Sprout van Woonpioniers

Tekst: Ir. Marcel van Mierlo
Beeld: Chiela van Meerwijk en Jonah Samyn

Foto: Jonah Samyn.

Menno Versluis is projectleider Sprout: “Op ons kantoor staat een hoge kast vol met gezonde monsters: van bio-based isolatiematerialen tot duurzaam behandelde houtsoorten en experimentele gevelplaten. Onze dagelijkse missie is dan ook een nieuwe, gezonde bouwcultuur op gang te brengen. Materiaalgebruik is daar vanzelfsprekend een belangrijk onderdeel van.”

“Iedereen weet inmiddels dat deze materialen minder CO₂ uitstoten of zelfs opslaan. Hoognodig. Maar nog steeds zijn ze niet de standaard. Zonde. Dankzij een slim ontwerp en efficiënte bouwmethodiek is Sprout een volwaardige en bio-based woning, waarbij we op alle niveaus gezonde materialen gebruiken. Zo hopen we gezond bouwen voor een steeds bredere doelgroep bereikbaar te maken.”

Foto: Jonah Samyn.

Een bijzonder onderdeel is de geïntegreerde kas: “Van deze ruimte heb je het hele jaar door plezier. Op koude dagen, als de zon een beetje schijnt, kan voor je het weet je trui al uit. En wordt het warmer dan zet je alle deuren open en heb je in feite een fantastische veranda. Groene vingers? Kweek er dan je eigen groenten en gooi ze in de pan. Daarnaast biedt een kas ook energetische voordelen. In de winter ‘oogst’ je een hoop warmte waardoor je stookkosten naar beneden gaan.”

Foto: Chiela van Meerwijk.

Conceptmatige aanpak

De kern van het Sprout concept is een transportabele bio-based unit + kas. De units kan je langer of korter maken en ze kunnen worden geschakeld en gestapeld, waarbij de kassen een veelheid aan vormen kunnen hebben. “Op deze manier ontstaat er vanuit een heldere aanpak een enorme potentie aan verschillende typen woningen.”

“Toch hebben we, vooral voor de mensen die voor een kleine Sprout gaan, een aantal ‘startmodellen’ ontwikkeld die een mooi startpunt vormen. Aan de binnenkant kunnen de huisjes geheel gepersonaliseerd worden. Want zeker als je wat compacter woont, is het natuurlijk heel erg belangrijk dat de indeling voor jou ook echt klopt.”

Foto: Chiela van Meerwijk.

Je kan kiezen voor oplevering als ‘klusklare’ woning, of voor een full-service traject. Dus inclusief een afgewerkt interieur, keuken en badkamer. “Ook leveren we schuurtjes die perfect passen bij elk type Sprout. We verzorgen daarbij de begeleiding en de vergunningsaanvraag.”

Het Sprout concept gaat uit van een houten gevel: “Maar dit is een heerlijk onderwerp om samen met de bewoner op te variëren. We kunnen de gevels ‘begroeibaar’ uitvoeren of zelfs nestkasten verwerken in de gevels. Hierdoor bieden de huisjes naast ruimte aan plant (kas) en mens, ook ruimte aan vogels of vleermuizen.”

Foto: Chiela van Meerwijk.

Productie en detaillering

“We gaan uit van zo veel mogelijk prefab. De units worden gebouwd van wand- en dak elementen. De huisjes kunnen volledig in 2D worden voorbereid. Hierbij worden we geholpen door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Bouwen met hout betekent ook lichter bouwen, wat gunstig is voor transport en funderen. En leuk werk!”

Het ontwerpteam kiest bewust voor robuuste en maximaal repeteerbare basisdetails, waarbij afwerking gevarieerd kan worden. “Ons bouwproces is daarnaast zo bedacht dat zoveel mogelijk werkzaamheden parallel kunnen plaatsvinden, en bouwfasen zo min mogelijk van elkaar afhankelijk zijn. We zijn ook bezig de engineering volledig ‘parametrisch’ te laten verlopen. Dat wil zeggen, dat straks misschien zelfs de klant zelf het ontwerp kan aanpassen, waarbij het aangepaste tekenwerk automatisch wordt gegenereerd. Zo werken we efficiënt met veel ruimte voor een persoonlijke twist aan elk huisje.”

Foto: Chiela van Meerwijk.

BENG-proof installaties

Op basis van ontwerp, ligging en installaties wordt berekend of de woning aan de BENG-norm voldoet. “Elk model is hierop ruimschoots voorbereid dankzij een hoge isolatiewaarde en een BENG-proof installatiepakket. Zonnepanelen, een warmtepomp, ventilatiesysteem, boiler en leidingwerk vormen een standaard onderdeel van de Sprout aanpak. Mocht je ergens willen bij verwarmen dan adviseren we een infraroodpaneeltje op te hangen.”

Daarnaast zitten bij elke Sprout, bedrade rookmelders en reeds voorbereide (water)tappunten, afvoeren, lichtpunten en contactdozen: “Ook al ga je voor de klusklare aanpak, je  kunt dus direct aan de slag om jouw huis zelf af te (laten) bouwen met een keuken, sanitair en interieurafwerking naar keuze.”

Foto: Chiela van Meerwijk.

Natuurbuurtjes

Menno is enthousiast over de mogelijkheden om meerdere huisjes te combineren. “We hebben Sprout zo ontworpen dat je er fantastische ensembles van kan maken, waarin gedeelde functies zich optimaal laten integreren. Zoals een centrale, gemeenschappelijke tuin, gedeelde (fietsen)schuur of zelfs een slim energie-grid met elektrische deelauto’s. Dat is namelijk waar ons hart van gaat zingen, kleine natuurbuurtjes, waar ruimte is voor ongedwongen ontmoetingen en gezamenlijk wordt geïnvesteerd in duurzame voorzieningen. Dat kan langs de randen van dorp en stad of op vrijkomende erven, maar ook uit wat krappere, stedelijke (inbreidings)locaties willen we het beste halen. Zo breiden we op dit moment Sprout als flexibele woontypologie uit met tweekappers en rijwoningen.”

Chiela van Meerwijk.

Bron: Woonpioniers

Wat kunnen we leren van Woonpioniers

Woonpioniers hebben veel ervaring in het ontwerpen en bouwen van supercompacte woningen en een duidelijke visie op de toekomst van duurzaam en conceptueel bouwen. Bovendien zijn ze niet van het aarzelende type, maar spreekt aanpakken ze meer aan. Met het Sprout concept spelen ze in op het realiseren van individuele duurzame woningen, vanuit een uitgewerkt basisplan. Niet iedere keer vanaf ‘scratch’ ontwerpen, maar wel genoeg ruimte bieden aan de bewoners, zodat het ieders persoonlijke thuis wordt.

Werkplaats van de Woonpioniers. Foto: Woonpioniers.