De sterrenwacht van Minitopia
Het klinkt als de titel van een sprookje; ‘De sterrenwacht van Minitopia’. Maar niets is minder waar. Minitopia bestaat echt. Lennart Vonk bouwde zijn eigen huisje; de sterrenwacht. Het dorpje in Den Bosch toont innovatieve manieren van wonen en bouwen, variërend van een stropaleis en Tiny House on wheels tot woningen, die zijn gemaakt van zeecontainers en een sterrenwachthuisje met een glazen dak.
Tekst: Ir. Marcel van Mierlo
Minitopia is gebouwd op de locatie van een oude milieustraat. De gemeente wil hier in de toekomst definitief gaan bouwen, maar heeft nu eerst een tijdelijke bestemming gezocht voor een periode van vijf jaar. Rezone zag een kans om dit voormalige terrein van de afvalstoffendienst een tweede leven te geven als ontwikkelgebied voor flexibele woningen. Hiervoor werd een plan ontwikkeld en stichting Minitopia opgericht om dit terrein geleidelijk aan geschikt te maken voor tijdelijke bewoning. Lennart: “Op die manier hebben we een dorpje gecreëerd met dertig huizen en huisjes, die allemaal op een andere manier zijn gebouwd.”
Geen huisje, boompje, beestje
Na een aantal jaren te hebben gewoond in een luxe woning, en mee te hebben gedraaid in het dagelijks werkritme, begint het bij Lennart te kriebelen. Hij besluit zijn woning te laten voor wat het is en een reis te maken met zijn motor en een tentje. Bij terugkomst blijkt het lastig om een nieuw onderkomen te vinden. Totdat hij in contact komt met Minitopia.
De jonge pionier krijgt de kans om zelf te bouwen. Woningcorporatie Zayaz geeft vijf mensen 30.000 euro om een eigen huis te bouwen. Het bedrag wordt afbetaald met de huur. Lennart besluit mee te doen met de selectierondes en is één van de gelukkigen en zo begint een nieuw avontuur. “Maar wel een onderschat avontuur. Het is echt een zware klus.” Gelukkig lukt het Lennart, met hulp van de woningcorporatie, vrienden, familie en het uitbesteden van werk aan een timmerman, om het huis bewoonbaar te maken. Inmiddels kan hij genieten van de bewoning van z’n zelfgebouwde Sterrenwacht.
Glazen koepel en heavy beams
Lennart is er inmiddels achter gekomen hoe weinig hij eigenlijk nodig heeft om echt gelukkig te zijn. Een klein huis is prima. Met een glimlach: “Maar geen klein huis waar ik me opgesloten in voel. Ik wil een huis, waarin ik het gevoel heb dat ik, net als in m’n tent, gewoon buiten of in de natuur leef. Vandaar dat ik al snel heb besloten om voor een koepel te gaan waarvan de bovenkant van glas is.”
In de voorste helft van de tienhoekige ruimte vind je de woonkamer, die op twee plaatsen is verhoogd. Hier liggen motorspullen, kampeerspullen en gereedschap. De verhogingen worden ook gebruikt om op te zitten. De draagconstructie is gemaakt van douglas balken, die zijn verbonden met stalen verbindingen. “Ik heb het huis ontworpen met mijn beste vriend, die net was afgestuurd als designer. We hadden geen van beiden ervaring in het bouwen van een huis, dus hebben besloten alles maar veilig te spelen en een overkill aan maten te nemen.”
Warm en droog
Aan de buitenkant van het frame heeft de Minitopia bewoner underlayment platen vastgeschroefd. Hierop zijn PIR-isolatie platen aangebracht. “Om de driehoekige gaten te verbinden heb ik PUR gebruikt. Daaroverheen zit PVC zeil: het waterdicht krijgen was verreweg m’n grootste uitdaging. Vervolgens zijn daar riet en dode heideplantjes tegenaan geplaatst, die op hun plek gehouden worden met een frame gemaakt uit latjes.”
Op het terrein is water en elektra beschikbaar. Om budgetredenen en uit gemak heeft Lennart er voor gekozen om elektrisch te verwarmen. Daarnaast is zijn boiler elektrisch en kookt hij op inductie. “Destijds handig vanwege het budget, momenteel doet het pijn in m’n portemonnee.”
Bronnen: Minitopia.eu
Wat kunnen we leren van Lennart?
Als je een passie hebt, kan je veel bereiken. Zelf een huis ontwerpen en bouwen is natuurlijk geen appeltje, eitje, voor niemand. Maar Lennart wilde dit en ging ervoor. Als je dan ook nog een vooruitstrevende woningbouwvereniging vindt, die je financieel ondersteunt, kan je stappen maken. Een huisje, zoals jij het in je dromen bedenkt, waarvan er geen tweede is en met eigen handen gebouwd. Dat klinkt als een sprookje, maar het gebeurt gewoon in Minitopia.
Minitopia
Sinds juni 2018 vind je Minitopia op een voormalige milieustraat in de Poeldonk, Den Bosch. Voor die tijd, sinds oktober 2016 werd Minitopia de eerste 2,5 jaar bewoond door een kleine groep bewoners op een andere locatie. Initiatiefnemer is Rezone (Rolf van Boxmeer en Tessa Peters). Wat aanvankelijk als een onderzoek en expo centrum van nieuwe woonvormen start, verandert langzaam in een experimenteertuin voor verschillende nieuwe vormen van bouwen en wonen, waar ook daadwerkelijk gewoond kan worden.
Minitopia heeft als doelstelling om op een esthetische manier in (transformatie)gebieden bijzondere woonexperimenten te initiëren en te realiseren die inspelen op een veranderende woonvraag waar de huidige markt niet of onvoldoende snel op kan inspelen en om zo op een creatieve wijze bij te dragen aan het woningtekort. Tessa en Rolf zien de markt snel veranderen. “De nieuwe woonvraag is flexibeler, kleiner, lichter, en vaak ook dynamischer en tijdelijker. Braakliggende of ‘wachtende’ terreinen zijn ideale gebieden voor dergelijke ontwikkelingen van 5, 10 tot 15 jaar. Hier kan flexibel, tijdelijk en in hoge mate van vrijheid en co-creatie gewoond worden.
Op Minitopia Poeldonk staan inmiddels dertig volwaardig bewoonde woningen. Samen met een grote groep zelfbouwers, woningcorporatie Zayaz, kennispartner Heijmans en in nauwe samenwerking met de gemeente ‘s-Hertogenbosch is dit experiment vormgegeven. Er staan kleine verplaatsbare tinyhouses, verschillende betaalbare vrijstaande zelfbouw woningen, modulaire kant en klare woningen maar bijvoorbeeld ook een wikihouse.
Voor meer info: http://www.minitopia.eu
Bron: Rezone
Foto credits: Tessa Peters
BouwTotaal en Slim Ruimtegebruik
Sinds 2013 laat Ir. Marcel van Mierlo in iedere uitgave van Bouwtotaal een oplossing zien van slim ruimtegebruik. Inmiddels zijn al meer dan 60 kleine gebouwtjes door hem in de spotlights gezet, variërend van Tiny Houses tot tuinkantoortjes en van muziekstudiootjes tot ruimte voor mantelzorg. De eerste 40 artikelen zijn verzameld in twee rijk geïllustreerde hard cover bundels: SLIM RUIMTEGEBRUIK en SLIM RUIMTEGEBRUIK 2 (ook verkrijgbaar als e-book). Meer informatie vindt u op: www.bouwtotaal.nl/slim-ruimtegebruik-2.
Marcel houdt van zeilen, bijen en kleine gebouwtjes en heeft een apart podium opgericht voor kleine bouwsels, zo klein dat ze soms zelfs in de tuin passen: www.levenintuinen.nl. Hij is vaste medewerker bij Klein Wonen Magazine en heeft in 2017 samen met Tiny House pionier Marjolein Jonker het platform TinyFindy opgericht, waar vraag en aanbod van Tiny Houses elkaar vinden.
