouwwoningen en dat brengt kosten met zich mee voor de toekomstige bewoners;
- er zijn onzekerheden rondom het gezond en veilig kunnen toepassen van systemen die drinkwater besparen;
- er kunnen negatieve gevolgen zijn voor de Milieuprestatie Gebouwen (MPG);
- er moet beter in kaart gebracht worden hoe een mogelijke verplichting zich verhoudt tot andere maatregelen om drinkwater te besparen.
Deze resultaten geven aanleiding om het gebruik van hemelwater- en grijswatersystemen nu nog niet verplicht te stellen in het Bbl.
Onderzoek en vervolgstappen
Om een afgewogen beslissing te kunnen nemen over een mogelijke verplichting, willen de Ministeries van BZK en IenW verder onderzoek doen. Zo moet duidelijk worden of en welke gezondheidsrisico’s er zijn en welke beheersmaatregelen genomen kunnen worden. Ook willen ze precies weten wat de totale milieu-impact is van deze nieuwe verplichting. Daarmee worden de milieukosten van installaties, pompen, de benodigde operationele energie, leidingen, filters en afvoer duidelijk.
Daarnaast zal een verdere uitwerking worden gemaakt van de kosten en baten van mogelijke systemen en eventuele compensatie voor eigenaren van nieuwbouwwoningen. Ook komt er onderzoek naar alternatieve oplossingen om vraag en aanbod van drinkwater in evenwicht te houden. Hierbij worden ook andere slimme manieren van watergebruik op gebouwniveau meegenomen. Bij elke alternatieve oplossing moeten de gezondheidsrisico’s, milieu-impact en kosten en voordelen goed in kaart worden gebracht.
