Industrieel geproduceerde woningen in één dag vergund

De Groot Vroomshoop ontving eerder al typegoedkeuring op basis van BRL 0903-1 voor haar houtmodulebouw. Dat geldt ook voor Barli, Daiwa Modular House Europe, Hodes Huisvesting, Startblock, Ursem Modulaire Bouwsystemen en sinds kort ook Plegt-Vos.

De afspraken tijdens de WoonTop werden geïnitieerd in samenhang met het landelijke programma ‘Innovatie en Opschaling Woningbouw’. In dit programma werden onder andere zeven woningbouwversnellers aangekondigd. Woningbouwversnellers nummer 1 en 2 zijn het versterken van de industriële bouwstromen en het opzetten van industriële Fast Lane processen waarmee bouwvergunningen razendsnel zijn af te handelen. Doel is op termijn 50% van de nieuwe woningen in Nederland fabrieksmatig te produceren én te komen tot een volledig ingeburgerd Fast Lane systeem.

Typegoedkeuring

De auto die uit de fabriek komt, krijgt typegoedkeuring van de RDW. Daarna mag hij op elke weg in Nederland rijden. Dat principe wordt sinds kort ook toegepast bij woningen uit de fabriek. Industriële bouwers en toeleveranciers laten hun bouwsystemen goedkeuren via een Erkende Kwaliteit Verklaring (EKV). Dit is het wettelijk bewijs dat de gestandaardiseerde werkwijze van de producent in ontwerp, fabricage en op de bouwplaats leidt tot woningen die overal in Nederland voldoen aan bouwtechnische regelgeving. Hierdoor hoeft een woningconcept niet in elk project opnieuw beoordeeld te worden door een kwaliteitsborger (grondgebonden woningen) of door de gemeente (gestapelde woningen).

Leidend voor het verkrijgen van de ‘typegoedkeuring’ zijn de beoordelingsrichtlijnen (BRL) 0903 van certificeringsinstantie SKH en 7703, ontwikkeld door KIWA in samenwerking met bouwtechnisch inspectiebureau BouwQ. BRL 7703 is gericht op 2D-concepten, waarbij geprefabriceerde componenten op de bouwplaats worden geassembleerd tot een volledige woning. Er is certificatie mogelijk op basis van het ontwerpproces (deel 1) en het bouwplaatsproces (deel 2) en de certificering is materiaalonafhankelijk. Dit betekent dat aanbieders van prefab woningconcepten – ongeacht of ze gebruikmaken van beton, hout, staal, composiet of andere materialen – van deze kwaliteitsverklaring gebruik kunnen maken. BRL7703 gaat niet over de prefabricage, maar maakt daarvoor gebruik van andere BRL’s. Voor modulaire concepten, waarbij er complete woningmodules uit de fabriek komen, wordt de industriële productie afgedekt door BRL 0903. Er is een deel 1 voor casco-modules en een deel 2 voor het samenstellen van een gebouw met die modules op de bouwplaats (procescertificaat).

Eerste EKV’s uitgereikt

SKH heeft op 24 april 2024 aan zes bedrijven die complete modulaire woningen bouwen, het KOMO attest-met-productcertificaat op basis van BRL 0903-1 ‘Modulaire bouwsystemen-units voor permanent gebruik’ uitgereikt. Dat zijn: Barli, Daiwa Modular House Europe, De Groot Vroomshoop, Hodes Huisvesting, Startblock en Ursem Modulaire Bouwsystemen. Op 18 juni 2025 kreeg ook Plegt-Vos een typegoedkeuring (zie kadertekst). Momenteel loopt fase 2, waarin ook de inrichting, installaties en werkzaamheden op de bouwplaats onder de typegoedkeuring worden gebracht (BRL 0903-2).

Daarnaast heeft bijvoorbeeld Van Wijnen het woningconcept Fijn Wonen door Kiwa laten certificeren op basis van BRL 7703, voor zowel het ontwerpproces (deel 1) als het bouwplaatsproces (deel 2).

Voordelen

De typegoedkeuring biedt significante voordelen voor de producent, maar daarnaast ook voor de woningcorporaties, de gemeente als voor de uiteindelijke bewoners:

• Tijdwinst
  De tijdrovende vergunnings- en controleprocedures worden teruggebracht van de huidige zes weken naar het uiteindelijk doel van binnen één dag.
• Kostenbesparing
  Beoordeling van de woningen door een kwaliteitsborger of gemeente is niet meer nodig. Daardoor per woning tot 80% besparing op de kwaliteitsborging en leges.
• Verlichting capaciteitsproblemen bij gemeenten.
  Voor de gemeentelijke vergunningsprocedures van woningen met typegoedkeuring is 60% minder ambtenarencapaciteit nodig.
• Gegarandeerde bouwkwaliteit.
  Door de uitgebreide toetsing tijdens het certificatieproces zijn fouten vroegtijdig uit de diverse productiestadia gehaald. Periodiek wordt tijdens het productieproces gecontroleerd dat aan de certificatie-eisen wordt voldaan.
• Bouwvergunning via de Industriële Fast Lanes.
  Op dit moment wordt er door de gemeenten in de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen en door de gemeente Rotterdam hard gewerkt aan de inrichting van deze ‘Industriële Fast Lanes’ waarbij projecten bestaande uit industrieel geproduceerde woningen met typegoedkeuringen versneld een vergunning krijgen. Dit wordt door het Rijk financieel ondersteund. De resultaten van de Fast Lanes worden gedeeld met andere regio’s, zodat landelijk de vergunningverlening kan worden versneld, kosten worden verlaagd en meer woningen worden gebouwd.

Het industriële woonproduct Fijn Wonen van Van Wijnen (op foto project in Lelystad) is door Kiwa gecertificeerd op basis van BRL 7703, voor zowel het ontwerpproces (deel 1) als het bouwplaatsproces (deel 2).

Typegoedkeuring houten woningmodules voor Plegt-Vos

In navolging van zes andere bouwbedrijven, heeft enige tijd geleden ook Plegt-Vos namens SKH het certificaat typegoedkeuring voor seriematig geproduceerde woningmodules ontvangen. Mona Keijzer, minister VRO, overhandigde op 18 juni namens SKH de typegoedkeuring aan Theo Opdam, Algemeen Directeur Plegt-Vos Bouwgroep. Dit bouwbedrijf is momenteel één van de grootste industriële bouwers in ons land.

Foto: Julesreijndersstudio.nl.

Door de typegoedkeuring kunnen opdrachtgevers, kwaliteitsborgers en gemeenten erop vertrouwen dat de modulaire woningen voldoen aan alle eisen van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). De typegoedkeuring bestaat uit een KOMO attest-met-productcertificaat op basis van BRL 0903-1 ‘Modulaire bouwsystemen-units voor permanent gebruik’ en een erkende kwaliteitsverklaring.

Op 24 april 2024 zijn de eerste typegoedkeuringen uitgereikt aan zes bedrijven die complete modulaire woningen bouwen: Barli, Daiwa Modular House Europe, De Groot Vroomshoop, Hodes Huisvesting, Startblock en Ursem Modulaire Bouwsystemen. Die certificering was het resultaat van de pilot ‘Type goedkeuring modulaire woningen’ waarbij het ministerie BZK, certificatie-instellingen SKH en SKG-IKOB, het Expertisecentrum Flexwonen (projectleider van het project), KiK-kwaliteitsborgers PlanGarant en gBou. en de zes fabrikanten zijn betrokken. Zowel de Wkb als de enorme bouwopgave waren aanleiding voor de pilot en de certificering.

Constante kwaliteit

De uitreiking van de typegoedkeuring aan Plegt-Vos vond plaats op de Spinozacampus in Amsterdam-Zuidoost. Dit is één van de grootste en meest toonaangevende houtbouwprojecten in de Metropoolregio Amsterdam. Dit project kan straks meer dan 1.200 studenten en jongeren huisvesten in modulair gestapelde woningen van hout. “De constante kwaliteit is misschien wel het grootste voordeel van fabrieksmatige woningbouw”, aldus Berri de Jonge, innovatiemanager bij Plegt-Vos.

Mona Keijzer onderstreepte het belang van de rol van gemeentes: “In de Woontop is afgesproken dat we de helft industrieel moeten gaan bouwen om de woningbouwopgave te halen. Daarvoor is typegoedkeuring een hele mooie stap. Het is nu zaak wethouders hierin mee te nemen, zodat zij hun ambtenaren kunnen informeren dat geen verdere afzonderlijke toetsing van modules nodig is.”

Ook toeleveranciers van modulaire woningfabrieken zijn gebaat bij deze ontwikkeling, omdat de productie immers steeds industriëler wordt, afwijkingen niet meer mogen en daarmee de kwaliteitsbewaking bij inkoop steeds strenger wordt. Als onafhankelijk certificerende instelling is het aan SKH om alle tekeningen, specificaties, berekeningen en productieprocessen van zo’n bouwsysteem kritisch te beoordelen, alvorens de typegoedkeuring af te geven. “Dit is nou typisch zo’n ontwikkeling die de woningbouw in ons land écht verder kan versnellen”, aldus directeur SKH Oscar van Doorn.