Cementloze betonklinkers: toekomstbestendig én vertrouwd straatbeeld
De overgang naar een duurzame, circulaire economie vraagt om concrete keuzes. In de bestratingswereld komt die vraag steeds vaker neer op een fundamentele overweging: blijven we werken met traditionele materialen of kiezen we voor innovatieve, milieuvriendelijke alternatieven? Cementloze betonklinkers bieden daarin een bijzonder veelbelovende oplossing. Ze combineren de vertrouwde uitstraling van klassieke straatklinkers met een indrukwekkende reductie in CO₂-uitstoot. Steeds meer gemeenten en aannemers zetten dan ook de stap naar deze duurzame variant, die inmiddels volledig gecertificeerd en breed toepasbaar is.
Bij cementloze klinkers denken sommigen nog aan experimenten of afwijkende looks. Ten onrechte. Neem bijvoorbeeld de Nostalgica-lijn van v.d. Bosch Beton. Deze klinkers lijken als twee druppels water op gebakken straatstenen: warme kleuren, klassieke vormen en een natuurlijke uitstraling. Dat maakt ze bijzonder geschikt voor binnenstedelijke toepassingen of erfgoedlocaties waar het straatbeeld vertrouwd moet blijven. Tegelijkertijd zijn ze geproduceerd zonder cement, wat direct leidt tot een aanzienlijk lagere milieu-impact.
Cementloos: hoe werkt het?
De cementloze klinkers worden gemaakt met alternatieve bindmiddelen zoals geopolymeren of alkali-geactiveerde materialen (AAM’s). Deze grondstoffen vervangen het traditionele Portlandcement, dat normaal gesproken verantwoordelijk is voor een groot deel van de CO₂-uitstoot in beton. In plaats van een energie-intensief proces van kalksteenverhitting, gebruiken cementloze producten reststromen zoals hoogovenslak, vliegas of lavameel. Die kunnen chemisch reageren tot een stevig bindmiddel dat de klinker zijn sterkte geeft – zonder dat er cement aan te pas komt.
Meetbaar duurzaam met BRL K11002
Waar duurzame claims in het verleden nog wel eens vrijblijvend waren, gelden vandaag strenge eisen. Cementloze betonklinkers voldoen inmiddels aan de beoordelingsrichtlijn **BRL K11002**, die de milieuprestaties objectief vastlegt. Daarmee is ook de MKI-waarde (MilieuKostenIndicator) aantoonbaar gunstig. Voor opdrachtgevers betekent dat: de toepassing van deze klinkers telt daadwerkelijk mee in aanbestedingen, waar duurzaamheidsscores steeds belangrijker worden.
Projecten met cementloze klinkers tonen indrukwekkende resultaten. In gemeentes als Súdwest-Fryslân en Rotterdam zijn met toepassing van Reduton®-klinkers van v.d. Bosch al tientallen miljoenen kilo’s CO₂ bespaard. De klinkers realiseren tot 75 % minder CO₂-uitstoot en 60 % lagere MKI-waarden dan reguliere betonstraatstenen. Dat maakt ze een krachtig instrument voor gemeenten die hun klimaatdoelen serieus nemen.
Eén leverancier, efficiënt proces
Naast de milieuwinst is er ook praktisch voordeel. Bij v.d. Bosch kan het volledige pakket aan bestratingselementen cementloos geleverd worden: van straatstenen tot banden en waterpasserende varianten. Dat betekent dat ontwerpers niet hoeven in te leveren op uniformiteit of technische eisen. Bovendien komt alles van één partij, wat zorgt voor eenvoud in logistiek, een aanspreekpunt, snelle levertijden (vanuit een fabriek in de regio) en een soepel bouwproces.
De klinkers zijn volledig vormvast en geschikt voor robotgestapelde levering. Ook machinale verwerking op het werk is hierdoor mogelijk, wat de uitvoering versnelt en kosten beperkt. Voor grotere projecten of herinrichtingen is dat een belangrijk voordeel.
Duurzaam én mooi: kleurvast en robuust
Esthetiek blijft een belangrijke factor in de openbare ruimte. Cementloze klinkers worden daarom voorzien van een ca. 1 cm dikke gekleurde deklaag. Die zorgt voor kleurvastheid en slijtbestendigheid, ook bij intensief gebruik. De klinkers voldoen aan hoge eisen voor druksterkte, vormbehoud en duurzaamheid. Visueel én technisch doen ze niet onder voor de traditionele alternatieven – integendeel, ze zetten een nieuwe standaard.
Toepassingen en toekomst
Cementloze bestratingsproducten zijn in opmars in heel Nederland. In veel aanbestedingen worden eisen gesteld aan de MKI-score, circulariteit of CO₂-reductie. Dat maakt cementloze klinkers een vanzelfsprekende keuze voor opdrachtgevers die vooruit willen. Steeds vaker worden ze toegepast in nieuwe woonwijken, binnenstadsgebieden, bedrijventerreinen en zelfs bij infrastructurele projecten.
Daarmee past deze innovatie perfect binnen het Betonakkoord en bredere duurzaamheidsagenda’s van overheden. De benodigde kennis en certificering zijn beschikbaar, en fabrikanten zijn klaar om op te schalen. De obstakels zijn verdwenen – wat overblijft is de keuze om te doen wat duurzaam, logisch én uitvoerbaar is.
Betonhuis Bestrating
Dit artikel is afkomstig van Betonhuis Bestrating. Dit is een vereniging die zich inzet voor de toepassing en ontwikkeling van duurzame betonoplossingen in de openbare ruimte. De vereniging bestaat uit gespecialiseerde producenten van betonnen bestratingsmaterialen. Betonhuis Bestrating informeert opdrachtgevers en andere stakeholders over innovaties en milieuvriendelijke toepassingen binnen de sector. Een belangrijk instrument daarbij is de BRL K11002, de beoordelingsrichtlijn voor betonnen straatstenen, -tegels en -elementen. Deze BRL garandeert de kwaliteit, veiligheid en duurzaamheid van betonproducten die onder KOMO-certificaat worden geleverd. De leden van Betonhuis Bestrating produceren volgens deze richtlijn, zodat opdrachtgevers kunnen vertrouwen op een constante productkwaliteit en een aantoonbare milieuprestatie.
