Vloerverwarming mist erkenning
Het Energielabel voor woningen houdt rekening met typen HR‐ketels, (drie)dubbel glas en andere vormen van woningisolatie, maar niet met een verantwoord afgiftesysteem van warmte en koeling in woningen, zoals de klima-atregelende tegelvloer. Voor de andere onderwerpen is bovendien een waaier aan subsidie‐ en belastingregelingen. BOVATIN vraagt daarom samen met 21 fabrikanten/handelshuizen, middels een brief aan de Tweede Kamer, een aanpassing van het label en heroverweging van belasting- en subsidieregelingen.
Tekst: ing. Frank de Groot
Het is vreemd dat enige erkenning van de rol die de klimaatregelende tegelvloer bij de energietransitie kan spelen, ontbreekt. Foto: Schlüter®-DITRA-HEAT-E.
Op 15 augustus 2020 ging er een brief naar de Tweede Kamer en Milieu Centraal. BOVATIN (Bond van aannemers van tegelwerken in Nederland) en haar geassocieerde leden willen graag bijdragen aan een soepele energietransitie bij de loskoppeling van woningen van het gasnet. Maar de briefschrijvers zijn verbaasd dat enige erkenning van de rol die de klimaatregelende tegelvloer daarin kan spelen, ontbreekt. Het Energielabel houdt geen rekening met de klimaatregelende tegelvloer en er zijn ook geen belasting- en subsidieregelingen die een vloerverwarmingssysteem aantrekkelijk maken voor woningbouw.
Foto: GUTJAHR IndorTec® THERM-E.
Aardgasvrij
Volgens het Klimaatakkoord moeten in 2050 zeven miljoen woningen en één miljoen gebouwen van het aardgas af. Als eerste stap moeten in 2030 de eerste 1,5 miljoen bestaande woningen verduurzaamd zijn. Een aantrekkelijk alternatief is de inzet van warmtepompen of aansluiting op een warmtenet. Deze systemen zijn het meest efficiënt in combinatie met lage temperatuur verwarmingssystemen (LTV), zoals vloerverwarming.
De cv-ketel warmt het water dat naar de radiatoren gaat op tot zo’n 70 à 80 graden. In huizen die niet zo goed geïsoleerd zijn, is die hoge watertemperatuur nodig om het huis op koude dagen warm te krijgen. Maar een goed geïsoleerd huis kun je ook warm krijgen met een watertemperatuur van zo’n 30 tot 55 graden. Voor een bodemwarmtepomp (warmte en koude uit bodemwarmte) of warmtenet (restwarmte) zijn die temperaturen het meest efficiënt. Maar dan moet de woning uiteraard wel goed geïsoleerd zijn. De huidige Bouwbesluit eisen voor de thermische isolatie van begane grond (Rc = 3,5 m2K/W), gevel (Rc = 4,5 m2K/W) en dak (Rc = 6.0 m2K/W) zijn toereikend.
Tot 50% energiebesparing
Een vloerverwarming in combinatie met tegelvoer kan door zijn grote oppervlak en de afgifte van stralingswarmte met lage temperaturen een goed geïsoleerde woning comfortabel verwarmen. Volgens de brief aan de Tweede Kamer toont Duits onderzoek (vermogenstests overeenkomstig DIN EN 1264, uitgevoerd door Universität Stuttgart) aan dat de klimaatregelende tegelvloer tot 50% energiebesparing kan opleveren. Ook vloerkoeling is mogelijk. Bij vloerverwarming en – koeling moet wel opgelet worden dat deze niet gecombineerd wordt met een isolerende vloerafwerking, zoals tapijt, laminaat of hout. Dat staat namelijk min of meer gelijk aan het inpakken van je radiatoren of airco met isolatiemateriaal.
Foto: Schlüter-BEKOTEC-THERM.
Systemen
Er zijn elektrische en watervoerende vloerverwarmingssystemen. Door de hogere gebruikskosten is een elektrische vloerverwarming echter alleen onder bepaalde voorwaarden geschikt als volwaardig verwarmingssysteem. De beste keus is verder die voor een systeem, waarbij alle componenten optimaal op elkaar zijn afgestemd. Een voorbeeld is de klimaatregelende tegelvloer Schlüter-BEKOTEC-THERM. Het systeem bestaat uit een polystyreen dekvloernoppenplaat die op de draagkrachtige ondergrond of op een thermische en/of contactgeluidsisolatie wordt gelegd. De verwarmingsbuizen worden tussen de noppen geklikt. De dikte van de te storten cement- of calciumsulfaatdekvloer is slechts 8 – 25 mm boven de noppen en verwarmingsbuizen. Hierdoor wordt in vergelijking met een traditionele dekvloer tot 40% bouwhoogte uitgespaard. Dit maakt het systeem ook voor renovaties een ideale oplossing. Zodra de dekvloer beloopbaar is, wordt er een ontkoppelingsmat op gelijmd. Daarop kunnen dan rechtstreeks volgens het dunbedprocedé keramische tegels of natuursteen worden gelegd. Zelfs grootformaat tegels zijn geen probleem. Schlüter®-DITRA-HEAT-E is een elektrische vloerverwarming waarbij de kabels in een noppen-isolatiemat zijn te leggen. Hierna is de mat eenvoudig te voorzien van tegels.
GUTJAHR heeft ook zowel een elektrisch als watervoerend systeem met een vergelijkbare opbouw, maar andere elementen. Bij het elektrische systeem IndorTec® THERM-E worden de kabels in een noppenmat geklikt. De verwarmingskabels worden vervolgens zonder holle ruimten door plamuur/tegellijm omhuld. Bij het watervoerende systeem IndorTec® THERM-W worden de buizen in een EPS isolatieplaat met groeven geklikt. De isolatieplaat is voorzien van een aluminium warmtegeleidingsplaat. Hierop komen een zelfklevende ontkoppelingsmat en de tegels in een dunbed. De opbouwhoogte is met 30 mm ook bij dit systeem heel gering.
Website
BOVATIN en haar geassocieerde leden willen graag bijdragen aan het zo snel mogelijk ‘van het aardgas af’ halen van woningen. “En we vinden ook dat wij uit oogpunt van maatschappelijk verantwoord ondernemen een rol hebben om onze klanten te informeren: mede daarom informeren wij op de website www.MeerwaardeVanTegels.nl over de klimaatregelende tegelvloer”, aldus de briefschrijvers.
Verzoek aan overheid
In de brief aan de Tweede Kamer doet BOVATIN, samen met 21 fabrikanten/handelshuizen, het volgende concrete verzoek:
“Wilt u het onderwerp ‘afgiftesysteem vloerverwarming en ‐koeling’ mee (laten) nemen bij de herijking van de Energielabel‐onderwerpen en de subsidie‐ en belastingregelingen, c.q. ondersteunt u ons pleidooi?”
Ondertekenaars zijn: BOVATIN, Agrob Buchtal, Ardex, BMN Bouwmaterialen, Bostik, Coba, codex, Dural, (Forbo) Eurocol, Kiwitz, Mapei Nederland, Mosa, Omnicol, Rubi, Schlüter-Systems, Schönox, Sopro Nederland, Tegelgroep Nederland, Tegelgroothandel Julius van der Werf, Villeroy & Boch, Weber Beamix en wedi.
