Snel de hoogte in met appartementenvloer
Specifiek voor hoogbouw levert Heembeton sinds 2022 de innovatieve appartementenvloer. Bijzonder aan deze massieve voorgespannen prefab vloer is dat alle benodigde leidingen voor W- en E-installaties al van te voren worden ingestort. Een plug-and-play vloer dus voor hoogbouw. De vele voordelen waren voor Bot Bouw overtuigend genoeg om voor deze vloer te kiezen bij de bouw van een woontoren in Amsterdam met twintig verdiepingen.
Tekst: ing. Frank de Groot
Beeld: Heembeton, tenzij anders vermeld.
De voorgespannen appartementenvloer van Heembeton wordt in de fabriek reeds voorzien van de leidingen voor ventilatie, elektra en riolering.
Het is de eerste grootschalige ervaring met prefab bouw voor Bot Bouw: de bouw van de Opportuna woontoren bij het August Allebéplein in Amsterdam met 174 sociale huurappartementen voor jonge woonstarters. Het 111 jaar oude familiebedrijf uit Heerhugowaard is gespecialiseerd in grondgebonden woningbouw en hoogbouw met woningen/appartementen in met name Noord-Holland. “We werken vaak met in het werk gestorte wanden en breedplaatvloeren. Dit is het eerste grootschalige project in prefab”, zegt projectorganisator Raymond Knippenberg van Bot Bouw.
Waarom de keuze voor prefab? “Het betreft een project met huurwoningen voor woonstichting Lieven de Key. Dus is een hoge bouwsnelheid gewenst. Lieven de Key wil zo snel mogelijk jongeren de kans bieden om hun eerste stappen te zetten op de Amsterdamse woningmarkt. Door te kiezen voor prefabricage kunnen we snel bouwen. Daar leent dit project zich goed voor, door het hoge repeterende karakter van alle huurwoningen”, aldus Raymond.
Prefab draagconstructie
Impressies van Opportuna woontoren bij het August Allebéplein in Amsterdam. Beeld: Office Winhov.
De woontoren heeft op de begane grond een WKO-installatie (warmte/koude opslag) en op de eerste verdieping de fietsenstalling. Daarboven bevinden zich de appartementen. “De fietsenstalling op de eerste verdieping lijkt vreemd, maar daarmee heb je gelijk een geluidsbuffer tussen de WKO-installatie en de onderste appartementen”, legt Raymond uit.
De gevels zijn dragend en worden uitgevoerd met prefab betonnen gevelelementen van Westo, inclusief isolatie en beglaasde kozijnen en deuren. De gevelbekleding bestaat hierbij uit gefigureerd beton. De vloeren van Heembeton rusten op nokken die aan de binnenzijde uit de gevelelementen steken. De projectorganisator voegt toe: “De balkons zijn ook prefab en worden met een Schöck® Isokorf met IQlick verbinding achteraf aan de gevelelementen opgehangen. Doordat we beneden al de balkons voorzien van het hekwerk, heb je direct een valbeveiliging achter de balkondeuren in de gevelelementen.”
De keuze voor prefab heeft volgens Raymond nog veel meer voordelen dan alleen een korte bouwtijd: “Het is een droge bouwmethode, dus je hebt veel minder bouwvocht in de afbouwfase. Daarnaast zitten de gevels direct wind- en waterdicht. Ook hoef je de vloeren niet te onderstempelen, dus de afbouw kan daardoor al twee verdiepingen lager achter de ruwbouw aanlopen. Verder kun je steigerloos bouwen en heb je minder vakmensen nodig. Bedenk alleen al dat de leidingen voor W- en E-installaties al in de vloer zijn ingestort. Dat scheelt veel werk op de bouwplaats. In deze tijden met een tekort aan vakmensen is dat een groot voordeel!”
Appartementenvloer
Appartementenvloer.
Een bijzondere rol in dit project heeft de voorgespannen appartementenvloer van Heembeton, leverancier van prefab betonnen wand- en vloerelementen. Erik de Vries, innovatie- en productmanager bij Heembeton, geeft een toelichting: “Deze vloer wordt in de fabriek reeds voorzien van de leidingen voor ventilatie, elektra en riolering. Voor de elektraleidingen gebruiken we bij dit project bijvoorbeeld het Pipelife Prefab elektrosysteem. Dit is een op maat gemaakte elektroboom voor elektrische installaties. Bovendien zijn alle buizen voorbedraad. Het is na montage alleen nog een kwestie van aansluiten op de leidingen in de wanden. De leidingen voor ventilatie en riolering worden prefab aangeleverd door de W-installateur. Wij brengen ze in de mal aan: op maat en met het juiste afschot.”
De keuzevrijheid voor de locatie van alle leidingen is volgens Erik behoorlijk groot: “Natuurlijk, je moet rekening houden met de positie van de voorspanstrengen, maar er is veel mogelijk. De uitdaging tegenwoordig is dat nieuwbouwwoningen bijna altijd vloerverwarming hebben. Dit combineren met elektra is lastig, prefab instorten in de vloer is dan ideaal. Bij een voorgespannen kanaalplaatvloer heb je vaak het probleem dat door de aanwezige toog, de vloerhoogte in het midden te groot wordt. Voordeel van de Heembeton appartementenvloer is echter dat deze 3,00 meter breed is en door de combinatie van voorspanning en wapeningsstaal is de toog minimaal en is de dikte van de dekvloer overal hetzelfde.”
De appartementenvloer in het project heeft een lengte van 7,50 meter. Op de vloer komt nog een zwevende dekvloer met vloerverwarming. De constructieve hoogte van de vloer is 280 mm. De zwevende dekvloer is 90 mm.
Werkvoorbereiding
Zicht op prefab riolering en Pipelife Prefab elektrosysteem.
“Het werken met een prefab appartementenvloer met installaties vraagt wel meer voorbereiding”, zegt Raymond. “Normaal starten we drie maanden na de werkvoorbereiding al met de bouw, maar dat is bij dit project zes tot zeven maanden. Die extra maanden verdien je in de ruwbouwfase ruimschoots terug. Hier realiseren we iedere vijf werkdagen een verdieping.”
Erik legt uit dat de W-installateur Spindler en de E-installateur BLOM Elektrotechniek eerst naar een nog openliggende mock-up bij Heembeton zijn gaan kijken. Waar komen de leidingen en hoe kunnen we dat zo efficiënt mogelijk doen? “Het vraagt ook voor de installateur een andere manier van werken, maar de installateurs waren na het bezoek razend enthousiast.”
Het hele project is in BIM uitgewerkt. De engineering van het vloerenplan viel in zijn geheel onder de verantwoordelijkheid van Adviesbureau Brekelmans. Erik: “Voor dit project is Tekla Structures de belangrijke pijler geweest om de verschillende vloerenplannen in te modelleren. Vooral de eigenschappen die Tekla biedt in het samenwerken en communiceren hebben dit project efficiënt gemaakt. De gemodelleerde vloeren zijn tot stand gekomen door gebruik te maken van de IFC-modellen van de installaties. De verwevenheid van deze onderleggers zorgt ervoor dat alle onderdelen duidelijk zichtbaar worden en er tijdig eventuele conflicten kunnen worden gesignaleerd. De manier waarop in het project is omgegaan met de IFC-modellen heeft ervoor gezorgd dat er geen dubbel werk is gedaan en zodoende dat fouten zijn voorkomen en tijd is bespaard. Goed genoeg voor de Construsoft BIM Award 2023 in de categorie Commerciële projecten!”
Samen bouwen wij de toekomst.
