Aardlekschakelaars en tijdelijke bouwstroom: wat moet je weten?

Tijdelijke bouwstroom is essentieel voor bouwplaatsen waar nog geen permanente stroomvoorziening beschikbaar is. Maar bij het gebruik van tijdelijke elektriciteitsvoorzieningen spelen veiligheid en regelgeving een cruciale rol. Aardlekschakelaars zijn dan ook een belangrijk onderdeel van de elektrische installatie op een bouwplaats. Ze zorgen ervoor dat elektrische lekkages snel worden gedetecteerd en schakelen de stroom automatisch uit om ongelukken te voorkomen. In dit artikel bespreken we de veiligheidsvoorschriften en beste praktijken bij het gebruik van aardlekschakelaars op tijdelijke bouwplaatsen.

aardlekschakelaars

Waarom zijn aardlekschakelaars op bouwplaatsen belangrijk?

Op bouwplaatsen wordt gewerkt met elektrische gereedschappen, tijdelijke verlichting en andere apparatuur die blootgesteld kan worden aan vocht, stof en ruwe omstandigheden. Dit vergroot het risico op elektrische lekstromen, kortsluiting en elektrocutie. Een aardlekschakelaar (RCD – Residual Current Device) detecteert ongewenste lekstromen en schakelt de elektriciteit onmiddellijk uit bij een te hoge afwijking. Dit helpt ernstige ongelukken en brandgevaar te voorkomen.

Wettelijke voorschriften en normen

In Nederland zijn er strikte regels omtrent de toepassing van aardlekschakelaars op bouwplaatsen. Belangrijke normen en voorschriften die gevolgd moeten worden, zijn onder andere:

  • NEN 1010 – Deze norm beschrijft de eisen voor veilige elektrische installaties, inclusief tijdelijke bouwstroominstallaties.
  • NEN 3140 – Richtlijnen voor veilig werken aan en met elektrische installaties.
  • Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) – Werkgevers zijn verplicht om veilige werkomstandigheden te garanderen, inclusief veilige stroomvoorziening.

Volgens de regelgeving moet tijdelijke bouwstroom altijd voorzien zijn van een aardlekschakelaar met een maximale nominale foutstroom van 30 mA. Dit beschermt medewerkers tegen elektrische schokken en voorkomt ernstige ongelukken.

5 tips voor het gebruik van aardlekschakelaars op bouwplaatsen

  1. Kies de juiste aardlekschakelaar

Niet alle aardlekschakelaars zijn geschikt voor gebruik op bouwplaatsen. Zorg ervoor dat je kiest voor:

  • Aardlekschakelaars met een hoge mechanische en elektrische belasting (bijvoorbeeld IP44 of hoger voor bescherming tegen stof en water).
  • Type A of Type B aardlekschakelaars, afhankelijk van de apparatuur die wordt gebruikt.
  1. Regelmatige inspectie en testen

Aardlekschakelaars moeten periodiek worden getest en onderhouden:

  • Voer een maandelijkse test uit met de testknop om te controleren of de schakelaar nog goed functioneert.
  • Laat een gecertificeerde elektricien periodieke inspecties uitvoeren volgens de NEN 3140-richtlijnen.
  • Vervang beschadigde of versleten componenten onmiddellijk.
  1. Correcte installatie en aarding

Een goed geïnstalleerde aardlekschakelaar functioneert alleen optimaal als de installatie correct geaard is. Zorg ervoor dat:

  • Alle tijdelijke verdeelkasten en kabels goed zijn aangesloten en voldoen aan de NEN 1010-normen.
  • Aardingspennen op de juiste diepte in de grond zijn geplaatst om een goede geleiding te garanderen.
  1. Gebruik veilige verlengkabels en stekkerdozen

Op bouwplaatsen worden vaak lange verlengkabels en stekkerdozen gebruikt. Om risico’s te minimaliseren:

  • Gebruik alleen gekeurde en geïsoleerde verlengkabels met een voldoende hoge belastbaarheid.
  • Vermijd het aansluiten van te veel apparaten op één groep om overbelasting te voorkomen.
  • Controleer kabels regelmatig op beschadigingen.
  1. Bewustwording en training

Zelfs met de juiste apparatuur is menselijke fout een belangrijke risicofactor. Zorg ervoor dat alle medewerkers:

  • Weten hoe een aardlekschakelaar werkt en waarom deze belangrijk is.
  • Weten hoe ze de testfunctie kunnen gebruiken en waar ze defecten moeten melden.
  • Getraind zijn in veilig gebruik van elektrische apparatuur op de bouwplaats.