Prefab helpt energietransitie

Auteur: Frank de Groot, hoofdredacteur BouwTotaal

In één dag een nieuwe gevel!

‘Bijna een jaar inmiddels ligt de met ruime meerderheid aangenomen motie Segers/Klaver te verstoffen om een Nationaal Isolatieprogramma op te zetten, terwijl we geen tijd te verliezen hebben. In Nederland zijn 2,7 miljoen woningen slecht geïsoleerd en met het huidige isolatietempo duurt het tot 2100 voor alle huizen in ons land goed geïsoleerd zijn.’ Die noodkreet lees ik van de ChristenUnie, CDA en GroenLinks, ondersteund door maatschappelijke partners NVDE, Natuur & Milieu, Consumentenbond, Koninklijke Bouwend Nederland, Energie Nederland, Techniek Nederland en VENIN. Deze partijen slaan de handen ineen om te komen tot een ‘Nationaal Isolatieprogramma’.

De partijen presenteren op www.nationaalisolatieprogramma.nu een manifest met twaalf concrete voorstellen om snellere, slimmere en sociale woningisolatie mogelijk te maken. Van een tegoedbon/vouchers voor woningeigenaren tot isolatieteams die bewoners actief benaderen en ondersteunen. Daarnaast willen ze beginnen met de slechtst geïsoleerde woningen, noemen ze een contingentenaanpak, het opleiden van vakmensen en een langjarige stabiele programmatische aanpak met voldoende middelen. Hierdoor kan – ik citeer – ‘gestaag en met investeringszekerheid voor ondernemers worden toegewerkt naar een duurzaam Nederland met goed geïsoleerde woningen’.

Energietransitie

De noodkreet van de diverse partijen en organisaties sluit perfect aan op de opgave waarvoor Nederland staat in het kader van de energietransitie. Ik vertel u waarschijnlijk niks nieuws, maar in 2050 moeten onder meer zeven miljoen woningen en één miljoen gebouwen van het aardgas af zijn. Als eerste stap moeten in 2030 de eerste 1,5 miljoen bestaande woningen verduurzaamd zijn. Deze grootschalige energietransitie vraagt een nieuwe aanpak van woningrenovatie. Met de komst van de BENG-eisen ligt ook het energieverbruik van nieuwbouw onder het vergrootglas.

Schoorvoetend zijn we in ons land begonnen aan een duurzame transformatie van de gebouwde omgeving: een aanpassing van ruim zeven miljoen woningen en één miljoen gebouwen. Daarnaast is er momenteel een woningtekort van circa 300.000 woningen (onderzoeksbureau ABF Research, februari 2021). Een enorme opgave dus voor zowel de bestaande als nieuwbouw, waarbij industrialisatie een grote rol gaat spelen.

Energiebesparing

Maar er speelt nog een factor: energiebesparing. Het kabinet heeft met het nationale Klimaatakkoord een centraal doel: het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen in Nederland in 2030 met 49 % ten opzichte van 1990. In 2050 moeten we zelfs klimaatneutraal zijn. Om de klimaatdoelen voor 2030 te halen, moeten we gestaag het tempo van de verduurzaming opvoeren tot meer dan 50.000 bestaande woningen dit jaar. En vóór 2030 moeten we al in een ritme van 200.000 per jaar zitten. Om dit enorme aantal de vergaande ambities te halen is een verdere industrialisatie van het bouw- en renovatieproces noodzakelijk.

Goed nieuws op Prinsjesdag

Het kabinet maakt de komende jaren ruim 2,3 miljard euro vrij om de woningbouw en de verduurzaming van gebouwen verder te versnellen. Voor een snelle verduurzaming van woningen en gebouwen trekt het kabinet ruim 1,3 miljard euro uit. Daarvan gaat ruim 500 miljoen euro naar het nationale isolatieprogramma en bijna 300 miljoen euro naar tegemoetkomingen bij de aanschaf van hybride warmtepompen. Deze pompen zijn een combinatie van een elektrische warmtepomp en een cv-gasketel. In veel situaties is dat een goede opstap naar aardgasvrij. Vanuit het extra budget is verder ruim 500 miljoen euro beschikbaar om vastgoed voor politie, justitie, scholen en ziekenhuizen sneller energiezuiniger te maken. Dat bleek op Prinsjesdag, 21 september.

Prefab is de oplossing

Extra geld is goed nieuws! Maar dan moeten we wel de technieken hebben om de verduurzaming van woningen en gebouwen te versnellen. Dan kom je toch weer op prefabricage. Ga maar na: bij bestaande woningen kun je dan gevels en daken in één dag vervangen door goed geïsoleerde en hoogwaardige prefab gevels en daken. Maar ook bij nieuwbouw biedt prefabricage voordelen. Bij prefab elementen is de kierdichting bijvoorbeeld veel beter beheersbaar. Dat begint al in de fabriek bij de kierdichte aansluiting van kozijnen op de gevelconstructie. Daarnaast worden de prefab bouwelementen zelf rondom al fabrieksmatig voorzien van bijvoorbeeld droge schuimbanden. Deze afdichtingsbanden worden onder gunstige condities in de fabriek aangebracht en bieden de mogelijkheid om tijdens het monteren de bouwelementen direct luchtdicht af te dichten. Dit betekent een verandering voor de aannemer die voor veel details niet meer achteraf de traditionele ‘natte’ afdichtingsproducten, zoals purschuim, kit en coating, hoeft aan te brengen. Verder is de kwaliteit van de isolerende laag op een prefab elementen hoog, doordat ook deze fabrieksmatig wordt aangebracht. Uiteindelijk is de kans op warmteverliezen door kieren en koudebruggen bij prefabricage dus veel kleiner.

Kortom; nieuwbouw en bestaande bouw staan voor grote uitdagingen. Prefabricage gaat daarbij een grote rol spelen! Lokken we gelijk ook jongeren naar de bouw; want industrieel bouwen in een fabriek met een hoge automatiseringsgraad is toch beter dan met weer en wind op een steiger staan.

Meer weten over prefabricage?

Wilt u meer weten over de rol van prefabricage in de energietransitie? Bezoek dan vakbeurs en kennisprogramma PREFAB. Deze beurs vindt plaats op 12, 13 en 14 oktober in de Brabanthallen in Den Bosch, gelijktijdig met Vakbeurs Energie en de vakbeurzen Zero Emission | Ecomobiel en Industrial Heat & Power.
Toegang is gratis voor professionals mits u zich voor 12 oktober registreert. En met een toegangskaart voor PREFAB bezoekt u gratis ook Vakbeurs Energie en de vakbeurzen Zero Emission | Ecomobiel en Industrial Heat & Power.

Een gratis toegangskaart ter waarde van € 25,- is hier te verkrijgen.